ÇOCUK VE ERGEN PSİKİYATRİSTİ KİMDİR?
Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi, Avrupa Tıp Uzmanları Birliği (ATUB-Union of European Medical Specialities) tarafından, 18 yaş altı çocuklarda uzman doktor tarafından tıbbi formüller, standartlar ve yaklaşımlar ile ruh sıhhati meselelerinin önlenmesi, teşhis konması ve tedavisinin uygulanması olarak tanımlanmıştır (ATUB 2001).
Çocuk ve Ergen Psikiyatristleri 6 yıllık tıp eğitimini tamamladıktan sonra, Tıpta Uzmanlık İmtihanı sonucu Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati ve Hastalıkları alanında 4 yıllık uzmanlık eğitimi alan uzman doktorlardır. Çocuğun gelişim devirlerinde oluşabilecek ruhsal, bilişsel, akademik ve toplumsal alanlarda var olan tüm zorluklar çocuk ve ergen psikiyatrisinin alanı içerisindedir ve başvurulması gereken birinci kişi Çocuk ve Ergen Psikiyatristidir.
ÇOCUK VE ERGEN PSİKİYATRİSTİ NE YAPAR?
Çocuğun ruhsal, bilişsel, toplumsal, gelişimsel, akademik alanları ile ilgili ailelere danışmanlık verir. Ruhsal hastalık gelişme riski olan çocuklarda önleyici müdahaleleri planlar. Ruhsal hastalıkların teşhislerini koyar ve teşhis için gerekli psikometrik testleri, tetkikleri ister. Ruhsal hastalıkların tedavilerini planlar. Bu tedavi ilaçla olabileceği üzere psikoterapi ile de olabilir. Gerekli durumlarda çocuk ruh sıhhatiyle çalışan öbür ünitelerle işbirliği içerisinde çalışır, takımı yönlendirir.
HANGİ DURUMLARDA ÇOCUK VE ERGEN PSİKİYATRİ UZMANINA BAŞVURMALI?
Ebeveynlerin çocuklarının temel bakım ve muhtaçlıklarını karşılama sorumluluğu vardır. Temel bakım ve gereksinimler ortasında barınma, beslenme, güvenlik, eğitim vb. gereksinimlerini karşılamak üzere çocuğun ruhsal-psikolojik muhtaçlıkları da yer alır.
Çocuğun hayat alanlarında ve gelişiminde bozulma olmasa da ruh sıhhati açısından kıymetlendirilmesi önerilmektedir. Ayrıyeten aşağıdaki durumlarda ve misal sıkıntılar varlığında çocuğun aile-sosyal-okul fonksiyonelliğini etkileyecek seviyede bozulma olması halinde Çocuk ve Ergen Psikiyatristine başvurulmalıdır.
1- Çocuğun gelişim kademelerinde gecikme (Genel gelişim, dil-konuşma ve irtibat gelişimi) (otizm, lisan ve konuşma bozukluğu, gelişimsel- mental gerilik).
2- Çocuğun evvelden kazandığı maharetlerde gerileme yahut kayıp olması ya da farklılık olması (Konuşma hünerinde gerileme yahut kayıp, toplumsal bağlantı ve göz teması, ismine bakma hünerlerinde gerileme yahut kayıp, tekrarlayıcı hareketlerin başlaması, tekrarlayıcı sözlerin başlaması vb.).
3- Davranış sorunları, kurallara uymama, aykırı olma-karşı gelme, davranış bozukluğu.
4- Okul meseleleri, okul reddi, ders çalışmak istememe, öğrenme zahmeti, dikkat eksikliği, hiperaktivite (aşırı hareketlilik), imtihan korkusu.
5-Korkular, dertler, içine kapanma, takıntılar, çekingenlik, mutsuzluk, isteksizlik, öfkelenme, sonluluk, toplumsal fobi, özgül fobi, depresyon, kendine ve/veya etrafa ziyan verme fikirleri ya da davranışları.
6- Tikler.
7- Alt ıslatma, kaka kaçırma ve başka tuvalet alışkanlığı ile ilgili problemler.
8- Yeme sorunları (anoreksiya nevroza, bulimia nevroza, tıkanırcasına yeme bozukluğu), uyku sorunları.
9- Travmalar, ahenk bozuklukları.
10- Boşanma ve ayrılık süreci.
11- Manzaralar görme, sesler duyma, gerçeği değerlendirmenin bozulması.
12- İnternet, teknoloji, alkol, husus, sigara vb bağımlılıklar.
13- Organik nedenlerle açıklanamayan baş ağrısı, karın ağrısı, çarpıntı, nefes darlığı, bayılma, bulantı, kusma üzere psikosomatik şikâyetler.
14- Çocukta kronik organik hastalığın olması.
15- Çocuk yetiştirme süreci ile ilgili danışmanlık alma.
