Bağışıklık sistemini nasıl güçlendirebiliriz?
Çinko: Bağışıklıkta kıymetli rolü vardır. Et, karaciğer, yumurta ve deniz eserleri, çinkonun en güzel kaynağıdır.
Omega 3: Bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklardan korunmayı sağlar. Balık(uskumru, somon, sardalye), ceviz, badem, soya filizi, koyu ve yeşil yaprak sebzeler, keten tohumu, semizotunda bulunur. Haftada 2-3 kere 150 gram kadar alınmalıdır.
B12: Bağışıklık sisteminde, hudut sisteminde ve kemik iliğinde kan hücrelerinin üretiminde vazifelidir. B12 vitamini, et, süt, peynir, yumurta ve balık üzere yalnızca hayvansal besinlerde bulunur.
Probiyotlar: biyolojik kıymeti yüksek süt ve süt eserleri probiyotik ve prebiyotik içeren besinler, sindirimi kolaylaştırır ve bağışıklık sistemini güçlendirirler. Bağışıklık sistemini güçlendiren dost bakterilere probiyotik ismi verilir. Kefir probiyotik bir besindir ve ayrıyeten B vitaminlerinin emilimini da artırır. Konut imali turşular hem probiyotik özellik taşırlar ve bağışıklık sistemimizin kuvvetlenmesinde bizi yalnız bırakmazlar. Dışardan hazır alınan bir turşunun tuz içeriği yüksek olabilecekken bilhassa tansiyon ve böbrek hastaları için risk teşkil edebilir, bu riski ortadan kaldırmak için kendi turşunuzu kendinizin kurmasında yarar var.
Kullanılmasını önereceğim bir diğer bitki ise ginseng. Ginsengi bitki olarak bulmamız pek mümkün olmadığı için multi vitaminlerle desteklenmiş preparatlar olarak besin desteği şeklide kullanabiliriz. Yapılan bilimsel araştırmalarda ginsengin fizikî ve bilişsel istikametten olumlu tesirleri olduğunu gösteriyor. Bağışıklığı güçlendiriyor, konsantrasyonu arttırıyor. C vitamini: bağışıklık siteminizi güçlü tutarak hastalanmanızı maniler. Kuşburnu, turunçgillerden, domates, biber, maydanoz, soğan, dutsu meyveler dediğimiz berryler, kabak, brokoli ve yeşil salatalar C vitamin almanızı sağlayacak besinlerdir. Bunun yanında toksin atımını hızlandırmak ve bedenimizi canlandırmak için günlük 8 su bardağı su tüketimini ihmal etmemekle birlikte taze sıkılmış kimi meyve ve zerzevat sularının da tüketimini arttırmak çok gerçek olacaktır.
Sirke: tüketimine bağlı olarak gözlemlenen olumlu sıhhat tesirleri yaklaşık 10 bin yıl öncesine kadar dayanmaktadır. Birinci sefer, tıbbın kurucusu olarak atfedilen Hipokrat tarafından sirkenin sıhhate yararlı olabileceği belirtilmiştir. Antik vakitlerden beri, sirke antiseptik bir eser olarak yaraların güzelleştirilmesinde ve enfeksiyonlarla uğraş gayesi ile kullanılmıştır. Sebze-meyve dezenfektanı olarak da kullanılabilir hatta suyunuza birkaç damla sirke ek ederek içebilirsiniz. Biliyoruz ki tarhana Türk kültürünün vazgeçilmez çorbasıdır, hasta olduğumuz söylediğimiz birinci söz sana sıcak bir tarhana yapayım bir şeyin kalmaz. Vitamin mineral ve antioksidan içeriğinin yanı sıra besleyici özelliği de yüksektir. Uyku / melatonin: Üretim ve salınımı karanlık ile başlar ve aydınlıkla sona erer. Aydınlık periyodun uzaması yahut apansız ışığa çıkılması melatonin üretimini durdurur. Bu nedenle melatonin’e “karanlığın biyokimyasal tanımlayıcısı” biçiminde sembolik bir isim de verilmiştir. İnsanlarda melatonin salınımı karanlığın çökmesinden çabucak sonra başlar (20:00-23:00), gecenin ortasında (02:00-04:00) pik seviyelere ulaşır, sabah saatlerinde (07:00-09:00) ise sona erer. Gerilim, viral hastalıklar, bakteriyel hastalıklar, kortikosteroid kullanımı ya da ilaç tedavisi sırasında ikincil olarak gelişen immun yetersizlikler melatonin ile önlenebilir. Melatonin direkt T lenfositlerle etkileşime girerek hücresel bağışıklığı tesirler. Bu yüzden bağışıklık sisteminizi güçlendirmek istiyorsanız uykunuza değer verin.
Çörek otu ekstraktının sağlıklı hücrelere zehir tesiri yapmayıp, bilakis olumlu tesiri olduğuna ait bulgular vardır. Tohum özsuyu ve tohum yağının antiviral ve antimikrobiyal tesirinin olduğu bildirilmiştir. Çörek otu tohumunun günlük 30 mg/kg oral kullanımının bağışıklık sistemini güçlendirici tesirlerinin olduğu tarafında çalışmalar mevcuttur. “Doğal Antibiyotikler: “Sarımsak, Kefir, Brokoli, Zencefil, Kekik, Kırmızı Biber, Elma Sirkesi ve Baldır.
