“Sizin de hayatınızda sıklıkla övgü ve hayranlık gereksinimi hissettiğiniz oldu mu? Kendinize ilgi gösterilmediğini yahut ortamın parlayan yıldızı olduğunuzu hissetmediğinizde ortamı terk ettiğiniz oldu mu? Sizin de bazen eşsiz olduğunuzu düşündüğünüz olur mu? Ya da hiç yanılgı yapmadığınızı/yapmayacağınızı düşündüğünüz oldu mu? O vakit gelin Narsistlik Kişilik Bozukluğunu birlikte tanıyalım.”
Narsizm tarif olarak “özseverlik” manasına gelmekle birlikte bireyin kendi benliğine ve özelliklerine duyduğu ağır derecede hayranlık olarak söz edilmektedir. Herkesin narsistik özellikleri ve muhtaçlıkları vardır; her narsistik özellik bir patolojiye işaret etmez. Hasebiyle sağlıklı bir narsizm, kişinin kendisini geliştirmesi için teşvik eden, motivasyonunu sağlayan bir boyutken; patolojik narsistlik, kişinin bilhassa toplumsal yaşantısında, kişilerarası etkileşimlerinde bozulmalara sebep olan bir boyuttur. Patolojik narsistlik, muvaffakiyetin gururu ile karıştırılmamalıdır.
Patolojik olarak narsistlik, Narsist Kişilik Bozukluğu olarak isimlendirilir. Toplum içerisinde görülme sıklığı %5.3’e ulaşabilirken, erkeklerde görülme mümkünlüğü bayanlarda görülme olasılığından daha yüksektir ve çoğunlukla ergenlikte yahut birinci yetişkinlik devirlerinde görülmeye başlanır. Narsistik Kişilik Bozukluğuna sahip olan bireyler, karşısındaki bireylerin kendisine ağır hayranlık duymalarını, daima onu başarılarıyla övmelerini isterler ve bu övgüyü göremedikleri ortamdan uzaklaşırlar. Oburlarının kendisini kıskandığına inanırlar ya da kendileri diğerlerini kıskanırlar. Sınırsız muvaffakiyetleri, güçleri ve aşkları vardır. Diğerlerinin his ve fikirlerini, hissettiklerini, empati duymada zorluk yaşadıkları için yok sayarlar. Öteki insanları kendi gaye ve istekleri doğrultusunda kullanırlar. Çok sık palavra söylerler ve kusur yaparlarsa yaptıkları yanılgıyı kabul etmezler. Kendilerini ayrıcalıklı bir pozisyona koyarlar, yeteneklerini abartarak büyüklenirler, her hoş şeyin “en”leri onlardır. Eşi gibisi olmaz biri olduklarını, münasebetiyle özel yahut üstün olan başka bireylerle anlaşabileceğini ve münasebet kurabileceğini düşünürler. Her şey onların hakkıdır, kural tanımazlar. İnsanlara hürmet duymayı küçümseyici bir tutummuş üzere görürler, bu sebeple hürmetten mahrum davranışlarda bulunabilirler. Üstte bahsedilen özelliklerden beş ya da daha fazlası bulunduğu durumlarda, şahısta Narsistik Kişilik Bozukluğundan şüphelenilebilir.
Narsistik Kişilik Bozukluğuna sahip bireylere baktığımız vakit şişirilmiş benliklerinin derinlerinde aslında çok kırılgan bir benlik hürmetleri vardır. Bu kırılgan yapı şahısta daima ilgi görme, beğenilme, el üstünde tutulma, kendi odaklı olma ihtiyacına dönüşür. Bu ihtiyaç karşılandığı ölçüde benlik hürmetleri korunur. Hasebiyle benlik hürmetlerini ilgi içerisinde oldukları bireylere yükledikleri manalarla yükseltirler. Öbürleri tarafından beğenilmediği, eleştirildiği durumlarda savunmaya geçerler, kendisini eleştireni düşman olarak görürler. Narsist Kişilik Bozukluğu olan bireyler, en yeterli bağımlı kişilik özellikleri gösteren bireylerle anlaşabilirler. Bu yapılardaki bireyler alaka içerisinde birbirlerini beslerler lakin öteki kişilik özelliklerine sahip beşerlerle hayli sorun yaşayabilir.
Peki, Narsistik Kişilik Bozukluğunun tedavisi için nasıl bir yol izlenmeli?
Narsistik Kişilik Bozukluğunun tedavisinde uygulanabilecek en uygun usul psikoterapidir lakin öteki ruh sıhhati sorunlarının de görüldüğü durumlarda ilaç tedavisine de başvurulabilir. Psikoterapi sistemi olarak psikodinamik terapi ya da bilişsel davranışçı terapi tekniği ile kişinin; öbür insanlara empati ve şefkat gösterebilmesi, sorumluluk alabilmesi ve yanlışlarını kabul edebilmesi, tenkide açık olarak yeteneklerini ve potansiyelini gerçek boyutuyla algılayabilmesi ve kabul edebilmesi, insan alakalarını işbirliği içerisinde sürdürülebilir kılabilmesi, hislerini fark ederek denetim etme yeteneğini geliştirmesi, ülkü maksatlar doğrultusunda yeteneklerini sergileyebilmesi amaçlanır.
