Kasık bölgesi çocuk cerrahisi ameliyatlarının en sık yapıldığı bölgedir. Bunların içinde de kasık fıtığı tamiri hem çocuk cerrahisinin hem de kasık bölgesinin en sık uygulanan operasyonudur. Çocuklardaki kasık fıtığı hem oluşumu hem tipi hem de tamir tekniği olarak yetişkinlerden farklılık gösterir. Çocukluk çağında kasıkta fark edilen vakit zaman ortaya çıkıp kaybolabilen şişlik akla öncelikle kasık fıtığını getirmelidir. Her 100 erkek çocuğundan yaklaşık üçünde kasık fıtığı gelişir. Erken doğan yahut düşük doğum kilolu bebeklerde fıtığa çok daha sık rastlanır. Çocuk Cerrahisi ve Çocuk Ürolojisi Uzmanı Prof. Dr. Selami Sözübir kasık fıtığı ile ilgili erak edilenleri anlattı.
Kasık Fıtığı Nasıl Oluşur?
Kimlerde Daha Sık Görülür Ve Çevresel Faktörler Fıtık Oluşumunda Tesirli Midir?
Neden Çabucak Ameliyat?
Fıtık Ameliyatı Sıkıntı Mudur?
Kasık Fıtığı Nasıl Oluşur?
Erkek bebeklerin testisleri (erkek yumurtası) anne karnında gelişmelerini tamamlarken Birinci oluştukları yer olan karının İçinden aşağıya gerçek bir inme gerçekleştirerek olmaları gereken yer olan yumurta keselerine (torba) yerleşirler. Bu seyahat 3. ay civarında başlar ve doğuma yakın olarak biter. Karın içinden karın dışına çıkan testisler kasık kanalı dediğimiz kanalın içinden geçerler. Bu kanalda olağan kurallarda doğumla birlikte fonksiyonunu kaybederek kapanır. Fakat bu kanallardan birisi yahut ikisi birden kapanmazsa o vakit fıtıklaşma olur. Şayet kanal açıklığı darsa ve yalnızca karın içi sıvısının geçmesine müsaade veriyorsa bu şişlik çocuk uyanık ve hareketliyken artar.
Çocuk uyuyup sakin yatınca azalabilir ya da kaybolur. Tıp lisanında “Hidrosel” olarak bilinen bu hastalığın halk ortasında ki ismi ise “su fıtığı”dır. Şayet açık kalan kanal genişse bu kanaldan karın içindeki organlar ve en sık olarak da barsak fıtıklaşır işte bu gerçek kasık fıtığıdır. Şişlik kasık yahut yumurta kesesinde olabilir. Ağrı yapmaz fakat husursuzluk, rahatsızlık bazen de kusma yapabilir. Lakin şu da vurgulanmalıdır ki kasık fıtığı yalnızca erkeklerde değil kızlarda da olabilir. Kız çocuklarında kasık fıtığına daha az rastlanır ve kızlarda dışarı fırlayan organ çoğunlukla barsak değil yumurtalıklardır.
Kimlerde Daha Sık Görülür Ve Çevresel Faktörler Fıtık Oluşumunda Tesirli Midir?
Erkeklerde, düşük doğum yüklü, prematüre bebeklerde ve kimi doğumsal bağ dokusu hastalıkları olan çocuklarda daha sık rastlanır. Erkeklerde rastlanma oranı kızlardan 5–6 kat fazladır. Çevresel faktörler kasık fıtığına direkt olarak neden olmaz. Lakin birtakım durumlarda kasık fıtığının bariz hale gelmesine neden olabilir. Yukarda bahsettiğimiz testisin yumurta kesesine geçmesi için açılan kanalın birtakım durumlarda kapanmasa bile kasık fıtığına neden olmadığını artık biliyoruz. İşte çevresel faktörler bu hafif açıklığın büyümesine ve daha besbelli hale gelmesine neden olabilir. Bu çevresel faktörlerin başlıcaları ise kronik kabızlık, ateş ve öksürükle seyreden boğmaca üzere şiddetli enfeksiyonlar ya da karın içi basıncını artıran şiddetli kusma üzere durumlardır. Lakin unutulmamalıdır ki bunlar çocuklarda fıtığa neden olmaz yalnızca mevcut olan açıklığın büyüyerek fıtık kesesi haline gelmesine yol açar.
Neden Çabucak Ameliyat?
Zira çocuklarda kasık fıtığı bilhassa oluşturabileceği sorunlarla hayli tehlikeli hatta sinsi bir hastalıktır. Bilhassa fıtığın içine giren bağırsağın boğulma riski nedeniyle acil ameliyat gerektirebilir. Unutulmamalıdır ki çocuklarda bilhassa bebeklerde acil ameliyat demek artan risk demektir. Halk ortasında fıtık boğulması diye tanımlanan bu durumda, fıtık kesesine girerek sıkışan organların kanlanmaları ve beslenmeleri birkaç saat içinde bozulur ve çürüme meydana gelir. Bu da hayati tehlikeyi artırır ve çürüyen organların çıkarılması yani kaybı manasına gelir.
Fıtık Ameliyatı Güç Mudur?
Şayet fıtık acil kurallar olmadan tespit edildikten çabucak sonra uygun kurallarda ameliyat edilirse güç bir ameliyat değildir. Bu ameliyat “günübirlik cerrahi” olarak uygulanır. Hastaların değerli bir kısmı ameliyattan 2–3 saat kadar sonra konutlarına gidebilir ve hastanede yatmaları gerekmez. Ayrıyeten bu ameliyat hem açık ameliyat biçiminde hem de laparoskopik yani kapalı ameliyat biçiminde gerçekleştirilebilir. Bu ameliyattaki temel prensip, açık kalan kanalın kapatılarak karın içi ile olan iştirakin ortadan kaldırılmasıdır. Hastanemizde çocuk ameliyatlarında uzman çocuk anestezistlerinin nezaretinde alınan özel ağrı tedbirleri sayesinde ameliyat sonrası ağrı sorunu çok daha hafif olabilmektedir.