Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ukrayna limanlarında bekleyen tahıl yüklü gemiler için Birleşmiş Milletler (BM) tarafından Karadeniz’de oluşturulması planlanan tahıl koridoruna ait, “Önümüzdeki süreçte Rusya‘dan da olumlu karşılık gelirse dörtlü toplantıyı İstanbul’da gerçekleştireceğiz. Buradan bir muahede çıkarsa bu işlerin kontrolünü yapmak için İstanbul’da bir merkez kurulması planlanıyor, BM planına göre” dedi.
“BİZ ONLARIN NEDEN NATO ÜYESİ OLMAK İSTEDİKLERİNİ ANLIYORUZ. KAYGILARI VAR, YASAL ENDİŞELERDİR”
“Yaptırımlar ile bu iş çözülmez, telaşlarımızın karşılanması lazım. Biz, onların neden NATO üyesi olmak istediklerini anlıyoruz. Tasaları var, legal kaygılardır. Birbirimizi yeterli anlayıp birbirimize takviye olmak lazım. Zira NATO güvenlik teşkilatı, sorunlardan bir tanesi de bu iki ülkenin savunma sanayi ihracatı konusunda kısıtlamalar getirmesi. Bunların da kaldırılması lazım, bizim de beklentimiz bu. Öteki taraftan doğal Türkiye çok değerli sorumluluklar üstleniyor, komşu ülke olarak. Türkiye’de 3,7 milyon civarında Suriyeli mülteci hala var. 500 bin civarında dönenler var. İstekli dönüşler için çalışıyoruz. Tekrar İdlib’de 100 bin sığınma konutu yapıyoruz, hayat standartlarını yükseltmemiz lazım. Bunları yaparken bir taraftan yalnız kalıyoruz bir taraftan da PKK/YPG terör örgütü oradaki insanlara saldırıyor, dönen insanları engelliyor. İnsani yardımın önünde mani. Askerlerimize saldırıyor. ABD ve Rusya, bu bölgedeki teröristleri temizleyeceğine dair kelam vermişti, anlaşmıştık fakat yerine getiremediler. Elbette Türkiye’ye yönelik ve alandaki çalışmalara yönelik terör tehdidine karşı, bu DAEŞ ya da PKK olabilir, fark etmez gerekli önlemleri almamız lazım.”
“DÖRTLÜ BİR TOPLANTI OLURSA KURULACAK SİSTEM, BUNUN İŞLEYİŞİ, KONTROLÜ DAHİL TÜM HUSUSLAR BURADA ELE ALINACAK”
“Bir BM planı var ve biz bunu destekliyoruz. BM planının uygulanabilir bir plan olduğunu görüyoruz. Ayrıyeten yapılacak çalışmanın meşruiyeti bakımından da BM çatısı altında bunu yapmamızda yarar var. Lavrov’a, Ankara’da yaptığımız görüşmede bunları izah ettim. İkili seviyede ya da tek taraflı bir çalışmanın olmaması gerektiğini söyledim. Başka taraftan Rusya‘dan artık yanıtlar bekliyoruz, askerlerimiz ortasında teknik görüşmeler de devam ediyor. Dörtlü bir toplantı olursa kurulacak sistem, bunun işleyişi, kontrolü dahil tüm hususlar burada ele alınacak ayrıntılı bir formda. Burada BM ve yanı sıra Rusya ve Ukrayna da olacak. Hasebiyle herkesin telaşlarının giderilmesi lazım, sistemin da bunu temin etmesi gerekiyor. Rusya diyor ki ‘Ukrayna’ya gidecek gemiler silah taşımasın’, olağan Ukrayna da burada oluşacak koridorlar karşısında ‘Rusya burayı suiistimal edip bizim limanlarımıza saldırmasın’ diyor. Dolaysıyla bu yasal bir tasa, bunların giderilmesi lazım. Herkesin bunun sıkıntısız bir biçimde işlediğinden emin olması lazım. O nedenle artık mayınlardan temizlemek yerine inançlı sınırlar, denetlenecek inançlı bölgeyi süratli bir biçimde yapmak lazım.
“BURADAN BİR MUTABAKAT ÇIKARSA BU İŞLERİN KONTROLÜNÜ YAPMAK İÇİN İSTANBUL’DA BİR MERKEZ KURULMASI PLANLANIYOR”
Önümüzdeki süreçte, Rusya’dan da olumlu yanıt gelirse dörtlü toplantıyı İstanbul’da gerçekleştireceğiz. Buradan bir mutabakat çıkarsa bu işlerin kontrolünü yapmak için İstanbul’da bir merkez kurulması planlanıyor, BM planına nazaran. Bu kontroller dronelar ile yapılabilir, İHA ile yapılabilir. Kâfi ki bu düzenek düzgün bir halde işlesin ve hem Ukrayna’nın hem Rusya’nın ihraç edeceği tahıllar gereksinim duyan ülkelere ulaştırılsın. Rusya’nın tahılına da gereksinim var, zira dünyada tahıl üretiminin üçte birini bu ülkeler yapıyor. Şu anda 40’a yakın ülke, ithalatın yüzde 50’sinden fazlasını bu iki ülke ile yapıyor. Birtakım ülkeler yüzde 100’ü bu iki ülkeden alıyor. Mısır üzere ülkeler, yüzde 85 oranında bu ülkeden alıyor. Rusya’nın da beklentisi; sigorta, nakliyat, lojistik ve banka ödemeleri üzere beklentileri var. Bunun iki ülkenin de kabul edebileceği ve herkesin faydasına çözülmesi gerekiyor. Biz de bu hususta eforları sürdüreceğiz.”
