Geçen hafta yazdığım blog yazımda minerallerin ne olduğundan bahsedip; demir, kalsiyum, fosfor, çinko ve selenyum minerallerinin bedendeki ana misyonları, eksikliğinde yaşanan sıhhat sorunları ve besinlerdeki ana kaynaklarına değinmiştim. Bu hafta ise geri kalan mineralleri konuşalım.
Sodyum (Na)
Sodyum bedende elektrolit istikrarında vazifeli olan, yapı olarak tuz oluşumuna yatkın olan bir mineraldir. Sodyum, klorür ile birleşerek sofra tuzu (NaCl) meydana getirir ve beslenmede kıymetli bir hisseye sahip olur. Sodyum düşüklüğü ya da yüksekliği elektrolit dengesizliklerinin oluşumuna neden olur. Ayrıyeten sodyum eksikliğinde halsizlik, çok bitkinlik durumları oluşur. Sodyumun beslenmedeki ana kaynakları; tuz ve tuz içeriği yüksek olan işlenmiş etler, peynir, zeytin, konserve ve salamura besinlerdir.
Potasyum (K)
Potasyumun bedendeki ana misyonu hücresel ve elektriksel işlevler üzerinedir. Beden elektrolit istikrarını sağlar. Hücrelerde sodyum ile birlikte çalışır. Potasyum yüksekliğinde bedenden atılarak kan bulgularına yansıması olmazken, potasyum eksikliğinde hayati riskler kelam mevzusudur. Potasyumun beslenmedeki ana kaynakları; genel manada tüm zerzevat ve meyveler, yağlı tohumlar ve somon balığıdır.
İyot (I)
Bedende tiroit hormonlarının ana bileşenidir. İyottan yoksul bir beslenme sonucunda ağır zeka geriliklerinin görüldüğü ‘kretenizm’ tablosu meydana gelir. İyot eksikliğini önlemek ismine satılan tuzlar iyot eği ile zenginleştirilmektedir. İyotun beslenmedeki ana kaynakları; deniz eserleri, tahıllar ve yumurtadır.
Magnezyum (Mg)
Magnezyumun bedende birçok ana göevi bulunmaktadır. Bunlardan en değerlileri; birçok enzimin kofaktörü oluşu, kan şeker ve kan basıncı istikrarından sorumlu oluşu, protein senzetezi ve kas&iskelet sistemi üzerinde misyonlu oluşudur. Eksikliğine sık rastlanmasa da kusma, halsizlik, kramplar, şuur kaybı üzere durumlar oluşur. Magnezyumun beslenmedeki ana kaynakları; yeşil yapraklı sebzeler, yağlı tohumlar ve tam tahıllardır.
Bakır (Cu)
Bakır minerali bedende; kırmızı kan hücreleri ve hudut hücreleri oluşumunda, ayrıyeten bağışıklık sisteminin güçlü olmasında vazifelidir. Nadiren görülen eksikliğinde bireylerde kardiyovasküler sıhhat sorunları meydana gelmektedir. Bakırın beslenmedeki ana kaynakları; kabuklu deniz eserleri, kurubaklagiller, tam tahıllar, kakaodur.