Adana Tarım ve Orman Müdürlüğünce oluşturulan, ziraat odaları tarafından desteklenen “ham karpuz timleri”, hasat müddetince tarlalarda kontroller yaparak tadı, aroması, kokusu ve rengiyle tescilli Adana karpuzunun marka pahasının korunmasını sağlayacak.
Türkiye’de karpuz üretiminin yüzde 20’sinin yapıldığı Adana’da mayıs ayı başında başlaması gerekirken bu yıl soğuk hava nedeniyle iki hafta geç başlayan karpuz hasadı, örtü altı üretim yerlerinde sürüyor.
Karpuz hasadında en büyük sorun olan ve üretici, tüketici ile karpuz ticareti yapanlar dahil tüm kısımları mağdur eden ham karpuz hasadının önüne geçilmesi için Adana Tarım ve Orman Müdürlüğünce 5 yıl evvel oluşturulan “ham karpuz timleri”, bu yıl da tarlalarda kontrole başladı.
Üçer işçiden oluşan 20 farklı “ham karpuz timi”, üreticilerin hasat yapma talebine nazaran her gün ortalama 40 tarlada kontrol gerçekleştiriyor. Kontrollerde karpuzun olgunlaşma durumunu denetim eden gruplar, seçtikleri karpuzları kesip tadı ve rengini denetim ederek hasada müsaade veriyor.
Kontrollerde ham karpuz hasadına müsaade vermeyen takımlar, ham olarak toplanmış karpuzlara rastladıklarında da eserin imha edilmesine karar veriyor. Takımlar, vakit zaman yollarda da karpuz yüklü kamyon ve traktörleri denetliyor.
Eser hasadın yapıldığı mayıs ayının başlarından sona erdiği ağustos ortasına kadar misyon yapan gruplar, kontrollerle hem Adana karpuzunun marka pahasını koruyor hem de tüketiciye ham karpuz satışının önüne geçiyor.
Timlerin kontrolleri kaliteyi ve standardı koruduğu için memnuniyetle karşılanıyor.
Hasat müsaadesine uymayanlara kolluk güçleri aracılığıyla müeyyideler uygulanıyor
Adana Tarım ve Orman Müdürü Muhammet Ali Tekin, AA muhabirine, kentte bu yıl 95 bin dekar alanda karpuz üretimi yapıldığını belirtti.
“İlçe ve vilayet müdürlüklerimizde karpuz timleri var. Gruplar hasat yapmayı planlayan üreticinin tarlasına gidip kontrol yapıyor. Hasada uygun ise müsaade veriyoruz, uygun değilse bekletiyoruz. Halde kontroller yapıyoruz. Hasat müsaadesine uymayanlara kolluk güçleri aracılığıyla müeyyideler uyguluyoruz, ham karpuzları da imha ediyoruz. Böylelikle halkımızın inançlı formda olgun karpuza erişimini sağlamış oluyoruz. Adana karpuzu tescilli olduğu için biz marka kıymetini korumakla vazifeliyiz. Bunun için Valilik takviyesiyle kolluk güçleri, ziraat odaları, üretici birlikleri iş birliğinde gayretimizi veriyoruz. Bu işte düzgünce profesyonelleştik. Üreticilerimiz de bu kurala uyarak artık hasat gerçekleştiriyor.”
Tekin, ham karpuz hasadının birinci etapta tüketici için mağduriyet yaşattığını ve işini hakkıyla yapan üreticiye de haksız rekabet nedeniyle büyük ziyan verdiğini lisana getirdi.
Muhammet Ali Tekin, “Ham karpuz hasadının önlenmesi aslında temelde üreticiyi koruyor. Karpuz fiyatları muhakkak bir istikrarda tutuluyor, ham karpuz piyasaya girdiğinde fiyat süratle düştüğü için işini yanlışsız yapan üretici mağdur oluyor. Adana karpuzunun marka pahası de ziyan görüyor. Bunların önüne geçmek için bu uygulamayı ısrarla sürdürüyoruz ve uygulamada da başarılıyız.” diye konuştu.
