“Ben okulda daha güzel çalışman, konutta uslu olman ya da seni bir hastalıktan kurtarmak için çalışmıyorum. Ben ‘neysen o’ olman için buradayım.”
Françoise Dolto’nun kendisine terapi almaya gelen yahut getirilen çocuklara ettiği harika kelamlar…
‘Neyse o’ olmayı öğrendiği vakit insan özgürlüğünü seçmiş ve kişiselleşmiş olur. Oburlarının muhtaçlıkları yahut beklentileri için bir şeyler olmaya çalışmak, bir şeyler yapıp etmek yerine kendi muhtaçlıklarını gözeterek kararlar alabilir kendi hayatına dair. ‘Kendi gereksinimlerini gözetmek’ demek, buradaki manasıyla, elbette ki kendi muhtaçlıkları uğruna insanların sonlarını ihlal etmek yahut bencillik demek değildir. Kendi gereksinimini gözetmek, “ben bunu yapmayı hakikaten istiyor muyum?”, “burada kendimi düzgün hissediyor muyum?”, “bu sahiden de içimden gelerek yaptığım bir seçim mi?”, “bana ne düzgün gelir?” Üzere soruları sorabilmektir. Hem kendi sonlarını koruyabilmek hem de diğerlerinin hudutlarına hürmet duyabilmektir. ‘Neyse o’ olabilen biri ne istediğini ve istemediğini bilerek seçimlerini yapabilir ve seçimlerine sahip çıkabilir. En değerlisi, gerektiğinde ‘HAYIR’ demeyi bilir.
Çocuklarımızı kendi isteklerimize nazaran ve tahminen vaktinde kendimiz için gerçekleştiremediğimiz beklentilere nazaran bir şeyler yapmaya çalışmak, uzun vadede çocuğumuzun kendi hayatının sorumluluğunu alabilen bir birey olabilmesini maniler. Çocuğumuz kendi gereksinimlerine yabancı, diğerlerini şad ederek varolabilen birisi haline gelebilir. Tahminen sizin istediğiniz üzere olur, çok da başarılı olur, lakin olmak istediği yer orası değilse ruhsal sorunlarla müsabakası kaçınılmazdır. Keyifli olamaz, keşkelerle dolar geçmişi ve geleceği… En nihayetinde olmasını istediğiniz yerdedir ve sizin gereksinimleriniz karşılanır fakat onun muhtaçlıkları nedir, hiç sordunuz mu? Hiç ‘hayır, ben bunu istemiyorum.’ dediğinde ‘hayır’ını kabul edebildiniz mi? bazen küçümseseniz yahut ‘saçma’ bulsanız bile ilgi duyduğu bir şeyi yapması konusunda onu desteklediniz mi?
Çocuğumuza şu yahut bu olmayı öğretmek yerine “neyse o” olmayı öğrettiğimizde benlik hürmeti gelişmiş ve kendi kararlarını alabilen bir çocuk yetiştiririz. Bu türlü yetişen bir çocuk ise kendi potansiyellerini gerçekleştirmek için yanlışsız adımları atabilecek sorumluluğa sahip olabilir. Ötekilerden gelebilecek istismarlara ve manipülasyonlara karşı kendini koruyabilecek sağlam bir duruş kazanabilir. Bırakalım çocuklarımız ‘neyse o’ olsun.