Samsun Vilayet Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, kurbanlık alırken sığır ve manda ile koyun ve keçinin küpesinin olup olmadığına kesinlikle bakılması, hasta ve hamile hayvanların alınmaması, hayvan varlığının devamı açısından öncelikle erkek hayvanların tercih edilmesi, bakanlıkça belirlenen yasak ve kısıtlamalara uyulması gerektiğini söyledi.
Temmuz ayı içerisinde idrak edilecek Kurban Bayramı nedeniyle Tarım ve Orman Bakanlığı’nca ‘2022 yılı Kurban Rehberi’ yayınlandı. Rehberde, kurbanlık hayvanların; alımı, satımı, sevkiyatı, kesiti ve kurban etinin koruması esnasında dikkat edilmesi gereken konular ile TÜRKVET taşınabilir uygulaması hakkında vatandaşlarımın bilgilendirilmesi amaçlandı.
Hasta hayvanlara dikkat
Konuyla ilgili bir açıklama yapan Samsun Vilayet Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, “Kurban Bayramı nedeniyle hayvan hareketlerinde değerli bir artış olacağından, bulaşıcı ve salgın hayvan hastalıklarına karşı yürütülmekte olan uğraşta istenen sonucun alınabilmesi, kaçak hayvan hareketlerinin engellenmesi ve bilhassa şap hastalığının yurtiçi hayvan hareketlerine bağlı olarak yayılmasının önlenmesi kapsamında uyulması gereken asıllar bakanlığımızca belirlenmiştir.
Yaklaşan Kurban Bayramı sebebiyle bakanlığımız 2022 Yılı Kurban Rehberi’ni yayımlamıştır. Buna nazaran, sığır ve manda ile koyun ve keçinin küpesinin olup olmadığına kesinlikle bakılmalıdır. Sağlıklı hayvanların kılları düzgün ve parlak, bakışları ve dış görünümü canlıdır. Çok zayıf, hamile yahut yeni doğum yapmış hayvanlar, yüksek ateş, salyası ve beğenilen akıntısı ile pis kokulu ishali ve burun akıntısı olan, öksürük ve nefes darlığı yaşayan, etrafa karşı çok yansılı yahut çok duyarsız olan, bedeninde yara, şişlik ve ödemi olan, cinsiyet organları ve göğüste makûs kokulu akıntısı bulunan hayvanlar muhakkak kurbanlık olarak alınmamalıdır. Hayvan varlığının devamı açısından öncelikle erkek hayvanlar kurban olarak tercih edilmelidir. Kurban edilebilmesi için koyun ve keçinin 1, sığır ve mandanın 2, devenin ise 5 yaşını doldurmuş olması gerekmektedir. Fakat 6 ayını tamamlayan koyun 1 yaşını doldurmuş üzere gösterişli olması halinde kurban edilebilir” dedi.
Kurbanlık seçilirken dikkat edilecek hususlar
Sağlık, kurbanlık seçilirken dikkat edilecek konuları ise şöyle sıraladı:
“Hayvanların yaşlarının tayininde düzgün tutulmuş çiftlik kayıtları kesin sonucu verir. Kayıtlar yok ise, en uygun yaş tespiti diş gelişimine bakarak tayin edilir. Ayrıyeten kurbanlık hayvanların cins, ırk, cinsiyet ve yaş bilgileri bakanlığımızca geliştirilen ‘TÜRKVET’ isimli taşınabilir uygulamadan da küpe numarası ile sorgulanabilmektedir. Sığır yahut mandanın alt çenesinin önünde gelişimini tamamlamış iki kalıcı kesici dişin bulunması o hayvanın iki yaşını doldurduğunu göstermektedir. Koyunların ise dış görünüşüne bakılarak, altı aydan büyük ve anası yahut erişkin bir koyun kadar olması kurban edilebilmesi için kâfi sayılmaktadır. Keçilerin kurban edilebilmesi için bir yaşını doldurmuş olması gerekir. Sığırlarda olduğu üzere keçilerde de yaş tayini, ön kesici süt dişlerinin çıkıp yerlerini kalıcı dişlerinin alması aslına dayanmaktadır. Devenin kurban edilebilmesi için beş yaşında değişen ikinci kesici süt dişlerinin çıkıp yerlerini kalıcı dişlerin alması gerekir. ‘Kurbanlık hayvanların sevklerinde ise menşelerinde salgın yahut bulaşıcı hayvan hastalığı bulunan, kayıt altına alınmamış, kulak küpesiz ve yanlarında sığır cinsi hayvanlar için pasaport, koyun ve keçi tipi hayvanlar için de nakil evrakı bulunmayan hayvanların sevklerine, alınıp satılmalarına ve kesilmelerine mutlaka müsaade verilmemektedir. Büyükbaş hayvanların vilayet içi sevklerinde kulak küpelerinin ve pasaportlarının, vilayetler ortası sevklerinde ise bunlara ilaveten veteriner sıhhat raporunun bulunması mecburidir. Küçükbaş hayvanların vilayet içi sevklerinde kulak küpelerinin ve nakil evrakının, vilayetler ortası sevklerinde ise bunlara ilaveten veteriner sıhhat raporunun bulunması zaruridir.”
