Birçok ebeveynin, çocuklarını yetiştirme sürecinde kaygı duyabildiğini ve bu süreçte etraflarındaki birçok kişinin de tecrübelerini paylaştığını söyleyen Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Meltem Uğraş, her çocuğun farklı olduğunu hatırlatarak çocukların gelişme sürecindeki hakikat bilinen yanlışlıkları anlattı.
Çocukları dünyaya geldiği andan itibaren tüm ebeveynler, yetiştirme süreciyle ilgili doğruları yapmak konusunda telaş duyabildiğini kaydeden Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Meltem Uğraş, bu periyotta babaanneler, anneanneler, komşular hatta tanıdıkların çocuk yetiştirme konusunda kendi tecrübelerini paylaşıp tavsiyelerde bulunabildiğini söyledi. Prof. Dr. Uğraş, çocuk gelişiminde tecrübelerin kıymetli olduğunu lakin her çocuğun farklı olduğunu unutmamak gerektiğini hatırlatarak, çocuk gelişimiyle ilgili hakikat bilinen yanlışları anlattı.
ÇOCUĞUN UZUNLUĞUNU OLUŞTURAN TEK ETKEN GEN DEĞİLDİR
‘Çocuğun uzunluğunun kısa olması ebeveynlerin hatasıdır’ inanışına açıklık getirerek kelamlarına başlayan Prof. Dr. Uğraş, çocuğun uzunluğunu oluşturan etkenlerin multifaktöriyel olarak tanımlanan çoklu faktörlerden oluştuğunu ve bu nedenle tek etkenin genetik olamayacağını belirtti. Prof. Dr. Uğraş, “Burada genetik yatkınlık kadar çevresel faktörler dediğimiz beslenme, uyku, çocuğun spor yapması da kıymetlidir. Ayrıyeten çocuğun doğum haftası, doğum yükü ve birinci iki yaştaki büyüme de çocuğun gelişimini çok önemli manada etkilemektedir” dedi.
BÜYÜME VE GELİŞME BOZUKLUĞU ZEKAYI DİREKT ETKİLEMEZ
Büyüme, gelişme bozukluğunun çocukların zekasını da etkilediğine dair bilginin, bir manada gerçek olduğunu söyleyen Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Meltem Uğraş, şöyle konuştu:
“Büyüme dediğimiz vakit çocuğun beden yükü ve uzunluğundan bahsederken, gelişme dediğimizde çocuğun motor işlevlerinin, zeka gelişiminin yaşına nazaran davranışları kıymetlendirilir. Hasebiyle büyüme ve gelişmesi genelde bir ortada kullanılır. Lakin büyüme kısmen daha fizikî bir şeydir ve bu noktada küçük çocuklarda baş etrafı de uzunluk ve kilo kadar kıymetli bir belirteçtir. Büyümeyi değerlendirirken çocuğun beden yüküne ve baş etrafına de bakıyoruz. Örneğin baş etrafında olağandan sapmalar yani fazla büyüklük yahut fazla küçüklük olması çocukta zeka geriliğine neden olabilecek bir bulgu olabilir. Tıpkı halde çocuğun motor işlevlerini etkileyen bir hastalık da zeka gelişimi ile bir gelişme geriliği neden olabilir. Yani çocukta hem zeka geriliği hem de motor işlevlerinde gerilik ile giden hastalıklar olabilir. Çocuğun büyüme gelişme geriliğinin yanı sıra çocuğun farklı imgesi birtakım sendromik hastalıkların ipucu olabilir. Ki bunların bir kısmı da zeka geriliği ile birlikte gitmektedir. Münasebetiyle büyüme ve gelişme bozukluğu çocuğun zekasını direkt olarak etkilemese de zeka gelişimi bozukluğu olan çocuklarda büyüme gelişme problemleri bir ortada gözlenebilmektedir.”
KESKİN YAŞ HUDUTLARI BELİRLEMEK YANLIŞSIZ DEĞİL
‘Kızlar 18, erkekler 21 yaşına kadar büyür’ bilgisine açıklık getiren Prof. Dr. Uğraş, bu kadar keskin hudutlar belirlemenin yanlışsız olmadığını belirterek, “İnsanoğlu hayatı boyunca iki tane büyük büyüme atağı yaşar. Bunların biri doğduğu vakit yaptığı ataktır. Çocuk bir yaşında çok önemli bir büyüme atağı yapar ve doğum yükünün üç katını ve doğum uzunluğunun da yarısını ekleyerek bir yılı tamamlar. Buna yakın bir büyüme atağı ergenlerde görülür. Ergenlik devrinde, kızlar ve erkekler yaklaşık 20-25 cm uzar. Kız çocukları adet görmeye başladıktan sonraki iki yıl içerisinde uzamaya devam eder. Tabi en son boya gelmek için tekrar çevresel ve genetik faktörlerin de rolünü unutmamak gerekir. Büyüme yaklaşık 18 yaş dolayında tamamlanır” tabirlerini kullandı.
Çocukların sonuncu uzunluğunu etkileyen faktörler ortasında, genetik, çevresel koşullar, çocuğun beslenmesi ve hatta anne karnındaki beslenmesi, anne karnında maruz kaldığı enfeksiyonlar yer aldığını hatırlatan Prof. Dr. Meltem Uğraş, kelamlarına şöyle devam etti:
“Çocuğun sonuncu uzunluğuna ulaşmasında ebeveynler, tek başına tesirli değildir. Hasebiyle genetik faktörler değerli olmakla birlikte her vakit için uzun uzunluklu ebeveynlerin uzun uzunluklu çocukları olmayacağı üzere kısa uzunluklu ebeveynlerin de kısa uzunluklu çocukları olmayacaktır.”
Kaynak: Demirören Haber Ajansı