Üreticiler de destekliyor
Adana Karpuzcular Derneği Lideri İbrahim Savaş da karpuzda ülke üretiminin yüzde 20’sinin Adana’da gerçekleştirildiğini söyledi.
Adana karpuzunun ismini yurt dışında da duyurup milletlerarası bir marka olma yolunda ilerlediğini anlatan Savaş, bilhassa Rusya ile Avrupa ve Körfez ülkelerine ihraç edildiğini belirtti.
Karpuz hasadının bu yıl sıkıntısız başlayıp devam ettiğini belirten Savaş, “ham karpuz timleri”ne üretici olarak dayanak verdiklerini lisana getirerek, şöyle dedi:
“Bir meyveye verilen para, emeğin karşılığıdır. Üreticinin ürettiği mahsulün insanların doya doya, lezzetiyle, tadına vararak yemesi için o eserin aşikâr bir hasat devri vardır. Bu devirleri kesimdeki herkes bilir lakin bazen bölümde kurnazlık yapmaya çalışan arkadaşlarımızın olgunlaşmadan hasat yapmasına müsaade etmemeye uğraş ediyoruz. Bu formda hem üreticinin hem tüketicinin hakkını müdafaayı amaçlıyoruz.”
“Ham karpuz alan kişi bir daha karpuz yemez”
Tarlasında ham karpuz timlerinin denetleme yaptığı üretici Kamil Kayar da takımların onayı sonrası hasada başlayacağını belirterek, “Timlerin gezerek karpuzla ilgilenmesi, eseri denetim etmesi bizim çok güzelimize gidiyor. En azından mal bedel kaybetmiyor, kıymetinde gidiyor, halkımıza da yetişmiş düzgün mal göndermiş oluyoruz.” dedi.
Üretici Ahmet Kayar da timlerin üzerlerine düşen vazifesi ziyadesiyle yaptığını anlattı.
Kayar, “Ham karpuz hasadıyla kimileri 3 kuruş para kazanırken ziyanı bize ve tüketiciye dokunur. Erken hasat, hakkıyla karpuz üreteni olumsuz tesirler, ham karpuz alan kişi bir daha karpuz yemez olan tekrar üreticiye olur.” diye konuştu.
Karpuz ticareti yapan Siraç Orhan da ham karpuzun piyasaya sürülmesinin bu işin ticaretini yapan kendilerini de çok mağdur ettiğine değinerek, kontrollerden çok şad olduklarını, bu çeşit uygulamaların mümkün olan başka tarım eserlerinde de yaygınlaştırılabileceğini kaydetti.
Yeterli ve olgunlaşmış karpuz nasıl seçilir?
Timde vazife yapan ziraat mühendisi Ahmet Avcu da ham karpuz ile olgunlaşmış karpuzun nasıl ayırt edilebileceğini uygulamalı gösterdi.
Avcu, karpuzun bilhassa yere temas eden kısmında sarı ve krem rengi değişimi olması, bitkiye bağlandığı meyve sapının ince ve kuru olması, ayrıyeten karpuzun renginin parlak değil mat ve koyu yeşil olması üzere kriterlerle, olgunlaşmış karpuzun ham karpuzdan ayırt edilebileceğini söyledi.
Açık yeşil, parlak ve canlı renge sahip karpuzların ham olduğuna vurgu yapan Avcu, ayrıyeten ham karpuzun meyve sapının kalın ve yaş olduğunu belirtti.
Avcu, sulu, içi kırmızı renk almış ve şeker oranı ülkü düzeye ulaşmış eserin kaliteli karpuz olduğunu, ham kalmış ve muhakkak kalitede olmayan karpuzlarda bu kriterlerin bulunmadığını kelamlarına ekledi.