“Sadece kalori hesabı yapmak kilo vermeye engel”

Boş kalori daha fazla kilo aldırıyor

Az kalori de kilo almaya sebep olabilir

Kilo vermede hesap edilmeyen faktör; Boş kalori

İSTANBUL – Bilhassa kilo vermek isteyenlerin çok sık kullandığı “kalori hesabı”nın tek başına sıhhatsiz bir yol olduğunu belirten Uzman Diyetisyen Merve Terzi, öğünlerde yalnızca kalori hesabına nazaran alınan sıhhatsiz besinlerin kalori ölçüsü az olsa bile “boş” olduğundan kilo alımına sebep olduğunu söyledi.

Gerek yaz öncesi gerekse pandemi vaktinde alınan kiloların verilmek istenmesiyle birlikte beşerler yeniden birçok usule başvurmaya başladı. İnternet çağı ve bilhassa toplumsal medya kullanımın artması sonucunda da yeniden kilo vermek isteyenler, tekniklerini bu mecralarda arar oldu. Çoklukla uzman görüşlerinin olmadığı, süratli kilo verdirici şok tarifler hatta kimyasal eserler de bu mecralar hasebiyle herkesin hayatına girmiş durumda. ‘Günlük alınması gereken kalori hesabı’ da kilo vermek isteyen herkesin kullandığı tabirlerden bir tanesi. Ancak bu manada uzmanlar tarafından verilmeyen kalori hesaplarının ve beslenme halinin çok daha sıhhatsiz olduğunu söyleyen Yeni Yüzyıl Üniversitesi‘nden Uzman Diyetisyen Merve Terzi, kalorinin hangi besinden ve nasıl alınması gerektiğinin çok değerli olduğunu, kimi besinlerin kalori ölçüsü az olsa da “boş” pahalara sahip olduğundan kilo alımına sebebiyet verdiğini vurguladı.

“Uzman takviyesi olmadan yapılan kalori hesabı tehlikeli”

Öncelikli olarak uzman eşliğinde yapılan kalori hesaplamalarının hakikat bir sistem olduğunu, bunun dışında ki prosedürlerin önüne geçmek için yanlışsız kalori tarifini yapan Uzman Diyetisyen Merve Terzi açıklamalarına şu halde devam etti;

“Aslında kalori dediğimiz şey, bir bireyin yaşına, kilosuna, uzunluğuna, fizikî aktivite seviyesine ve şayet varsa hastalığına nazaran hesapladığımız ve buna nazaran beslenme tertibini oluşturduğumuz bir tabir ve günlük alması gereken enerjiyi karşılamakta. Kalori hesabı ne niyetle yapılacağı biraz değerli, şayet ki kilo vermek maksatlı yapılacaksa ve bir uzman takviyesi alınmayacaksa bu durumda tehlikeli olabilmekte. Örneğin kilo vermek isteyen biri, bir orta öğün için 100 kalori alacağını düşünürse bu kalori ölçüsünü bir elmadan ya da bir paket bisküviden de karşılayabilir. Bu durumda da yalnızca kalori hesabı yapılmış olur lakin alacağı besin pahaları göz gerisi edilir böylece kalori tabirinin altını boş bırakmış olur. Bir uzman görüşüyle bir arada aslında kalori saymayı öğrenmek evet gerçek bir davranış lakin yalnızca kalori kıymetlerine bakacak olursak da yanlış hareket etmiş olabiliriz” dedi.

“Boş kalori hem kilo aldırıyor hem hastalıklara sebebiyet veriyor”

