Egzersiz denince beşerler ortasında akla birinci gelen şeylerden biri yürüyüş olabilir. Ya da herkesin şuan içinden geçirdiği lakin ben günlük ömürde çok hareketliyim de bunlardan biri olabilir. Pekala bu kadar hareketliyken yahut her gün mesken paklığı, yemek, çocuğa bakmak vb. işlerle uğraşırken neden bel/boyun ağrıları çektiğinizi ve merdiven çıkarken, süratli yürürken nefes nefese kaldığınızı biliyor musunuz? Merak ettiklerinizi bugünki yazımızda bulabilirsiniz.
EGZERSİZ NEDİR?
Öncelikle idmanın tarifini yaparak başlayalım;
Egzersiz; planlı, yapılandırılmış, istemli, fizikî zindeliğin (fitness) bir ya da birkaç ögesini geliştirmeyi amaçlayan fizikî aktivite tipidir. Yani yaptığımız işin antrenman olabilmesi için planlı ve sistemli bir tekrar sayısında olması gereklidir ve bedenin muhakkak kümelerini geliştirmeye yönelik olmalıdır.
Fiziksel zindeliğin sıhhatle ilgili bileşenleri; kardiyovasküler (aerobik) fitness, kas gücü ve dayanıklılığı, esneklik ve beden kompozisyonudur. Bir idman seansı ısınma, germe, kondisyon (aerobik idman ve/veya, dirençli egzersiz) ve soğuma etaplarını içerir. Öncelikle dikkat etmemiz gereken şey antrenman öncesi ısınma ve sonrası soğuma kademeleridir. Sakatlığı önlemede ve kalp sağlımızı müdafaada temel etkendir. Başta da söylediğimiz üzere günlük hayattaki yoğunluğumuz ve yaptığımız işler bu etapları içermediği ve sistemli tekrarda olmadığı için maalesef idman yerine geçmez. Ayrıyeten ısınma ve soğuma evreleri olmadığı için ağrıya yol açıp sakatlık riskini de bulundurmaktadır.
NEDEN ANTRENMAN YAPMALIYIM?
Egzersizin gayesi oksijen dağılımını ve metabolik süreçleri yoluna koymak, kuvveti, dayanıklılığı geliştirmek, beden yağını azaltmak, kas-eklem hareketlerini güzelleştirmektir. Bütün bu faydalar yeterli bir sıhhat için gereklidir ve herkes günlük ömrüne rutin bir antrenman programı katmalıdır. İdman için genç-yaşlı ayırımı yoktur, bununla birlikte yorucu idmanın riskleri vardır. Haftada 3 kere, 20 dakika ve üstü bir antrenman kafidir. Haftada 5 sefer ya da daha fazla seanslar için 15-25 dakikalık müddetler üst seviye fayda sağlar.
Egzersizle birinci amaçlanan şeylerden birisi kas kuvvetimizi artırmak ve kalp atış ritmimizi nizama sokmaktır. Bel, boyun ve sırt ağrılarında karşılaştığımız birinci faktörlerden birisi olan zayıf kaslarımız sistemli antrenman sayesinde gelişip ağrılarınızdan kurtulmada büyük rol oynar.
Egzersizi;
Güne zinde başlamak,
Sağlıklı bir bedene kavuşmak,
Ağrılardan kurtulmak,
Kemik yoğunluğumuzu artırmak
Depresyon ve anksiyeteyi azaltmak için antrenman yapmalıyız.
DİYABET VE ANTRENMAN İLİŞKİSİ
Egzersiz, bedenin insüline hassaslığını artırır. İnsüline karşı olan bu hassaslığın artması ile kan şeker düzeyi düşer ve insülin üretimi azalır. Etkin insanların, genetik olarak hastalığa yatkın olsalar dahi, Tip II diyabet hastası olma riskleri daha azdır. İdman şeker hastalığında kan şekeri ayarını kolaylaştırır.
Tip-2 diyabette, daha az insülin üretmeye başlar ve insülin direnci gelişir. Fizikî aktivite, diyabeti önleyebilir yahut geciktirebilir.
EGZERSİZ ÖNCESİ BESLENMEYE DİKKAT!
Egzersiz öncesinde çok ölçüde besin tüketimi önerilmez, en az 3-4 saat evvel ana öğün almış olmalısınız. Çok tok bir mideyle yapılan antrenmanlar birtakım riskleri de beraberinde getirir. Bu yüzden idman öncesinde ve sonrasında kesinlikle yediklerimize dikkat etmemiz gereklidir. Düzgün bir beslenme programı için kesinlikle bir beslenme uzmanından dayanak almalısınız.
Su, idman yapan bireyler için büyük değer taşır. Performansın en üst seviyede olması için kaybedilen sıvının yerine konması sağlanmalı. Beden tartısının yüzde 2-3’ünü aşan sıvı eksikliği, antrenman performansını azaltır. İdman sırasında her 15 dakikada bir 250-500 ml. sıvı alınmalı.
EGZERSİZİ BİR İŞ OLARAK GÖRMEMELİ, HAYATIMIZIN BİR KESİMİ HALİNE GETİRMELİYİZ!
DOĞRU VE SAĞLIKLI BİR ANTRENMANA ULAŞMAK İÇİN BİR FİZYOTERAPİSTE BAŞVURABİLİRSİNİZ.