Samsun’dan İstanbul Avrupa Yakası’na da hayvan sevkleri
Samsun’dan İstanbul Avrupa Yakası’na da hayvan sevkleri olduğunu belirten İbrahim Sağlam, “Anadolu’dan İstanbul ili Avrupa yakasında bulunan kurban satış ve kesim yerleri dışında Trakya’da bulunan öbür vilayet ya da işletmelere kurbanlık hayvan sevkine müsaade verilmeyecektir. Anadolu’dan İstanbul vilayetine büyükbaş ve küçükbaş hayvan girişleri Kurban Bayramı’ndan 15 gün evvel başlayacak ve Kurban Bayramı sonuna kadar sürecektir. Bu mühlet aralığı dışında Anadolu’dan İstanbul ili Avrupa Yakası’na hayvan sevki yapılmayacaktır. Sevk edilecek kurbanlık hayvanlar için veteriner sıhhat raporu düzenlenebilmesi için uyulması gereken kurallar aşağıda açıklanmıştır:
1. Hayvanlarda sevk günü şap hastalığı belirtisi bulunmamalıdır.
2. Hayvanlar doğumlarından itibaren işletme değiştirmemiş olmalı yahut en az 3 aydır hala bulundukları işletmede barındırılmış olmalıdır. İşletmenin 10 km etrafında de en az 3 aydır şap hastalığı görülmemiş olmalıdır.
3. Hayvanlar sevk öncesinde 30 gün müddet ile bir işletmede izole edilmeli, bu mühlet sonunda bütün hayvanlar şap virüsü varlığı tarafından teste tabi tutulmalı ve sonuçları negatif olarak bulunmuş olmalıdır. Ayrıyeten bu mühlet zarfında bu işletmenin 10 km etrafında şap hastalığı çıkmamış olmalıdır.
Kurbanlık hayvanların bakım ve beslemesi ile ilgili olarak, hayvanlara yeteri kadar pak su ve yem verilmeli, bulundukları ahır ve ağıllar uygun halde aydınlatılmalı ve havalandırılmalıdır. Suluk ve yemlikleri pak olmalıdır. Hayvanlara gereğince kaba yem verilmelidir. Verilen yemler kokuşmuş, küflü, yabancı hususlarla bulaşık olmamalıdır. Canlı yük artışı sağlamak yahut hastalık nedeni ile kurbanlık hayvanlara rastgele ilaç, aşı, vitamin, hormon ve hormon gibisi hususlar uygulanmamalıdır. Mecburî olarak bu hususlardan bir yahut birkaçının uygulandığı kurbanlık hayvanlar, ilaç kalıntı arınma mühleti içinde kesilip yenilmemelidir. Kurbanlık olarak sevk edilecek hayvanların taşınmasında kullanılacak araçlar ve şoförleri ilgili mevzuat kararlarında belirtilen evraklara sahip olmalıdırlar. Hayvanlar bu mevzuata uygun araçlarla ve uygun koşullarda nakledilmelidir. Nakil araçlarının paklık ve dezenfeksiyonu hayvanlar bindirilmeden yapılmalı ve üstü kapalı, yeri, havalandırması uygun olmalıdır. Araçların yerlerine yeteri kadar altlık serilmelidir” diye konuştu.
“Cadde, sokak ve park üzere kamusal alanlarda kurbanlık hayvan kısımları yapılamaz”
“Cadde, sokak ve park üzere kamusal alanlarda kurbanlık hayvan kısımları yapılamaz” diyen Sağlam şöyle devam etti:
“Kurbanlık hayvanlardan elde edilen etler için soğutma süreci vakit geçirilmeden başlatılmalı”
Kurbanlık hayvanlardan elde edilen etler için soğutma sürecinin vakit geçirilmeden başlatılması gerektiğini söz eden Vilayet Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam açıklamasını şöyle tamamladı:
