Adı kaynaklarda Ali ve Ali Erden biçiminde de geçmektedir. Hakkındaki bilgiler, kaynak yetersizliği ve mevcut kaynaklardaki çelişkiler yüzünden eksiktir. Pekala, Alaeddin Beyefendi kimdir? Osman Gazi’nin oğlu Alaeddin Ali Bey’in hayatı nedir? İşte ayrıntılar haberimizde…
ALAEDDİN BEYEFENDİ KİMDİR?
Adı kaynaklarda Ali ve Ali Erden halinde de geçmektedir. Hakkındaki bilgiler, kaynak yetersizliği ve mevcut kaynaklardaki çelişkiler yüzünden eksiktir. Lakin vakfiyesinde ismi Alâeddin olarak geçer. Büyük bir ihtimalle Orhan Bey’in ana baba bir küçük kardeşidir. Babasının son vakitlerine kadar bazen Bilecik’te dedesi Pir Edebâli’nin, bazan da Yenişehir’de babasının yanında kaldı. Osman Gazi’nin vefatından sonra, ahî reislerinin ittifakıyla ağabeyi Orhan’ın beyliğe geçmesi üzerine muhtemelen bir müddet ordu kumandanı oldu, lakin akabinde inzivaya çekildi. Bir rivayete nazaran ise babasının sıhhatinde ordu kumandanı bulunan Orhan’ın “bey”lik teklifini ve baba mirasını reddetti; yalnızca Bursa’nın Kete bölgesindeki Kotra (Kudra) toprağını almakla yetindi. Lakin Alâeddin Bey’in, Orhan Gazi ile Bizans İmparatoru Andronikos ortasında Maltepe’de yapılan savaşta ordu kumandanı olduğu bilinmektedir. Gerçekten 1333 tarihli vakfiyesinde geçen “emîr-i kebîr mücâhid fî sebîlillâh (…) avni’l-guzât ve’l-mücâhidîn” tabiri bu keyfiyeti doğrular. Alâeddin Beyefendi bir rivayete nazaran 1333 yılında Biga Kalesi’nde ölmüştür (bk. Mehmed Râşid, vr. 24b-26a). Mezarı babasının Bursa’daki türbesindedir. Bursa’nın Kükürtlü semtinde bir tekkesi, Kaplıca başında da iki camii vardır. 928 (1522) tarihli Bursa evkafına ilişkin bir tapu defterinde torunlarının isimleri geçmektedir. Birtakım kaynaklarda, o devranda yaşamış ve hânedan mensubu olmayan bir diğer Alâeddin Paşa ile karıştırılan Alâeddin’in gerek vakfiyesinde gerekse tahrir defterindeki sıfatı “bey”dir.
Alâeddin Bey’in en kıymetli icraatı, Osmanlı Beyliği’nin idarî ve askerî istikametteki teşkilâtlanmasında gösterdiği faaliyetlerdir. Ordu kumandanlığı sırasında, Osmanlı askerini öteki Anadolu beyliklerinin askerlerinden ayırmak için askerlerin serpuşlarının rengini kırmızıdan beyaza çevirtmiş, Çandarlı Kara Halil ile birlikte birinci sefer dâimî yaya ve müsellem birliklerinin kurulmasına ön ayak olmuştur. Ordunun öteki birliklerinin de teşkilâtlandırılması, hatta Osmanlılar’da divan teşkilâtının kurulması, divanda burma sarık giyilmesi ve para bastırılması Alâeddin Bey’e atfedilirse de bunlar hakkında şimdilik kesin karar vermek mümkün değildir.