Sarımsak; yemeklere lezzet verici olarak kullanılmasının yanında birçok hastalığı tedavi etmek hedefiyle da kullanılmaktadır. Kefir nizamlı tüketildiğinde beden direncini arttırma da çok kıymetlidir. Zencefil, Asya kökenli bir bitki olan zencefilin sıhhate faydası çok eski vakitlerden beri bilinmektedir, yüksek vitamin ve besin kaynağıdır.
Kekik; kramp çözücü, dezenfekte edici ve balgam söktürücü olarak kullanılmaktadır. Akciğer ve bronşlar en önemli kullanım alanlarındandır. Bal, yıllardır medikal tedavide kullanılır, içerdiği vitamin mineral ve aminoasitlerle doğal ilaç olarak kullanılmaktadır. Yalnızca bakterilere karşı değil virüs, mantar, parazitlere karşı da antimikrobiyal özellik göstererek bağışıklık sistemini güçlendirir. Yaraların süratli güzelleşmesini sağlar. Ağız yoluyla alınan bal immün sistemi güçlendirir.”
C vitamini: Antiviral ve antibakteriyal tesirinin yanı sıra bağışıklığı arttırır ve güçlendirir. Turunçgiller, yeşilbiber, maydanoz, kiraz, kavun kıymetli kaynaklarıdır.
• Kolay yapılabilecek tanımları paylaşabilir misiniz?
Son günlerde artan viral ve gribal enfeksiyonlarla birlikte beslenmemize daha bir dikkat eder olduk. Nizamlı beslenme alışkanlıklarımız ve ferdî hijyenimizle bir arada bağışıklık sistemimizi daha da inançlı tutabilir. Bunun için de düzgün gelecek birkaç bitki çayı ya da ümmin sisten güçlendirici çayları çarçabuk konutumuzda iş yerimizde yapabiliriz.
Mürver (meyveli çalı cinsi şifalı bir bitkidir, halk ortasında terleme çayı ve patlangıç olarak da bilinir) yapılan ön klinik çalışmalarda siyah meyvelerinin grip virüsü üzerinde tesirli olduğu ortaya koyulmaktadır. Kuşburnu, antioksidan ve antienflamatuar özeliktedir. Osteoartrit, soğuk algınlığı tedavisinde aktifliği çalışmalarla kanıtlanmıştır.
Ihlamur soğuk algınlığı şikayetlerini hafifletici ve ağrı gidericidir.
Ekinezya, bağışıklık sistemini güçlendirir, direkt antiviral aktivite gerçekleştirir ve bakterilerin yayılmasını önler, soğuk algınlığını maniler. Yeşil çay, siyah çaydan daha yüksek antioksidan içeriğine sahip, 1-2 fincan limonla birlikte içmeniz bağışıklık sisteminizin kuvvetlenmesini sağlayacaktır.
Bağışıklık sistemimizi kuvvetlendirici çay tanımı:
• Bir tutam tomurcuk ıhlamur
• 2-3 adet çubuk tarçın
• 5-6 adet daha da fazla olabilir karanfil
• 2-3 dilim limon
• Kuşburnu tohumu
• Ayva ya da ayva yaprağı
Not: böbrek hastaları bitki çayları içerken uzmanlarına müracaatları ve onay durumunda bitki çaylarını gerekli dozda tüketmeleri gerekmekte olduklarını unutmamalıdır.
• Kesinlikle yememiz ve hiç yemememiz gereken besinler hangileridir? Hür radikaller hücre ve dokularda çoğaldığında DNA yapısında hasara neden olur. Ayrıyeten sigara, hava kirliliği, radyasyon vb. nedeniyle de özgür radikaller artar. Artış durumunda kanser, kalp-damar hastalıkları, artritler vb. sıhhat sıkıntıları oluşur. Besinlerle birlikte aldığımız antioksidanlar bedendeki özgür radikallere karşı savaşırlar. Hür radikallerin yarattığı olumsuz tesirin önlenmesi ve tesirinin en aza indirilmesi için kâfi ölçüde antioksidan tüketilmelidir. Hür radikallerin oluşmasına neden olabilecek öbür bir etmen de sistemsiz ve sıhhatsiz beslenmedir. Bilhassa içeriğini bilmediğimiz eserler, hazır çorbalar, rafine besinler (sanayi tipi kek, börek, pasta, bisküvi, düzgün pişmemiş eserler üzerinde yanık ve kömür karası görünümü olan eserlerden uzak durmak gerek.
Üretimi bilmediğimiz, hijyeninde güvenmediğimiz ya da Besin, Tarım bakanlığının, Sıhhat bakanlığının onayı olmayan yerlerden alışveriş yapmak ya da besin tüketiminden kaçınmak gerek. Gerekli kalite ve hijyen kıymetlerine sahip ISO, HACCIP üzere dokümanları ve üretim müsaadeleri olmayan yerlere dikkat etmek gerek ya da alışveriş yapmamak gerekir.