Bağlantılarda Kıskançlık
Toplumumuzda hayli yer edinmiş ve ilgilerin mihenk taşlarından birine dönmüş bir sorun kelam konusu: Kıskançlık.
O denli ki: “Seven kıskanır” üzere sloganik sözlerle bağlarda kıskançlık yapmanın normalize edildiği bir durum kelam konusu.
Halbuki kıskançlık yönetilmediği takdirde ilgileri epey yıpratır ve karşılıklı hürmet zedelenir.
Bazen bu durumu tetikleyen birtakım partnerlerin davranışları olur.
Fakat kıskançlık çoğunlukla partnerlerin davranışlarından fazla kişinin kendi hassasiyetleriyle ilgilidir.
“Ben çok kıskancım” üzere sözlerle kendini tanımlayan birçok kişinin geçmiş romantik tecrübelerinde bir sadakatsizlik örneği görebiliriz.
Bunun haricinde toplumsal bağlantılardaki olumsuz tecrübelerle “insanlar güvenilmezdir” inancı da yerleşmiş olabilir.
Bazen hiç bu üzere deneyimler olmaz lakin ebeveynlerinin bağlantılarında aldatmalara şahit olmuş olabilir.
Araştırmalara nazaran bağlantılardaki kıskançlık düşük benlik algısından kaynaklanıyor olabilir.
Ayrıyeten kişinin kendi vücut algısındaki güvensizlikler de kıskançlığa yol açabilir.
Öz-değer de bir öteki kaynaktır ki aslında bunların büsbütün alakalı bir konsept.
Kendi pahasını şimdi keşfedememiş bireyler, partnerinin ona paha vermediğine, onu sevmediğine yönelik datalar toplamaya çalışarak “değersizim” inancını doğrulamaya çalışır.
Kıskançlığı yönetemeyen bireylerin partnerleri üzerinde hayli ağır baskılar kurduğunu görürüz.
Kendince kıskançlığı tetikleyen bir olay yaşandığında şahıslar:
Partnerin bir müşterisiyle yahut iş arkadaşıyla flörtleştiğini yahut sınıfa yeni gelen şahısla birden teğe öpüştüğünü gözünde canlandırır.
Bu üzere imgelemeler anında karmaşık duygulanımlar tetikler.
Zira bu imgeleri gözünde canlandıran kişi gerçekliğin tam olarak da şu an bu durum olduğunu varsayar.
Tetiklenen karmaşık hislerle baş etmenin yolu ne olsa gerek?
Elbette her zamanki üzere uyumsuz başa çıkma yolu yani kaçınma/güvenlik ve tedbir davranışlarıdır.
Çabucak el telefona sarfiyat ve imajlı konuşma yapılır.
Toplumsal medya hesapları kurcalanır ve data aranır.
Partnere suçlama, hakaret ve saldırganlıklar başlar.
Sonuç olarak kişi karmaşık hislerini bastırmış olur.
Ancak hem karşı tarafın hakları ve hudutları ihlal edilmiştir hem de öz-saygıdan bir not daha eksilmiştir.
Bağlarınızın daha sağlıklı tecrübelere dönüşmesi için bu kıskançlığın yönetilmesi koşuldur.
Hasebiyle birinci olarak “seven kıskanır” inançlarınızı: “seven hürmet ve inanç duyar/sağlar” üzere daha denetim edilebilir inançlarla değiştirmeye çalışın.
Daha sonrasında ise benlik algılarınızı masaya yatırın.
Kendinize kıymet vermenin yollarını gerek ferdî uğraşlarınızla gerekse terapi eşliğinde öğrenin.
Ve alışılmış ki üsttekine benzeri tüm güvenlik davranışlarınızı fark edip yavaştan kesmeye çalışın.
Böylelikle o an oluşan hislerin üstüne giderek imgelediğiniz irrasyonel beklentilerinize karşı gelin.
Hisler, gerçeklik değildir. Gerçekliğe verilen reaksiyonlar, yanıtlardır. Gerçekliğinizi test ediniz.