PANDEMİ SÜRECİNDE BEŞERLER ÜZERİNDE OLUŞAN DOKUNMA AÇLIĞI, COVİD-19’UN FİZİKÎ ARALIĞININ SONUCU DOKUNMA EKSİKLİĞİNİN BİZDE YARATTIĞI AÇLIK HİSSİ, YOKSUNLUĞUN RUHSAL VE FİZYOLOJİK TESİRLERİ
Fizikî aç kaldığımız vakit neler hisseder, neler yaparız? Bu sorunun karşılığı çabucak hepimizde aşikardır. Ne vakit acıktığımızı, yaşadığımız fizikî yahut ruhsal değişimlerin açlıktan olup olmadığını, açlığımızı nasıl doyuracağımızı biliriz. Pekala hiç dokunma açlığı diye bir şey duydunuz mu? Fizikî açlık üzere bir mahrumluk hissi oluşturan, doyurulması gereken, doyurulmadığı vakit hem fizikî hem de ruhsal olarak tesirleri olan bir durumdan bahsediyorum. Dokunma açlığı en kısa anlatımıyla tensel bir temasın hiç yaşanmaması durumu ile ortaya çıkar ve sonuçları hakikaten insan hayatını etkileyecek boyuttadır.
Yapılan birçok araştırma dokunma açlığının birebir fizikî açlık üzere bireyde mahrumluk hissi oluşturduğunu ve sonucunda fizyolojik ve ruhsal tesirleri olduğunu göstermekte. Bir insan dokunma açlığı yaşadığı vakit hudut sistemi bu durumdan etkileniyor ve bunun sonucu olarak bağışıklığında zayıflama görülüyor. Fizikî kimi rahatsızlıklar oluşturduğu üzere tıpkı vakitte ruhsal olarak da tesirleri yadsınamayacak durumda. Depresyon, yalnızlık, dert, gerilim, gerginlik, zayıflık duygusu üzere ruhsal durumların dokunma açlığı yaşayan şahıslarda gözlemlendiğini birçok araştırma ortaya koymuş durumda. Nasıl vücudumuz yemek yemediğimiz vakit bize sinyal verip, yememeye devam ettiğimizde bir mahrumluk krizine girerek karşı koyamayacağımız yansılar veriyorsa, dokunma açlığı yaşadığı vakitte da bize yaşadığı yoksunluğu az evvel saydığım yollarla iletiyor.
2019’un son aylarında dünyada görünmeye başlayan ve yaklaşık bir yıldır ülkece gayret ettiğimiz Covid-19 hastalığı da insanların üzerinde, tüm tesirleri yanında, dokunma açlığı noktasında da birtakım tesirler oluşturuyor. Virüsün yayılımının önüne geçmek için almamız gereken önlemlerin başında gelen uzaklık ve toplumsal izolasyon uzun vakittir sevdiklerimize, arkadaşlarımıza dokunmama konusunda bizi adeta sınıyor durumda. Hatta birebir konutu paylaştığımız aile bireylerimize bile dokunma konusunda temkinli davranır haldeyiz birçoğumuz. Hatta hatta kendimize bile …
Bu süreçte yalnızca sevdiklerimize temas edememek de değil, tıpkı vakitte kendimize temas ederken bile temkinli yaklaşmak zorunda oluşumuz, tahminen gerilimli olduğumuz bir anda ellerimizle istediğimiz üzere şakaklarımızı ovamayışımız, gergin olduğumuz bir anda ellerimizi rahat rahat yüzümüzde dolaştıramayışımız, her temasımızın ‘acaba’larla kısıtlanması da bu mahrumluk hissini arttıran bir durum diye düşünüyorum.
Yaşadığımız süreç, değişimler, karantina, izolasyon, yeni olağan kuralları, maske takma mecburiyeti toplumsal etrafımızın kısıtlandığı, birbirimizi göremediğimiz, görsek dahi dokunamadığımız bir periyot yaşatıyor bize. Ve bu durum haliyle dokunma açlığımızı tetikliyor.
