İnternet, insan hayatında kullanılan tüm teknolojilere nazaran, en fazla insan hayatını etkileyen teknolojidir. Buna karşın internetin genel güzellik hali, ruh ve akıl sıhhati ve ruhsal fonksiyonellik üzerindeki tesirleri hakkında çok az şey bilinmektedir. Birçok kişi internete bağlanır ve hayvan muzipliklerini seyreder ve etrafına nazaran bu son derece zararsız bir durumdur. Fakat internet üzerinde harcanan vakit, bireylerin gündelik hayatlarına ya da eşlerine, çocuklarına karşı ayırmaları gereken vaktin azalması manasına gelmektedir.
Şayet bir aksiyon yahut istek bireyde kimi şeyleri engelliyorsa ve hayatın okul, iş ve insani bağlantılar, ebeveynlik ve eşlik misyonları üzere birçok cephesini etkiliyorsa bu bağımlılık olarak kabul edilir.
İnternet bağımlılığı tam olarak DSM V e dahil edilmese de bu mevzuda çalışmalar devam etmektedir. Profesyoneller tedavi kategorizasyonunda internet bağımlılığını obsesif kompulsif bozukluk yahut dürtü denetim bozukluğu kapsamında ele almaktadır.
İnternet bağımlılığı tipleri
İnternet bağımlılığı kavramı geniş bir kavram olup taşınabilir araçlar, ferdî bilgisayar kullanımı ve internet kullanımı üzere alanları kapsayan davranış ve dürtü denetim alanları içinde bir durumdur.
İnternet bağımlılığında beş alt kategori tanımlanmıştır.
-
Siber seks bağımlılığı
-
Kompulsif net kullanımı
-
Online ilgi bağımlılığı
-
Kompulsif bilgi arama bağımlılığı
-
Bilgisayar üzerinden oyun oynama bağımlılığı
Siber seks bağımlılığı
Siber seks bağımlığı en çok itiraf edilen internet bağımlığı çeşididir. Online pornografi, erişkinlere yönelik web siteleri, cinsel içerikli fantezi ve çat odaları, XXX webcam servisleri üzere faaliyetlerin kullanımını içerir. Bu tip sitelere obsesif olarak takılma bir kişinin gerçek hayattaki cinsel, romantik ve insani alakalarını önemli manada ziyana uğratır. Tedavisinde başarılı terapi yaklaşımları mevcuttur.
Kompulsif bir biçimde internet kullanımı
Online borsa takibi, online oyun oynama ve online müzayedelere katılma üzere aksiyon ve etkinliklerle kendisini gösterir. Bu tip alışkanlıklar kişinin mali ve iş hayatını sürdürmede önemli yıkıcı ziyanlar tesirler oluşturur. Bu ortamlarda çok para kaybetme, mali zorluklar yaşama, insani münasebetlerinde ve evliliğinde önemli meselelere ve gerilime neden olur.
Online alaka bağımlılığı
Online alaka bağımlıları online arkadaşlıkları sürdürmeye kendilerini kaptırırlar ve gerçek hayatta ilgilerine ne vakitleri ne mecalleri ne de istekleri kalır. Birçok sefer gerçek kimlik ve imajlarını saklayarak bu işleri yaparlar. Gerçek hayatta insan beşere etkileşimde meseleler yaşayan beşerler için ayrıyeten tercih edilen bir durumdur. Birebir vakitte bu bağımlılık tutkunları gerçek hayat münasebetlerinde zorluklar yaşarlar.
Kompulsif bir formda bilgi arama
İnternet birçok bilgi ve bilgiyi kişi kullanımına sunar. Bu kolay erişim kimilerinde bu bilgileri denetimsiz bir formda toplama ve saklama davranışına yol açar. Kimi olgularda bu durum obsesif kompulsif eğilimleri yansıtabilir.
Bilgisayar ve oyun bağımlılığı
Bu durum bilgisayar ile yapılabilen çevrimiçi ve çevrimdışı aktifliklerin tümüne bağımlı olma manasında kullanılır. Solitaire, tetris, minesweeper üzere oyunlar bunlara örmek gösterilebilir. Ofis çalışanları bu oyunları ve benzerilerini oynarken çok vakit harcayarak üretkenliklerini azaltırlar. Bu oyunların binlercesi şu anda tedavüldedir.
İnternet bağımlılığının belirti ve bulguları
-
Planlandığından daha fazla vakit online olarak harcanıyor mu?
-
Online harcadığın vakitten etrafın yakınıyor mu?
-
Kendini online olmak için beklerken buluyor musun?
-
İnternet aktiflikleri ile ilgili zihinsel meşguliyet olması
-
İnternette çok fazla vakit geçirme durumunun olması
-
İnternet kullanımını azaltmak istemesi halinde bunu başaramaması
-
İnternet kullanımını kestiğinde kendini depresif, huzursuz, hudutlu olması
-
İnternet yüzünden hayatındaki iş insani ilgi fırsatlarını kaybetmesi
-
İnternet kullanım sıkıntısının anlaşılmaması için ailesine ve terapistine palavra söyleme
-
İnterneti sıkıntılarından kaçmak için kullanma.
-
İnterneti depresyonu, korkusunu, yalnızlığını, yardımsız lığını, çaresizliğini azaltma için kullanması
İnternet kullanımını etkileri
İnternet kullanımı kişinin fiziki ve ruhsal hayatına önemli ziyanlar verir. Beden ağrıları, karpal tünel sendromu, uykusuzluk, görme soruları, kilo alma ve kilo verme üzere birçok sorun internet bağımlılığı ile bağlantılı bulunmuştur. Duygusal olarak depresyon, dürüst olmama, anksiyete, toplumsal izolasyon, sonluluk ve duygusal dalgalanmalar sık olarak internet bağımlılarında oluşmaktadır.
Tedavi :
Eşlik eden ruhsal durumların tedavisi ve davranış bağımlılığı terapi yaklaşımlarından oluşur.