Geçtiğimiz hafta yetişkinlerde dijital bağımlılık ve kimi davranışsal önlemleri yazmıştım. Bugün bu mevzuyu çocuklar özelinde ele alalım
Dijital bağımlılık sinsi gelişir zira teknolojik aletler her an el altındadır
Sigara, unsur, kumar bağımlılıklarının nörobiyolojik ziyanları neyse dijital bağımlılık ziyanları da birebirdir.
Denetimsiz dijital obje kullanımı çocuklarda gelecekteki bağımlılıklara yönelik bir tohum vazifesi görebilir. Çocuk ergenliğinde, yetişkinliğinde husus yahut başka bağımlılıklara geçiş yapabilir.
Çocuklar soyut kavramları anlamlandıramaz, somut kavramları anlamlandırabilir. Bu 12-13 yaşlarına kadar böyledir. Bu nedenle çocuklar dijital objede ne ile birliktelerse onu hakikat olarak algılamaktadırlar. Savaş oyunlarında ölenleri gerçek vefat zannedebilirler. Bu da tekrarlayınca çocuklarda nevrotik sorunlar cereyan edebilir.
Ayrıyeten son vakitlerde dikkat eksikliği ve hiper aktivite bozukluklarının, otizm rahatsızlıklarının artmasının sebeplerinden birinin de çocukların dijital objelerle bağlarının artması olduğu düşünülmekte.
Bizler evvela çocuklarımızın elinde dijital objeler ile daima haşır neşir olmasına müsaade etmemeliyiz lakin çocuğun elinden bir şey almak istiyorsak, diğer bir şeyler vermek zorundayız.
Bruce Alexander’ın dediği üzere ‘’Bağımlılığa sebep olan şey bir unsur değil, öteki bir şeylerin eksikliğidir.’’
Pekala çocuklarda dijital bağımlılık gelişmesinde sorun kaynakları nelerdir?
1-Cihazların çocuğu avutmak ve sakinleştirmek için kullanılması:
Çocuklarımızı sabırla yetiştirmeli, vakit kazanmak yahut istediklerimizi yaptırmak için dijital objeleri ellerine vermemeliyiz.
2-Aile içi huzursuzluk:
Aile içinde huzursuzluk varsa çocuk o huzuru dijital objede arayacaktır. Konutlarımızda sıcak bir aile iklimi oluşturmalıyız.
3-Bilinçsiz ebeveyn tavırları:
Rahat ebeveyn tipinde olmamamız gerekiyor. Çocuklarımıza hudut koymayı bilmeli ve bunu uygulamalıyız.
4-Verimli vakit geçirme prosedürlerinin bilinmiyor olması:
Çocuğa sorarak çocuğun fikri alınarak bir aktiflik listesi hazırlanabilir. Çocukla bir arada oturup anlatmalıyız. Çocuğa etkin iştirakçi rolü verirsek işimiz kolaylaşır ve ikincil yarar olarak çocuk özsaygı kazanır, aidiyet duygusu geliştirir.
5- Kullanım alanları:
Çocuklar dijital objeleri ortak alanda kullanmalıdır. Odalarında tek başlarına kullanmalarına asla müsaade vermemeliyiz
6-Özsaygı eksikliği:
Çocuklar öz hürmetlerini aile içerisinde kazanamazsa bunu oyunlarda arama eğilimine girebiliyor. Oyunda başarılı olan çocuk uydurma bir özsaygı kazanıyor. Oyunda başarısız olunca özgüven sorunları yaşama ihtimali artıyor. Çocuklarımıza kesinlikle birey olarak hürmet duymalı ve onların ailenin bir kesimi olduklarını hissettirmeliyiz.
Pandemi devrinde madem ki evdeyiz, dijitalleşmenin önüne bir nebze olsun geçebilme ismine konut içi klasik oyunlara yönelebiliriz. Çocuklara düşündürürken eğlendiren oyunları oynatabiliriz.
Satranç ve zeka oyunlarına yer vermeliyiz. Üst biliş, yürütücü niyet hünerlerini denetim etmesi ismine 4-5 yaşından itibaren oyunlar oynanabilir.
Ailemizi gün içerisindeki rutinini programlamalıyız ve aktiflik listelerini uygulamaya ihtimam göstermeliyiz. 1 saat oyun 1 saat ders 1 saat kitap okuma aktifliği üzere ailenin tüm üyelerini katacağımız tertipler yapabiliriz.
Çocuk bakımı konusunda babalar annelerin omuzlarındaki yükü almalı sorumluluklarından kaçmamalı. Birinci bakım veren annedir lakin baba da sürece dahil olmalıdır. Uzman ebeveynlik tavrının en kıymetli ögelerinden birisi de anne-baba rollerinin gerçek uygulanmasıdır.
Kısacası, çocuklarımızın ruhsal gelişimleri ve onları bekleyen tehlikeler konusunda şuurlu ebeveyn, şuurlu aile olalım, onları kendi ellerimizle hastalıklara itmeyelim.
Sabredebilme marifeti çocuk yetiştirmede en büyük gücümüz!
Sağlıklı haftalar dilerim.