AKDENİZ Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi‘nden Prof. Dr. Özgür Duman, otizmin Covid-19 salgınından daha büyük tehlike olduğunu söyledi. Otizmin erken yaşlarda fark edilmesinin çok değerli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Duman, “Erkeklerde kızlara nazaran 3 kat daha fazla görüyoruz. Bu demektir ki erkeklerde 30-40’ta 1 üzere sayılara indi. Bu gidişle ileride herkes otizmli toruna sahip olabilir” dedi.
AÜ Tıp Fakültesi Çocuk Nörolojisi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özgür Duman, son devirde otizmin artığını belirterek aileleri uyardı. Otizmlilerin, toplumsal etrafla alakasını kesip kendi iç dünyasına döndüğünü anlatan Prof. Dr. Duman, dışarıdaki ihtarları dikkate almadıklarını, jest ve mimiklerinin olmadığını, kendilerine has hareketleri olduğunu söyledi. Bu bireylerin kendi etrafında dönme, parmak ucunda yürüme, elleri kolları anlamsız halde hareket ettirme üzere farklı davranışlar sergilediğini belirten Prof. Dr. Özgür Duman, ailelerin, erken yaşlarından itibaren çocuklarının hareketlerini ve göz göze gelme üzere davranışlarını dikkatle takip etmesi gerektiğini vurguladı. Otizmin koronavirüsten daha tehlikeli olduğunu aktaran Prof. Dr. Duman, son araştırmalara nazaran otizmin 50 bireyde 1’e kadar indiğini, erkeklerde 3 kat fazla görüldüğünü söyledi.
‘ÇOCUĞUNUZUN GEÇ KONUŞMASINI HAFİFE ALMAYIN’Prof. Dr. Özgür Duman, bilhassa ailelerin, çocukların geç konuşma üzere sıkıntılarını önemsemesi gerektiğini söyledi. Prof. Dr. Duman, “Çocuk konuşamıyor, kaygısını tabir edemiyor. Bilhassa büyükler ‘Anne ve babası da geç konuştu. Erkek çocuktur, geç konuşur’ diyerek, bu durumu olağan görebiliyor. Çocukların geç konuşması söz haznesinin kâfi olmaması, his ve fikirlerini karşısındakine anlatmaya çalışacak uğraş göstermemesi bizim için değerli. Çocukların karşısındakiyle paylaşım yapabilmesi lazım. Şayet yapamıyorsa bu büyük sorundur” dedi.BU BELİRTİLERE DİKKATOtizmli çocukların belirli sistemde yaşadığını anlatan Duman, “Genellikle, oyuncaklarının belirli sistemde olmasını ister. Oyuncakların yerinden oynatılmasını istemez. Alışkanlıkları onlar için çok kıymetlidir. Onun dışına çıkıldığı vakit öfke krizleri, bağırma, baş sallama üzere reaksiyonlar verebilir. Konutta parmak ucunda yürüme, kendi etrafında dönme onun için kıymetlidir. Telefon, süpürge, çamaşır makinesi üzere teknolojik aletlerden çok korkabilir. Kulaklarını kapatıp krize girebilir. Dönen nesnelere çok dikkat edip onları tekrar tekrar çevirirler. ya da çamaşır makinesinin karşısında geçip onu izlemek üzere davranışlar sergileyebilir” diye konuştu.’KORONAVİRÜSTEN DAHA BÜYÜK BİR SALGIN’Otizmin gün geçtikçe artığını vurgulayan Prof. Dr. Özgür Duman, “Tüm dünya olarak başımızda dolaşan kara bulut otizm. Koronavirüsten daha büyük bir salgın ve tesirleri maalesef yüzlerce yıl sürecek üzere görünüyor. Koronavirüsün en az 2-3 sene bu halde devam edeceği kestirim ediliyor, lakin bu daha uzun sürecek. Zira koronavirüs nedeniyle toplumsal etraf azaldı, bilhassa çocuklar düzgünce meskene kapandı. Teknolojik zehirlenme, sanal zehirlenme daha ön plana çıktı. Bu da otizmde giderek artış demek. Evvelce 150’de 1 üzere sayılar anarken şu an 50’de 1. Erkeklerde kızlara nazaran 3 kat daha fazla görüyoruz. Bu demektir ki erkeklerde 30-40’ta 1 üzere sayılara indi. İşin daha da berbatı bu gidişatla tahminen de herkes otizmli bir toruna sahip olacak. Gelecek karanlık altında. Önemli manada tedbir alınması gerekiyor” dedi.’KORONA PERİYODUNDA OTİZMLİ BİREYLER UYGUNCA KISITLANDI’
Prof. Dr. Özgür Duman, “Daha anne karnındayken bebeğe nasıl davranılması gerektiği, neler yapılması gerektiği, toplumsal etrafın nasıl zenginleştirilmesi gerektiği, oyun kümeleri yahut kreşlerle desteklenilmesi göz önüne alınmadır. Yoksa kendinizi kurtardıysanız bile torunlarınız büyük risk altında. Korona devrinde otizmli bireyler yeterlice kısıtlandı. Teknolojik olaylar daha çok hayatımıza girer oldu. Bunlar çocuklar üzerinde olumsuz tesir yarattı” diye konuştu.
Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Aslı DURAN