153 yıldır birebir tohumdan acı kırmızıbiber üretiyorlar
Coğrafi işaretli ‘Çukurören Biberi’nin kurutma mesaisi başladı
Bilecik Ziraat Odası Lideri Ahmet Sevinen: ” Türkiye‘nin 81 ilimiz var, yaklaşık 60 vilayette bu biberimiz satılır”
“Yılda yaklaşık 300 ton yaş biber üretiyoruz”
79 yaşındaki Yeşeriya Tozman: “Dünyaya geldiğim günden beri bu işi yapıyorum”
BİLECİK Bilecik’in Çukurören köyünde 153 yıldır tıpkı tohumla üretilen acı kırmızıbiberler, toplandıktan sonra köylüler tarafından balkonlarda, çatılarda, konut duvarlarında kurutuluyor.
Türk Patent ve Marka Kurumunca coğrafik işaret evrakıyla tescillenen kırmızıbiber, köylüler tarafından kendilerine has tekniklerle kurutulan biberler görsel bir şölen oluşturuyor. Bir buçuk çok aşan müddettir birebir tohumdan acı kırmızıbiber üretip kurutulan Çukurören biberi konutların yanı sıra cadde ve sokakları da süslerken, başta Ankara, İstanbul, Bursa, Eskişehir ve İzmir olmak üzere onlarca ile satılıyor. Bilecik’e 9 kilometre uzaklıkta olan Çukurören köyünde senede yaklaşık 130 tona yakın pul biber üretimi yapılırken, köyde yaşayan çabucak hemen herkes konutunda kırmızıbiber üretimi yapıyor. 7 ay evvel diktikleri tohumlardan oluşan kırmızıbiberleri toplayan köylüler, onları bir ipe dizerek kurutmaya bırakıyor. Bütün köyde kırmızıbiberleri ipe dizen köylüler, eserleri kuruttuktan sonra kırma makinesi ile pul biber haline getirecekler.
” Türkiye‘nin 81 ilimiz var, yaklaşık 60 vilayette bu biberimiz satılır”
Bilecik Ziraat Odası Lideri olan ve tıpkı vakitte Çukurören köyünde biber işi yapan Ahmet Sevinen, 100 yılı geçkin bir müddettir köylerinde yetiştirilen bir biber olduğunu anlatarak, “Ata tohumu ile yetişen bir biber. 100 yıl evvel nasıl biberse bugünde birebir biber. Biberimiz mart ayında biz bunu ‘Nek’ dediğimiz yerlere ekeriz. Mayıs 6’dan sonra da biberlerimizi gerçek yeri olan tarlaya haşlarız. Ondan sonra bunlar Ağustos ayında toplanmaya başlar. Ağustos’un birinci haftası üzere dizilir, eylül üzere kurumaya başlar. Bunlar Türkiye’nin 81 ilimiz var yaklaşık en az 60 vilayette bu biberimiz satılır. Kasım ve Aralık ayında satılmaya başlar. Köyümüzden kendi üreten çiftçilerimiz biberlerini en fazla satıldığı vilayetler İzmir, İstanbul, Ege bölgesinde çok fazla satılır. Ancak dediğim üzere Türkiye’nin en az 60 vilayetinde biberimiz satılır” dedi.
“Yılda yaklaşık yaş olarak 300 ton yaş üretilir”
Sevinen, açıklamasının devamında, “Yılda yaklaşık yaş olarak 300 ton yaş üretilir. Bu tabi kuruya indiğinde 70-80 tona iner. Biberimiz kelamın başında da söylediğim üzere cet tohumu bir biberdir. Hiçbir katkı yoktur. Yepyeniliği bozulmamıştır. Biz yüzde 80’inini burada görmüş olduğunuz üzere dizi olarak satarız. Yüzde 20’sini de pul biber olarak satarız. Pul biberimizi düzgün zapt etmezsek 6 ay içerisinde güvelenir. İçinde katkı hususu olmadığından ötürü güvelenir” dedi.
“Maraş, Urfa biberlerinin içerisine yağ, tuz katarlar bunlar güve yapmaz”
Bilecik Ziraat Odası Lideri Ahmet Sevinen, Maraş, Urfa biberlerinin içerisine yağ, tuz katarlar bunlar güve yapmadığını anlatarak, “Bu biberler iki, üç, beş yıl durur. Ancak bizim biberimiz 6 ay sonra güvelenmeye başlar düzgün zapt edemezsek. Verdiğimiz insanlara da söyleriz. Bunu ya buzdolabında ya da dipfriz de zapt edecekler. Yoksa dediğim üzere 6 ay içerisinde güvelenir içerisinde katkı hususu olmadığından dolayı” dedi.
“Bunu dizip, kurutup o denli satmak zorundayız”
Sevinen, son olarak, “Biz bunları dizdikten sonra gördüğünüz üzere konutumuzun önlerine, çatılara, kimi vatandaşlar kuruluk yapmışlar orada kuruturlar. Bu dizdikten 1 ay sonra kurur. Yeterli kurumazsa esasen kurularını içinden enerler o denli satmaya gelirler. Kuruları değil de yaşları götürürlerse gittikleri yerde 1 hafta içerisinde çürür. Bunu biz bu türlü dizip, kurutup o denli satmak zorundayız” sözlerine yer verdi.
“Dünyaya geldiğim günden beri bu işi yapıyorum”
79 yaşındaki Yeşeriya Tozman ise, kendinin bildi bileli biber dizdiğini anlatarak, “Dünyaya geldiğim günden beri bu işi yapıyorum. Gençler çabuk yapıyor ancak biz çabuk yapamıyoruz yaşlı olunca yavaş oluyor. Bildim bileli tıpkı tohum, kendi tohumumuz. Bunu teker teker haşlıyorsun. Teker teker topluyorsun, teker teker diziyorsun. Bu gördüklerinizi insan getirip toplattık” dedi.
