Bir araştırma şirketinin 30 ülkede yaptığı anketin bilgilerine nazaran pandemi sürecinde ruh sıhhati en berbata giden ülke Türkiye.
Türkiye’de ankete katılanların yüzde 61’i, Şili ve Macaristan’ın yüzde 56’sı, İtalya’nın yüzde 54’ü, Britanya’nın yüzde 53’ü pandemi öncesinden daha berbata gittiğini söylemiş.
Neden en çok biz delirdik sanki?
Anketin diğer bir sorusu da geleceğe dair olmuş. Türkiye’de ankete katılanların yüzde 44’ü pandemi öncesi olağan hayata en az bir yıl sonra geçebileceğini düşündüğünü, yüzde 39’u da bir yıldan uzun mühlet alacağını söylemiş.
Tabi öteki ülkelere nazaran tekrar biz birinciyiz bu klasmanda da.
Neden en çok biz umutsuzuz sanki?
Bu kere araştırma Türkiye’den pandemi periyodunda çok büyük kısmı 50 yaş ve altı olan iştirakçilerin yarısından fazlası işsiz, her 5 bireyden 4’ünün borçlu, yüzde 17’sinin icralık olduğu ortaya çıkmış. Büyük ekonomik kriz bekleyenlerin sayısı yüzde 71.
Veeeee beklenen doğum patlamasına ait çarpıcı sonuç…
TÜİK’in açıklamasına nazaran nüfüs artış süratimiz binde 13,9 iken binde 5,5’e inmiş. Doğal sebep ailelerin ekonomik güvensizliği.
Neden bu kadar yoksullaştık sanki?
Ahh biz kadınlar…
Kadınların erkeklere nazaran daha çok ruh sıhhati bozulmuş; hatta çocukların ortasında bile cinsiyet farkı var. Kız çocuklarının erkek çocuklarına nazaran hayattan keyif almaları daha azalmış.
Benim işim siyaset değil, tabi gayem da.
Ama bilgilere bakınca bu ülkede yaşayan kime sorsanız “Sizce hangi ülke birinci olmuştur?” diye hepimiz istisnasız “biz” derdik biliyorum.
Yine de sonuçları görünce üzüldüm; bildiğim halde.
Şimdi sorduğum sorulara yanıtlarım gelsin.
Neden en çok biz delirdik, umudumuzu yitirdik?
Fakirleşme sorusuna karşılık vermeye gerek yok.
Neden?
Çünkü en uygun bizdik.
Basit ancak tesirli bir karşılık bence.
Ekonomik olarak daima sonlarda geziyorduk, her an her şeyi bekliyorduk. Lakin daima bir biçimde ucundan kıyısından dönüyorduk.
Ama bu kere olmadı.
Bu virüs bize bile bulaştı. Tamam bizim kökümüzü kurutamadı lakin nerdeyse her aileden bir kişi hastalandı. Etrafımızda ölenler oldu. Yakınlarımızı da kaybetmeye başladık.
Belirsizliğe tahammül aslında herkes için zordur lakin uygun de uğraş ettik geçmişte daima. Ekonomik belirsizliklere en çok biz yok kararında davranırdık.
Şimdi olmuyor.
En azından dışarı çıkıp toplumsal medya da “Yaşıyorum bu hayatı, hayat bana güzel” üzere yapıyorduk, hormonlarımızı tetikleyip memnunluk saçıyorduk!
Şimdi olmuyor.
Hiç beklemiyorduk aslında bunları…
Yine bakmadığımız bir yerimizden vurdular bizi.
Pandeminin birinci periyotları tahminen birçoğumuza yeterli bile gelmişti…
Evimizle, ailemizle ilgilendik; taban köşe paklık yaptık, çok okuduk, yazdık, eğitimlere katıldık, ekmek yoğurt falan.
Şahsen ben bir seferinde ramazan pidesi yaptım. Küçük bir kısmı da hala buzlukta. Fotoğraf da çektim ki yarın öbür gün biri “Pandemi de ne yaptın Ey Müzeyyen!” diye sorarsa “şaaakkk” diye ispat edeyim diye…
Yaptık mı, yaptık.
Ama bitti işte, tüm o şirinlikler.
“Azalan marjinal fayda” deniyor buna iktisatta; yaptıkça keyfi kaçtı.
Biz pandeminin gerçekte ne olduğunu pek anlamadık bence.
İlk vakitlerde “İnsanlar ortadan çekildi. Aman ne hoş oldu dünya bakın. Burada 249 yıldır ördek yoktu, ördekler geldi. Bu kuşlar 76 yıldır buradan uçmamıştı uçmaya başladı” diye sevinmeye başladık
Hatta, “Ayy ne iğrenç yaratıklarız valla, biz meskende kalalım” dedim bir orta.
O da bitti.
Sevinecek bir şey kalmayınca da başladı işler çirkinleşmeye.
Biz aslında hayatını kaybeden vatandaşlarımız için zelzelede olduğu üzere anma, yas merasimi ilan etseydik, tüm dünyanın yaşadığı bu durumda yalnız olmadığımızı fakat durumun aslının şu olduğu, bu durumun da en az şu kadar müddette geçeceğini ya da kimlerin aşı olacağını ne kadar aşımız var bilsek. Tam tarihini verseler, okulların durumunu anlasak ya da haftaya kapanma var mı yok mu bilsek.
Basit bir randevuyu ya kapanma olursa diye tereddüt etmeden alsak. Yani hakikat bilgiyi alsak, net bilgiyi. Anlayacaktık, anlamlandıracaktık, somutlaşacaktı pandemi.
İnsanlar her yaşadığı zorluktan travmatize olmuyor. O travmaya karşı korunamadığında, reaksiyon veremediğinde travmatize oluyor.
İnsanı tasaya, depresyona, panik atağa sokan şey bu.
Anlayamamak, bilememek, “ya olursa”dan korkmak.
Biz bundan delirdik işte.