Böbrek yetmezliği bugün hem Türkiye hem de dünyada değerli bir sıhhat sorunu olmaya devam ediyor. İstatistiklere nazaran dünyada her 10 bireyden 1’inde, Türkiye’de ise her 7 bireyden 1’inde böbrek yetmezliği görüldüğüne işaret eden Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, bu sayının bilhassa de gençlerde giderek arttığına dikkat çekti. Sorunun ortaya çıkmasındaki en değerli faktörlerin, hakikat beslenmeme ve tuz tüketimi olduğunun altını çizen Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, yanlış ya da fazla tüketilecek tuzun böbrek yetmezliğinin yanı sıra kalp yetmezliğinden hipertansiyona pek çok farklı probleme da yer hazırladığını söyledi.
Yemeğe tuz atmamak tek başına kâfi değil
Böbrek sorunlarında bilhassa de böbrek yetmezliğine giden yolda tuz tüketiminin çok önemli bir ehemmiyet arz ettiğinin altını çizen Prof. Dr. Gülçin Kantarcı bu hususta yapılan kimi yanlışlara da dikkat çekti. “Böbrek yetmezliği hastası olmaya aday dahi olmamak için öncelikle gerçek beslenmeliyiz. Bu noktada mesken içindeki tuz tüketimi ehemmiyet taşıyor. Ben hastalarıma ‘tuz tüketmeyin’ dediğimde, hastalar ‘ben yemeğime hiç tuz atmam’ diyor. Yemeğin nasıl pişirildiğini sorduğumda ise; bir kilogramlık zerzevata bir tatlı kaşığı, hatta yemek kaşığı üzere ölçülerde tuz atıldığı sonucuna varıyoruz. Bununla birlikte, konut salçaları yahut hazır salçalar kullanıldığında ise tuz oranının yüksek ölçülere ulaşıldığı görülüyor. Hasebiyle yemeğe tuz eklemek yalnızca sofrada kullanılan ölçü değildir. Bununla birlikte bilhassa hazır besinlerdeki en kıymetli katkı unsurunun de tuz olduğu unutulmamalı.”
Su tüketimini denetimli hale getirin
Böbrek sıhhati açısından tuzun yanı sıra su tüketimine de dikkat etmek gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, birçok kişinin su tüketmek için fazla tuzlu beslenmeye yönelmek üzere yanlış bir davranış biçimi benimsediğini söyledi. Prof. Dr. Kantarcı kelamlarına şöyle devam etti: “Aslında sıvı tüketmek, yalnızca tuzlu tüketmekle ya da susamayı artırmakla ilgi değildir. Öncelikle su içmeyi denetimli hale getirmek lazım. Örneğin 60 kilo olan bir kişinin, kilo başına 30 mililitre olacak halde yani günde 2 litreye kadar su tüketmesi lazım. Bununla birlikte kalp yetmezliği olan ve idrar yapamayan ya da diyaliz evresinde ileri böbrek yetmezliği olan bireylerin sıvı tüketiminde daha denetimli olması gerekir” ikazında bulundu.
Potasyum tuzlarına dikkat!
Sağlıklı olacağı düşünceciyle kaya tuzu, himalaya tuzu üzere farkı kullanımlara gidildiğini hatırlatan Prof. Dr. Gülçin Kantarcı, bu noktada dikkat edilmesi gereken birtakım noktalara işaret etti: “Marketten aldığımız sofra tuzları sodyum tuzudur. Bununla birlikte eczaneden alınan tuzların birden fazla potasyum tuzudur. Potasyum tuzları, bilhassa diyaliz, organ nakli hastaları ve ileri böbrek yetmezliği olan bireylerin katiyetle kullanmaması gereken tuz tipidir. Zira bunlar kalp hastalığına ve ani kalp durmalarına kadar gidebilen sonuçlara neden olabilir. Bu nedenle bilhassa yüksek tansiyon, diyabet ve böbrek yetmezliği olan şahıslar yemeklerini tuzsuz pişirmeli. Bunun yerine nane, fesleğen, biberiye üzere acı olmayan baharatları kullanmalı” diye konuştu.
Birtakım istisnalar yaşanabilir
Kullanılan ilaçlarla birlikte birtakım istisnaların yaşanabileceğini hatırlatan Prof. Dr. Kantarcı, kelamlarını şöyle sürdürdü: “İleri yaşta, menopozdaki bayan hastalar beraberinde depresyon ilaçları kullanıyorsa istisna yaşanabilir. Zira bu durumlarda tuz kaybı yaşanabileceği için gerekli denetimler yapılmalı. Bu durumda kesinlikle tabiplerle irtibat içinde su ve tuz ölçüsünü ayarlamak gerekir.”