Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Esra Per, yeşil papağan popülasyonuna ait İ değerlendirmelerde bulundu. Egzotik bir tıbbın, tesirinin görülmeye başlamasıyla istilacı tıp olarak isimlendirildiğini belirten Per, istila sürecinde idarelerin 4 kademeli yaklaşımı olduğunu aktardı.
BEŞERLER OLMADAN DA YAŞAYABİLİYORLAR
Yeşil papağanların yarı tropikal cins oldukları için tabiatta hayatta kalabildiklerini aktaran Doç. Dr. Per, bu çeşidin insanlara bağımlı olmadan tabiatta yaşadıklarını, yavru yetiştirebildiklerini ve varlıklarını dört mevsim bulundukları yerde sürdürebildiklerini lisana getirdi.
“YASADIŞI TİCARET OLUMSUZ TESİR YARATIYOR”
Dört etaplı idare yaklaşımlarından birincisinin tıbbın ülkeye ya da yeni alanlara girişinin engellenmesi olduğuna vurgu yapan Doç. Dr. Per, şunları söyledi: “Mesela Türkiye bu mevzuda kıymetli bir adım attı. 2021 yılında tıbbın ithalatı yasaklandı. Lakin çeşidin ülke içindeki ticareti özgür. Bundan ötürü da şu anda parklarda, mezarlıklardaki yeşil papağanların ticari bir bedeli var. Tabiattan toplanıp yasadışı bir formda ticaret döngüsüne sokuluyor. Bu da bir biyogüvenlik sorunu. Hasebiyle bunun önlenmesi gerekiyor. Birinci basamak bu. Biz bu kademeyi, önleyemezsek daha sonraki basamaklarda başarılı olmamız çok düşük bir ihtimal. İkinci evrede birinci kayıtlar için vatandaşların bilinçlendirilmesi gerekiyor. Mesela bazen vatandaşlar, tabiatta gördükleri yeşil papağanları alıp konutlarına götürüyorlar. Ya da onlar da satabiliyor, birine verebiliyor ya da tekrar tabiata bırakabiliyor. Bu türlü durumlarda Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Vilayet Müdürlüklerine başvurmak gerekiyor. Mutlaka tabiattan yeşil papağanların toplanmaması, yerinin değiştirilmemesi gerekiyor. Bu iki evrede başarılı olunduğu vakit üçüncü basamağa geçiliyor.”
“KUMRULAR ÜZERE HER YERDE OLABİLİRLER”
İstila sürecinin üçüncü basamağına değinen Per, “Bu birinci iki etapta başarılı olmadığımız vakit, üçüncü evreye geçip de yuvadan yumurtaların deforme edilmesi ya da bireylerin toplanması üzere çalışmalar çok muvaffakiyete ulaşmıyor. Yapılabiliyor ancak çok muvaffakiyete ulaşmıyor. Bu istila sürecinin bir de dördüncü kademesi var. Bu da popülasyonlar artık yönetilemeyecek kadar büyürse bir öteki örnek olarak kumru cinsinde olduğu üzere tüm Türkiye’de yaygınlaşabiliyor ve yaygınlaştıktan sonra doğallaşmış olarak kabul ediliyor. Hasebiyle bu çeşit artık yönetilemez bir duruma geliyor” diye konuştu.