Zati bizler bilhassa dokunmayı, sarılmayı, kucaklaşmayı, öpmeyi seven bir toplumuz. Genelde bizlerde karşılamalarımız, yolculamalarımız, ayaküstü müsabakalarımız, birlikte vakit geçirmelerimiz daima bir temas içinde olur ve pandemi süreci ile bunların hepsine hudut koymak zorunda kaldık. Doğal olarak zati hastalanma, hayatımızı kaybetme, sevdiklerimize bir şey olma ihtimalinin kaygısını yaşadığımız ve hem kendimizi hem de etrafımızdaki bireyleri müdafaaya çalıştığımız bu süreç uzadıkça, orantılı olarak dokunma açlığımız da artıyor.
Kendimizi hastalığa karşı muhafazaya, toplumsal aramızı koruyarak hayatımızı maske takarak sürdürmeye çalıştığımız, el hijyenine dikkat ederek virüsü yenmeye çabaladığımız bu süreçte hudut sistemimizi, bağışıklık sistemimizi etkileyen dokunma açlığı ile de savaşmaya çalışıyoruz. Hem hastalığa karşı kendimizi müdafaaya çalışırken hem de bağışıklık sistemimizin etkilenmesi ile hastalıklara karşı daha açık hale de gelebiliyoruz. Ayrıyeten dokunma açlığı arttıkça sürecin kaygılı, gerilimli, telaşlı kısmına bir de bu yoksunluğun getirdiği artışlar da ekleniyor. Daha telaşlı, telaşlı, gerilimli ve hudutlu olabiliyoruz. Tahammül hudutlarımız düşüyor.
Tahminen de uyulması gereken kurallara uymayan şahısların bir kısmının kurallara uymamakta direnmesinin alt yapısında da bu dokunma açlığı var. Onlar bu yoksunluğa bilhassa ruhsal olarak dayanamadıkları için kurallara uymayarak kendilerini doyurmaya çalışıyor olabilirler. Lakin hiçbirimizin unutmaması gereken bir taraf var ki o da kurallara uyduğumuz sürece bu süreçten daha kısa müddette ve en sağlıklı biçimde çıkabileceğimiz. Evet tüm bu süreç bittiğinde bizi çok yormuş olacak, tahminen getirdikleri ve götürdükleri kısmında kendimizi toplamak için gayret sarf etmemiz gerekecek lakin en değerli kısım olan sağlıklı ve hayatta oluşumuza tutunup o günleri de atlatmak için elimizden geleni yapacağız. Şuan ki önceliğimiz kurallara uyarak kendimizi sağlıklı tarafta tutmak…
Dokunma açlığını tahminen sevdiklerimize temas ederek doyuramıyoruz fakat yeniden de yapabileceğimiz şeyler yok değil. Bilhassa spor yapmak, yürüyüş yapmak üzere aktiviteler vücudumuzun tensel temas ile salgıladığı hormonları salgılamasına fırsat veriyor ve kendimizi daha uygun hissetmemiz için bize yardımcı oluyor. Ayrıyeten kendi dokunuşlarımızı bilhassa dışarıdayken kısıtlasak da evimizdeyken ve şahsî hijyenimizi sağladıktan sonra yapacağımız küçücük dokunuşlar bile bize yarar sağlayacaktır. Masaj yapmak üzere, krem sürmek üzere küçük aktivitelerle ya da çok daha kolay bir el ovuşturması ile bile kendimize bu süreçte takviye olabiliriz. Tahminen bunlar büsbütün kâfi gelmeyecek fakat kendimiz için, bu süreci daha sağlıklı atlatabilmemiz için yararlı olacaktır diye düşünüyorum.
Tüm bu süreçte, alışmaya çalıştığımız her yeni olağan kuralı, sevdiklerimizle ortamıza aralıklar girmesi güç bir durum evet. Bunun ruhsal ve fizikî tarafını zorlaştıran dokunma açlığı da işimizi kolaylaştırmıyor tahminen ancak hepimizin sıhhati ve bu pandemi sürecini hiçbir kayıp vermeden geçirmemiz için de kurallara uymaya devam etmemiz gerekiyor. Kurallara uyarak geçirdiğimiz günler sonrası sağlıklı günlere kavuştuğumuzda, dokunma açlığımızı sevdiklerimizle birlikte doyuracağımız günler göreceğimize inanıyorum. O günlere kavuşmak için bir defa daha yinelemekte yarar görüyorum ki toplumsal aranıza, hijyeninize, kuralına uygun maske takmaya devam edin lütfen…