UZMAN Psikolog Gözdem Özdem Akaydın, kanserin hastalar üzerinde uzun mühlet devam edebilen bir hastalık olduğunu belirterek, “Kanser hastalarına isim takmayın ya da isimlendirmeyin; bu durum, değersizlik hislerinin ortaya çıkmasına taban hazırlar” dedi.
İtimat Hastanesi Psikoloji Kısmı’ndan Uzman Psikolog Gözdem Özdem Akaydın, kanser hastalarıyla irtibat kurarken dikkat edilmesi gerekenler ile ilgili bilgi verdi. Akaydın, bireyin bedensel, ruhsal ve toplumsal profillerinden bağımsız olarak hastalık tanısı almasının güç bir ömür olayı olduğunu belirterek, “Yaşam istikrarında tehditler, maniler ve belirsizlikler içeren, duygusal krize neden olabilen bir tecrübedir. Birey, bu kademede doğal ıstıraplarından, kaygı-yas yansısına, narsistik bütünlüğün tehdit edildiği duygulanıma dek reaksiyonlar gösterebilmektedir. Ayrılık tasası, gelecek tasası, mevt korkusu, bedenin organ ve kısımlarının zedeleneceği derdi, pişmanlık ve suçluluk üzere hisler bireylerin; duygu-durumu, zihinsel fonksiyonu, duygusal otonomisi, bedensel imgesine olan tesiri ile hasta ve yakınlarının toplumsal alanlarını etkilemektedir” dedi.
‘HASTALIĞI KABUL ETME SÜRECİ DEĞER TAŞIYOR’Akaydın, bu süreçte hislerin karmakarışık bir hal aldığını, geçmişte kullanılan sorun çözme hünerlerinin etkisizleşebildiğini söyledi. Kanser teşhisine verilen birinci tepkilerin şok, inkar, öfke ile söz edilebileceğini söyleyen Akaydın, “Bu reaksiyonlardan sonra hasta ve yakınlarının tedaviye ait karar vermesi ve zorlayıcı olabilen tedaviler ile baş etme süreçleri başlar. Kanser, hastalar üzerinde uzun müddet devam edebilen ve hayatlarını önemli biçimde etkileyip, hayat kalitesini bozabilen bir hastalık olduğu için, hasta ve yakınlarının hastalığı kabul edip ahenk sağlama süreçleri, tedavinin ruhsal açıdan en kıymetli evrelerinden biridir. Bu süreci daha kolay geçirmek için her hasta psikoterapi takviyesi almalıdır. Teşhis ve tedavi sürecinde kanser hastası ile irtibat kurulurken yapılmaması gerekenlere itina göstermek kıymet taşımaktadır” diye konuştu.’TEDAVİ SÜRECİNİ YORUMLAMAYIN’Akaydın, kanser hastalarıyla bağlantı kurarken yapılmaması gerekenlere ait şunları kaydetti: “Ahlak dersi verir üzere konuşmaktan kaçının; ahlak, toplumumuzda kıymetli bir yeri olan ve ilgilerimizde de kendini çok sık gösteren bir tavırdır. Bu tavır söylemlerimizde; ‘öyle yapmalısın’ ya da ‘bu bu türlü olmamalıydı’ üzere ‘-meli, -malı’ kalıplarında ortaya çıkar. Kanser hastaları ile irtibat kurarken bu kalıplarda uzak durmakta yarar vardır. İsim takmayın ya da isimlendirmeyin; bu durum, değersizlik hislerinin ortaya çıkmasına taban hazırlar. Değersizlik duygusu ile baş etmeye çalışan kanser hastası, daha güçlü görünme isteğiyle dirençli bir tavır sergileyebilir. Tedavi sürecini tahlil etmeyin; hastanın tedavi sürecini yorumlamak hasta için tehdit edicidir. Birebir vakitte anlaşılmadığını hissetmesine yol açabilir. Hasta kendisi ile ilgili bir paylaşımda bulunduğunda yorum ve tahlil yapmak yerine ne olduğunu anlamaya çalışın. Buyruk vermeyin; otoriter bireyler, karşısındaki insanlara buyruk vermeye yatkındır. ‘İlacını içmelisin’ üzere bildirimlerde bulunmaktan kaçının. Hastanın ilacını içmek zorunda olduğunu bildiğini ancak sırf zorlandığını lisana getirmeyi çalışabileceğini unutmayın. Mantık yolu ile ikna etmeye çalışmayın: Hastayla muhtaçlığı dışında bilgi paylaşılması kendisini yetersiz hissetmesine yol açabilir. Kendini bilgisiz ve yetersiz hisseden hastalar söylenenlere karşı çıkmaya ve savunucu davranmaya başlar. Mevzuyu değiştirmeyin. Hasta yüreğini toplayıp durum ile yüzleşmeye hazır olduğunda onun gündemini değiştirmeden dinleyip, anlamaya çalışın.”
Kaynak: Demirören Haber Ajansı