Daha evvelki Penisin prostat ile ne ilgisi var? makalesinde penisin prostatla yakın anatomik ve işlevsel bağlantısından kelam etmiştim. Artık de penisin prostat ile cerrahi anatomik yakınlığı nedeniyle olan münasebetine dair bilgiler vermek istiyorum. Prostat penise nazaran daha çok sorun çıkaran bir organ olması ve hatta penisin kimi işlev bozukluklarının prostattan kaynaklanması nedeniyle bu iki organ ortasındaki yakın münasebetin pek sempatik olmayan bir yüzü de vardır.
Önce prostatı kısaca bir hatırlatarak başlayacağım. O denli ya penisi ne kadar tanıyor ve merak ediyorsak prostat da o derece bilinmeyen bir organ. Bir kez prostat bir organ, bir hastalık değil. Prostat ile ilgili ikinci gerçek ise yalnızca erkeklerde lakin genç-yaşlı bütün erkeklerde bulunan bir organ olması. Prostat aşağı üst bir ceviz büyüklüğünde bir organ iken kırklı yaşlardan itibaren büyümeye başlar. Bu yeterli huylu büyüme değişmez bir kural üzere neredeyse bütün erkeklerde görülür. Düzgün huylu prostat büyümesi tahminen de erkeklerin cinsel olarak bir olgunluğa eriştiği bu orta yaşlarda cinselliğin önünde bir gölge üzere çökmeye başlar. İşeme sorunlarının yanında cinsel işlevler da etkilenir. Lakin yeterli huylu prostat büyümesi her vakit ve her erkekte sıkıntıya neden olmaz.
Prostat büyümesi işemeyi zorlaştırdığında öncelikle kimi ilaç tedavileri ile sorunu aşmaya çalışırız. Bu emeller alfa blokerler ve 5 alfa redüktaz inhibitörleri olarak bilinen iki küme ilaç sıklıkla kullanılır. Bu ilaçlarla ilgili ayrıntılı bilgilere Prostat büyümesi kesinlikle ameliyat edilmeli midir? isimli makaleden ulaşabilirsiniz.
Alfa blokerler birinci olarak tercih edilen ilaçlardır. Prostatın içindeki kas dokusunu gevşeten bu ilaçlar, bu organın idrar borusunu adeta bir vana üzere sıkmasının önüne geçer. Lakin prostatı gevşetirken bir yandan da prostatın çabucak gerisinde, mesane boynunda yer alan sfinkteri yani büzüğü de gevşetebilir. Hatta boşalma öncesinde meniyi prostatik üretrada biriktiren ve boşalma sırasında kasılan kaslar da gevşek kalabilir. Bu türlü olduğunda alfa bloker ilaçları kullanan hastalarda mesaneye gerçek geri boşalma ya da hiç boşalamama üzere sorunlar görülür. Bu sorunlar çocuk sahibi olmayı planlamayan erkeklerde önemli bir sorun yaratmasa da cinsel hayat kalitesini olumsuz tesirler.
İkinci küme ilaçlar (5 alfa redüktaz inhibitörleri) ise prostatın büyümesini durdurmak, hatta geriletmek için kullanılır. 5 alfa redüktaz inhibitörleri testosteronun çok daha tesirli formu olan dihidrotestosterona dönüşümünü maniler. Bu hormon prostat büyümesini arttırdığı için üretiminin önüne geçilerek prostata olan tesiri elimine edilir. Ancak dihidrotestosteronun yokluğu cinsel işlevleri olumsuz tesirler. Cinsel istekte azalma, sertleşme sorunu üzere yan tesirler görülebilir.
Görüldüğü üzere hem prostat büyümesinin kendisi hem de onun ilaçla tedavisi cinsel işlevleri olumsuz etkileyebilmektedir. Cinsel işlevleri düzgünleştirirken bir yandan da işeme zahmetini azaltan fosfodiesteroz 5 inhibitörü ilaçlar bilhassa üstteki ilaçlarla yan tesir gelişen hastalarda bu manada daha istikrarlı sonuçlar vermektedir.
İlaç tedavilerinden yarar görmeyen âlâ huylu prostat büyümesi artık cerrahi ile tedavi edilmelidir. Kapalı teknikle (endoskopik) penis ucundan idrar borusundan girilerek yapılan ameliyatlar prostat büyümesinin cerrahisinde altın standart yollardır. Bu ameliyatlar işeme zahmeti için kesin tahlil sunarken cinsel işlevlere tesirleri de minimaldir. Prostat dokusu dışarı çıkarıldığı için kuru boşalma denen bir durum meydana gelir.
Prostatın öbür bir değerli hastalığı olan prostatit yani prostat iltihabında ise cinsel işlevler değerli ölçüde etkilenir. Pelvik bölgede, genital organlar ve makat etrafında ağrı ile karakterize bu hastalıkta hem cinsel istekte azalma hem de sertleşme sorunu görülebilir.
Prostatın üçüncü ve tahminen de en kıymetli hastalığı prostat kanseridir. Prostat kanser bütün dünyada olduğu üzere ülkemizde de sık görülen bir sıhhat sorunudur. Prostat kanserine yönelik ameliyatlar ve tedavilerin cinsel işlevlere tesiri bir diğer yazının konusu olacak.
