Ortognatik cerrahi, üst ve alt çenelerdeki hizalama problemlerine ve yüzdeki asimetriye neden olan iskeletsel bozuklukların düzeltilmesine yönelik gerçekleştirilen bir cerrahi müdahaledir. Ortognatik sözü, “orto” (doğru yahut düz) ve “gnathic” (çene ile ilgili) sözlerinin birleşiminden türetilmiştir. Bu cerrahi süreç çoklukla işlevsel meseleleri gidermek ve estetik sonuçlar elde etmek maksadıyla yapılır.
Ortognatik Cerrahiye Neden Muhtaçlık Duyulur?
Ortognatik cerrahinin en yaygın nedenleri şunlardır:
- Üst ve alt dişlerin düzgün kapanmaması
- Konuşma bozuklukları
- Aşırı diş aşındırması
- Solunum zorlukları
- Yüzdeki asimetri
- Çiğneme yahut yeme zorlukları
- TMJ (temporomandibular eklem) ağrısı yahut disfonksiyonu
- Uyku apnesi üzere uyku bozuklukları
İşlemin Planlanması ve Hazırlığı
Hasta birinci olarak bir ortodontist tarafından kıymetlendirilir. Ortodontik tedavi, çoklukla cerrahi müdahaleden evvel ve sonra dişlerin gerçek pozisyona getirilmesi için gereklidir. Radyografik inceleme, 3D tarama ve öteki görüntüleme teknikleri de cerrahi planlama için temeldir.
Ortognatik Cerrahi Türleri
Ortognatik cerrahinin üç ana tipi vardır:
- Maksiller osteotomi: Üst çenenin düzeltilmesine yönelik yapılır. Çene ileri, geri yahut yukarı-aşağı hareket ettirilebilir.
- Mandibular osteotomi: Alt çenenin konumunun düzeltilmesi için yapılır. Ekseriyetle çene ileri ya da geri taşınır.
- Çene ucu osteotomi: Çene ucunun formunun yahut durumunun değiştirilmesi emeliyle gerçekleştirilir.
İşlemin Gerçekleştirilmesi
Cerrahi müdahale çoklukla genel anestezi altında gerçekleştirilir. Cerrah, çenelerde kesikler yaparak kemikleri istenen konuma taşır. Akabinde, titanyum plakalar, vidalar ve teller kullanarak kemikler yeni pozisyonda sabitlenir.
İyileşme Süreci
Cerrahiden sonraki birinci birkaç gün hastanın ağzı kısmen ya da büsbütün kapatılabilir. Yumuşak yiyeceklerle beslenmek ve ağzı sistemli olarak temizlemek değerlidir. Güzelleşme mühleti, yapılan müdahalenin cinsine ve genişliğine bağlı olarak değişir, fakat ekseriyetle birkaç hafta içerisinde olağan aktivitelere dönülebilir.
Ortognatik Cerrahinin Avantajları
- İyileştirilmiş çiğneme ve konuşma yeteneği
- Daha istikrarlı ve uyumlu bir yüz estetiği
- TMJ rahatlama ve ağrının azaltılması
- Uyku apnesinin düzeltilmesi
- Artan özsaygı ve özgüven
Riskler ve Komplikasyonlar
Her cerrahi süreçte olduğu üzere ortognatik cerrahide de aşağıdakiler üzere birtakım riskler mevcuttur:
- Enfeksiyon
- Sinir hasarı
- Kanama
- İyileşme sorunları
- Anesteziye bağlı komplikasyonlar
Sonuç
Ortognatik cerrahi, çene ve yüzdeki iskeletsel bozuklukları tedavi etmek için tesirli bir sistemdir. Hem işlevsel hem de estetik avantajlar sunabilir. Lakin, bu çeşit bir cerrahi müdahaleye karar verirken bir uzmanın rehberliğinde olmak temeldir. Süreç öncesinde ve sonrasında multidisipliner bir yaklaşım, en yeterli sonuçları elde etmek için kritik kıymete sahiptir.
