Bitki çayları tüketirken nelere dikkat edilmelidir?/Tıbbi ve Aromatik Bitkiler
Bitkisel çaylar sıhhat üzerine olumlu tesirleri bulunan, antioksidan özellik taşıyan bioaktif bileşenler içermektedir. Kateşinler, flavonoller, flavonlar ve fenolik asitler üzere polifenol unsurlar içeren çaylar antikarsinojenik, antimutojenik ve kardiovasküler hastalıklara karşı hami özelliklere sahiptir. Bilhassa salgınların artması ile birlikte bitki çaylarına yönelim daha da artmıştır.
Bitkisel çayların hammaddesi çoğunlukla bitkilerin yaprak, çiçek, kök ve meyve üzere kıymetli kısımların kurutulması sonucunda elde edilmektedir. Bitkisel çayların su ile hazırlanmasında kullanılan tekniklerden biri de haşlayarak demlemedir (infuzyon). İnfuzyonlar formülüyle bitkilerin, içerdikleri bioaktif hususları açığa çıkarmak kolay olduğu için, yapraklar, çiçekler ve saplar genelde 3-10 dakika ortasında kaynar suda bekletilmektedir.
Yaygın kullanılan bitki çaylarının kullanım alanları şu formda sıralanabilir; zayıflama maksatlı, beden şekillendirmek, depresyon, gastrointestinal semptomlar, immün destekleyici, eklem ağrılarını hafifletici relax çaylar üzere, ya da anne sütünü arttırmak için de kullanıldığı yerler olabiliyor.
Bitki çaylarını tüketirken kesinlikle uzman görüşü alınmalıdır. Gebeler bilhassa bitki çayı konusunda daha hassas davranmalıdır. Rahim kasılmalarına bağlı düşük tehlikesine kadar önemli meseleler doğurabilir. Böbrek hastaları bitki çaylarının diüretik tesirlerinden ötürü risk altında olabilirler. Kesinlikle uzmana danışmak ve günlük emniyetli doz aşımını geçmemek gerekir.
Bitki çayı alırken nelere dikkat edilmelidir?
Özellikle lisansı olmayan, kalite, tesirlilik ve güvenirliliği gösterilmemiş, etiketlenmesi ve standardizasyonu uygun olarak yapılmamış, kontrolsüz, tezgah üstü olarak satılan ilaçların kullanımlarının artması üzerine başta A.B.D. ve Avrupa olmak üzere tüm dünyada yan tesirlere dikkat çekmek için yapılan bilimsel yayınların sıklığı besbelli halde artmıştır.
Üzerinde bitkinin ismi, toplanan kısmı, etken unsur ölçüsü varsa yan tesirleri ve çayın saflık oranı, üretim ve paketleme müsaadesi kesinlikle beliritlmeildir.
İçerisinde bulunduğumuz sonbahar ve yaklaşan kış mevsiminde bitki çayları tüketimi artıyor. Fakat bitki çaylarının satıldığı birtakım aktarların gereğince pak olmadığı gözlemleniyor. Bu mevzuda tüketiciler kesinlikle etiketlenmiş eser almaya dikkat etsinler.
Bitki çayları tüketilirken nelere dikkat edilmelidir?
Bitkilerin yan tesirleri ve ilaçlarla birlikte kullanıldığında meydana gelebilecek ilaç etkileşimleri tam olarak bilinmemektedir. Bitki ve bitki eserlerinin tedavi ve rastgele bir hastalığın önlenmesinde kullanılırken ilaçlarla birlikte kullanıldığında potansiyel ilaç etkileşiminin ve yan tesirlerin meydana gelebileceğine dikkat edilmesi gerekmektedir.
Hipertansiyonu ve çarpıntısı olan şahıslar günlük bir iki fincandan fazla yeşil çay tüketmemeye itina göstermelidirler.
Kekik bakıldığı vakit zararsız gözükse de yüksek tansiyon ilacının aktifliğini arttırdığından tansiyon düşüklüğüne neden olabilir, ilaçlardan 2-3 saat sonra kekik çayı tüketmeleri önerilmektedir.
Hamilelikte soğuk algınlığına güzel gelmesinin dışında bulantıya uygun geldiği için tüketildiğinde günlük 1 g üzerinde alınmamalıdır, düşük riskine neden olabilir.
Bitki çaylarının raf ömrü ne kadardır?
Çay üretiminde kullanılan bitkisel gereçler, mikroorganizmalar ile kontamine olması, toprak, su, gübre, lağım suları, hayvan atık ve artıkları vasıtası ile hasat öncesi olabildiği üzere, hasat, kurutma, sınıflandırma, öğütme, sürece, ambalajlama, depolama üzere üretim etapları sırasında da gerçekleşebilmektedir.
Türk Besin Kodeksine uygun olarak resmi gazetede yayınlanan bildiriye nazaran uygun olarak numune alınır, memleketler arası kabul görmüş tahlil metotları uygulanır ve bitkilerin raf ömürleri belirlenir.
Ülkemiz besin mevzuatında, besinlerde bulunabilecek mikroorganizma seviyelerine ait düzenleme, Türk Besin Kodeksi Mikrobiyolojik Kriterler Yönetmeliği’nde yer almakta olup, bitki çaylarında bulunmasına müsaade verilen maya küf sayısı 105 kob/g, Salmonella sayısı ise 0/25 g-mL olarak sınırlandırılmıştır
Evde nasıl saklanmalıdır?
Depolama sırasındaki makus havalandırma şartları, çoğunlukla nem içeriğinin artmasına yol açmakta ve bu bitkisel malzemeler küflerin gelişimi ve toksin üretimine daha elverişli hale gelmektedir.
Uygun kaidelerde kurutulmuş bitkilerin çoklukla 1 yıl boyunca koruma etmesi önerilir. Güneş görmeyen, nemli olmayan, kuru yerlerde oda sıcaklığının üzerine çıkmayan yerlerde saklamak daha mümkündür.
