Dünya Bankası tarafından bugün yayınlanan Türkiye Ülke İklim ve Kalkınma Raporu’na nazaran, iklim değişikliğinin tesirlerine karşı dayanıklılığını ve ahengi arttırmanın yanı sıra ekonomi genelinde karbondioksit ve öteki sera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik hareketleri uygulaması halinde, Türkiye önümüzdeki 20 yıllık periyotta 146 milyar dolarlık tasarruf sağlama potansiyeline sahip.
İklim ve kalkınmanın entegrasyonu, Dünya Bankası Kümesi’nin 2021-2025 İklim Değişikliği Hareket Planının temel ayaklarından birisini oluşturuyor. Dünya Bankası, Ülke İklim ve Kalkınma Raporu isimli temel durum değerlendirmesi aracını uygulamaya koydu. Kelam konusu rapor, bir ülkenin kalkınma gayelerinin, iklim değişikliğini azaltma ve ahenk bağlamında nasıl başarılabileceğini tahlil ediyor. Bu raporlar, ülkenin iklim taahhütlerini yansıtacak ve kamu ve özel kesim tahlilleri yoluyla bunların uygulanmasını desteklemenin yollarını belirleyecek.
Bu rapor dizisinin birincisi olan Türkiye Ülke İklim ve Kalkınma Raporu, Türkiye’nin 2053 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşma formunda belirlenen azaltma amacı ile ahenk ve dayanıklılık muhtaçlıkları doğrultusunda, iklim aksiyonunun büyüme ve kalkınma süreci ile nasıl etkileşime girdiğini ve ülkenin kalkınma maksatlarına ulaşmasına nasıl katkıda bulunduğunu, yeşil teknolojilerin sunduğu fırsatların yakalanmasına nasıl yardımcı olduğunu, dünyanın sıfır karbon teknolojilerine geçiş yaptığı bir devirde ekonomiyi büyük ölçekli afetler yahut karbon kilitlenmesi üzere uzun vadeli risklere karşı nasıl koruduğunu ve herkes için adil ve kapsayıcı bir geçişi nasıl desteklediğini araştırıyor.
Bu çerçevede, Türkiye Ülke İklim ve Kalkınma Raporu’nun (CDDR) tanıtımı için Ankara’da bir otelde toplantı düzenlendi. Toplantıya, Dünya Bankası Türkiye Yöneticisi Auguste Kouame’nin yanı sıra Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı temsilcileri, raporun eş müellifleri Stephane Hallegate ve Xiaodong Wang katıldı.
Türkiye Ülke İklim ve Kalkınma Raporu’na nazaran, yararlar büyük ölçüde yakıt ithalatındaki azalmalardan ve hava kirliliğinin azalmasa sonucunda elde edilecek sıhhat yararlarından kaynaklanacak ve güç güvenliğinin artırılmasına ve güç harcamalarının düşürülmesine katkıda bulunacaktır Rapor elektrik bölümünün derin bir formda karbonsuzlaştırılması, bina ve ulaştırma bölümlerinde güç verimliliği ve elektrifikasyonun sağlanması ve sanayi ve tarımda karbon ve başka sera gazı emisyonlarının azaltılması davetinde bulunuyor. Kelam konusu çağrıla, dünyanın en fazla karbon salınımına sahip 17. ülkesi olarak Türkiye’nin bu gidişatı aksine çevirmek ve 2053 yılına kadar karbon nötr olma taahhüdünü yerine getirmek için yapması gereken değerli değişiklikler ortasında yer alıyor.
Yayınlanan birinci rapor olma niteliği taşıyor
Dünya Bankası Kümesi’nin yeni bir ülke durum değerIendirmesi rapor dizisi olan CDDR, bir yandan ekonomik ve yoksullukla çabayı desteklerken öbür yandan karbon emisyonlarım azaltmak ve dayanıklılığı sağlamak için öncelikli aksiyonları belirlemek gayesiyle, iklim ve kalkınma ortasındaki ilişkileri araştırıyor. Türkiye Ülke İklim ve Kalkınma Raporu, bu yeni rapor dizisinde yayınlanacak olan birinci rapor olma niteliği taşıyor.
Rapor, sağlam ve net sıfır emisyonlu bir kalkınma yolu (RNZP) için ahenk ve azaltma aksiyonlarını bir ortaya getiren ve tıpkı vakitte Türkiye’nin 2053 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşma taahhüdünü yerine getirmesinin maliyetlerini ve yararlarını araştıran açıklayıcı bir strateji ortaya koyuyor.
2022-2040 periyodunda 146 milyar dolar kar sağlayacağı öngörülüyor
RNZP, kalkınmayı iklimle ilgili maksatlarla uyumlaştırmanın uygulanabilirlik durumunu ve genel yararlarını gösteriyor. Türkiye, tükettiği doğal gazın yüzde 99’unu ve petrolün 93’ünü ithal ettiğinden ötürü, güç verimliliği ve yenilebilir güç, güç ithalatını ve harcamalarını, hava kirliliğini ve global güç piyasalarındaki aksaklıklara karşı kırılganlıkları azaltarak büyük yararlar sağlaması öngörülüyor. Tüm maliyetler ve yan yararlar hesaba katıldığında RZNP’nin 2022-2030 periyodunda net 15 milyar dolar, 2022-2040 periyodunda ise 146 milyar dolar çıkar sağlayacağı öngörülüyor.