“Boş kalori dediğimiz tabir aslında kalori içeriği yüksek lakin besin içeriği ya çok düşük ya da hiç olmayan besinleri söz ediyor” diyerek bu besin içeriğinin sıhhatsiz olduğuna vurgu yapan Merve Terzi, “Böylelikle bireylerin biraz kilo alımına sebep olabilen bir durum. Genel olarak boş kalorileri üç başlık altında toplayabiliriz. Bunlardan birincisi şekerler, başkası katı yağlar bir oburu ise alkoller. Şekerlere zati bakacak olursak şuan market raflarında gördüğümüz birçok besinin içerisinde eklenmiş yani rafine edilmiş şeker mevcut ve bu da aslında kalori içeriğini çok çok yükseltmekte. Tam zıddı tarafında ise vitamin, mineral, protein üzere beden için gerekli olan faydalı besin öğelerinin ölçüsünü da azaltmakta. Yağlarda da tıpkı durum mevcut. Katı yağları da bu kümeye dahil edebilmekteyiz. Tekrar birebir formda paketli besinlerde, işlenmiş etlerde, sucuk, salam, sosis üzere besinlerde bu katı yağları çokça görmekteyiz. Öteki bir küme ise alkoller. Baktığımızda tahminen bir yemeğin yanında tüketilen alkolün çok fazla bir kalori kıymeti olmayacağı düşünülse de, alkoller 1 gram başına 7 kalori güç vermektedirler ve kolay şeker içeriği yüksektir. Kolay şeker içeriği de yüksek olduğunda bunların bedende yağa dönüştüğünü ve bu nedenle de kilo alımına sebep olduğunu görmekteyiz. Örnek vermek gerekirse; bir paket cips 300-400 kalori, tıpkı halde bir tabak tavuk yemeğinin de tıpkı kaloride olduğunu düşünelim. Cipsin içeriğine baktığımızda yoğunlukla yağ daha sonrasında da karbonhidratlar olduğunu görmekteyiz. Lakin bir tavuk yemeğini kıyasladığımızda içinde proteinler, mineraller ve vitaminler mevcut. Tekrar kabak, ıspanak yemeği üzere zerzevatları de kıyasladığımızda besin pahaları açısından fark var. Evet, baktığımızda hepsi yani bir zerzevat, bir tavuk yemeği yahut bir paket cips 400’er kalori olabilir fakat bunların besin pahaları açısından çok büyük farkları mevcut” dedi.

Obezite ve kronik hastalıklara davetiye çıkarıyor

Boş kalori olarak tabi edilen kalorinin bedende yağ olarak depolandığından ve bunun da sağdık sorunları oluşturduğundan bahseden Terzi, “Boş kalori içeren besinlerin yakılması çok daha sıkıntı olur. Esasen boş kalori olarak aldığımız şeyler beden tarafından kullanılmazlar ve yağ olarak depolanırlar. Lakin bizim zerzevattan yahut etten aldığımız kaloriler beden tarafından kullanılacağı için aslında depo edilecek kısmı ya hiç yoktur ya da çok çok azdır. Biz boş kalori tüketimini küçük çocuklarda çok fazla görmekteyiz. Kişinin çocukluk periyodunda bile kilo almasına, hatta bu devirde insülin direncine bile sebep olmakta. İleriki yaşlarda zati çeşitli kronik hastalıklara yol açıyor. Örneğin, insülin direnci, insülin direnci şayet tedavi edilemezse diyabet, hipertansiyon, karaciğer yağlanması üzere sorunlara yol açmakta. En başta bunlar depolanacağı ve bir obezite durumuna da sebep olacağı için esasen öbür tüm kronik hastalıkların da oluşumuna sebep olmakta” formunda konuştu.

Sağlıklı kilo vermek için tavsiyeler

Son olarak da yaz öncesi sağlıklı kilo vermek isteyenlere tekliflerde bulunan Terzi, “Öncelikle mutlaka kararlı ve motive olmak gerekiyor. Yani gün içerisinde rastgele bir öğünde diyetinizi bozduğunuzda pes etmemek gerekiyor. Buna kararlı bir biçimde devam edersek sonuca zati ulaşıyoruz. Bunun haricinde bedenin genel bir hormon sistemi için uyku çok değerli. Bilhassa çalışmalar 6 saatin altındaki uykunun kilo alımına sebep olduğunu, metabolizmayı yavaşlattığını gösteriyor. Bu manada kâfi uyku da değerli bir yere sahip. Bunun haricinde su tüketimi. Zira su metabolizmayı hızlandıran temel ögelerden biri. Bu manada metabolizmamızın hızlanmasına ve kalori yakımına da katkı sağlayarak kilo vermemize yardımcı olacaktır. Öbür bir tavsiyem şudur ki, mutlaka hiçbir birey fevkalâde bir besin aramasın. Zira harika bir besin, bir çay yahut kür yok. Bunların istikrarlı bir biçimde tüketilmesi gerekiyor. Yani bizim seve seve hazırladığımız smoothie çok da gerekli bir öğün olmayabilir. Aslında o öğünü taze bir meyve, bir bardak süt yahut yoğurt formunda de geçirebiliriz. O yüzden inanılmaz bir besinden fazla istikrarlı, lif içerikli beslenmek çok değerli. Bunun haricinden fizikî aktivite seviyesine dikkat etmek gerekiyor. Hareketli bir ömür her vakit için güç ve kalori yakımını sağlayacağı için kilo vermeye yardımcı olacaktır. Son olarak ise; biraz yemek yeme suratının düşürülmesi gerekiyor. Bu manada bedenin daha doğrusu beynin aslında doygunluğa ulaştığını anlaması gerekiyor” diyerek kelamlarını sonlandırdı.