Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) çocukluk çağında başlayan, tesiri tüm bir yaşama yayılabilen bir bozukluktur. Son derece değerli akademik, toplumsal ve psikiyatrik problemlere yol açabilen ve olumsuz tesirleri hayat uzunluğu sürebilen bir hastalıktır.
Çocuğun davranışlarını denetim etmesi ve dikkatini sürdürmesinde sorun vardır. Çok hareketlilik yaygın olarak görülür lakin birtakım çocuklarda çok hareketlilik olmaksızın yalnızca dikkat problemleri da bulunabilir.
Belirtileri Nelerdir?
DEHB’nin dikkat eksikliği tipi belirtileri;
- Odaklanmakta zorluk çekmek
- Dikkatini sürdürememek
- Göz teması kurmamak
- Aynı faaliyette uzun müddet devam edememek
- Çabuk sıkılmak
- Detayları gözden kaçırmak
- Unutkanlık
- Karşısındakini dinlemekte zahmet çekmek
- Özel eşyaları ve emanetleri kaybetmek
- Basit yönergeleri akılda tutamamak
- Sık yanılgı yapmak
DEHB’nin hiperaktivite tipi belirtileri;
- Fazla hareketlilik
- Yerinde duramamak
- Otururken bile eller ve ayakları daima hareket ettirmek
- Hızlı konuşmak
- Kelimeleri kusurlu söylemek ve cümleleri birbirine bağlayamamak
- Dinlemekte zorluk çekmek
- Karşısındakinin kelamını kesmek
DEHB’nin dürtüsellik tipi belirtileri;
- İsteklerin çabucak karşılanmasını istemek, dayatmak
- Sabırsız olmak
- Düşünmeden hareket etmek
- Aceleci davranmak
- Sıra bekleyememek
- Tepkileri denetim edememek
Yukarıda yer alan kümelerdeki bulgular tek başına bulunacağı üzere bir ortada da bulunabilir. Örneğin bir çocukta sadece dikkat eksikliği görülürken, bir başkasında dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu bir ortada görülebilir.
Çocuğunuz ya da bir oburu için “hiperaktif” sözünü kullanıyorsanız bunun hakikat olması için öncelikle bu tarifi yapmanıza neden olan üsttekilere emsal durumlar ısrarla devam etmeli ve/veya giderek artmalı öğrenme zahmetleri yaşanmalı ahenk problemleri yaratmalı. İşte o vakit kuşkularınızı gidermek için bir uzmanla görüşmenin vakti gelmiş demektir.
Eğer çocuğunuzda bahsedilen belirtilerden kimileri ağır olarak bulunuyorsa ve bu belirtiler okul, konut ortamı üzere birden fazla ortamda görülüyorsa kendi başınıza teşhis koymak yerine, detay kıymetlendirme ve uzman görüşü için lütfen bu alanda çalışan bir uzmana müracaatınız.
Unutulmamalıdır ki, DEHB uygulanan tedaviye çok uygun cevap veren bir bozuktur. Buna rağmen tedavi edilmediğinde çocuklarda, zihinsel marifetleri gereğince kullanamama ve hasebiyle okul muvaffakiyetinde düşme, günlük yaşama adaptasyon meseleleri üzere birçok sorun ortaya çıkabilmektedir.