Raporun tanıtımı için yapılan sunumda, iktisadın dayanıklılığa ve net sıfır emisyona geçişinin daha güzel yönetilebilmesi için kömürden çıkış ve güç dalının karbonsuzlaştırılması için güç siyasetlerinin yine ahenkleştirilmesi, destekleyici bir makroekonomik ve finansal ortam ile birlikte geçişin ekonomik yararlarının en üst seviyeye çıkarılması, iktisadın güç açısından daha verimli hale getirilmesi, ormanlardan ve peyzajlardan kaynaklı negatif emisyonların en üst seviyeye çıkarılması, büyümenin daha güçlü ve sürdürülebilir hale getirilmesi, toplumsal aksaklıkların en aza indirilmesi ve adil ve kapsayıcı bir geçişin sağlanması içerikli 6 ana amaç ve amaçların ayrıntısı anlatıldı.
Dünya Bankası Türkiye Yöneticisi Auguste Kouame, Türkiye’de Dünya Bankası’nın canlı bir portföyü finanse ettiğine dikkati çekerek, “Bu proje portföyü, 7 milyar dolarlık bir toplam sayısı sahiptir ve bu sayı gitgide artırılacaktır. Yenilebilir güçten enerji verimliliğine, su idaresinden sürdürülebilir kentlere varana kadar çeşitli alanlarda projeler yürütüyoruz. Türkiye’deki angajmanımız yüzde 47’ye ulaştı. Küreselde belirlediğimiz gayenin çok daha üstünde iklim değişikliği ile temaslı projeler yürütüyoruz” dedi.
“Türkiye, beşerlerine ve topraklarına yatırım yapan bir ülke olarak iklim değişikliğine ahenk çerçevesinde nasıl güçlü bir gündem hayata geçirilir bunun örneğini oluşturmuştur”
Kouame, Türkiye’de iklim değişikliği çerçevesinde çalışmalar yapılmaya başlanması ile edinilen çıkarımları şöyle anlattı:
“Türkiye iklim değişikliği gündeminde bir önder pozisyon üstlenmiştir. Bu çerçevede Paris Muahedesi’nin imzalanması ve 2053 yılına kadar net sıfır amaçları Türkiye’de ortaya kondu. Bütün bu gelişmeler, iklim değişikliği gündeminde Türkiye’nin bir başkan rol oynadığını bize göstermektedir. Bu taahhüt yeni bir taahhüt de değildir. Türkiye, yenilenilir güçte çok büyük yatırımlar yapmıştır. Güç üretiminde ve altyapısındaki hissenin çok değerli bir kısmı yenilebilir güçler oluşturmaktadır OECD ülkelerine kıyasla özellikle. Bu bakımdan aktiflik alanını da artırmıştır yenilebilir güçlerin. Tıpkı vakitte Türkiye’nin döngüsel iktisat alanında da kendini global bir başkan pozisyonuna getirdiğini görüyoruz. Sıfır Atık Projesi, First Lady (Emine Erdoğan) tarafından hayata geçirilmiş bir proje olarak dünyada örnek teşkil etmektedir. Türkiye birebir vakitte iklim dayanıklılığını hem nüfus hem de iktisat bazında artırmak üzere adımlar atmıştır. Kuraklık, orman yangınları ve müsilaj meseleleri ile başa çıkmaya çalışan Türkiye’nin diğer bir seçeneği yok diye de düşünülebilir lakin beşerlerine ve topraklarına yatırım yapan bir ülke olarak iklim değişikliğine ahenk çerçevesinde nasıl güçlü bir gündem hayata geçirilir bunun örneğini oluşturmuştur.”
“Türkiye’nin İklim ve Kalkınma Raporu’nun birinci defa Türkiye için yayımlanmış olması çok büyük ehemmiyet arz etmektedir”
Kouame, şöyle devam etti:
“Türkiye’nin İklim ve Kalkınma Raporu’nun birinci defa Türkiye için yayımlanmış olması çok büyük kıymet arz etmektedir. Türkiye bir sefer daha çığır açmaktadır ve liderlik etmektedir bu alanda. Eminiz ki öbür ülkeler de Türkiye örneğini izleyecektir, takip edecektir. Hepimiz bu vesile ile iklim değişikliği gündemine katkıda bulunabileceğiz. Yalnızca Türkiye hudutları içerisinde değil, dünya çapında da. Umuyoruz ki Türkiye Ülke İklim ve Kalkınma Raporu’nu yararlı bulacaktır. Düşük karbonlu ve iklim değişikliğine hassas kalkınma maksatları çerçevesinde yararlı bulacağınıza inanıyoruz. Devlet kurumlarını ve Ülke İklim ve Kalkınma Raporu’nun çıktılarını dikkatle takip etmeye davet ediyorum.”
Toplantı, açılış konuşmalarının akabinde Program Başkanı Laurent Debroux’un moderatörlüğünde ve Türkiye Ülke Müdürü Arnaud Depoizat, Limak Holding CEO’su Ebru Özdemir ve İklim ve Güç Uygulamaları Müdürü Tanyeli Sabuncu’nun iştirakinde düzenlenen panel ile devam etti. – ANKARA
