Yaz aylarında zayıflamak ismine diyet yapma ve spora yönelme eğilimlerinde artış görülse de fazla kilolarla başa çıkmak pek de kolay olmuyor. Bunun çoklukla beslenme kusurlarından kaynaklandığını belirten Uzman Diyetisyen Meltem Tombul, kilo vermeye mani olan 3 değerli yanılgıyı ve tahlil yollarını şöyle anlattı:
1 – Uzayan günler sebebiyle geç saatte yemek yeme alışkanlığı
Vücudun biyolojik bir saati, metabolizmanın da en çok güç harcadığı ve en düşük güç harcadığı saatler vardır. Bu bilgilerin bilinmemesi ya da anlık iştah artışlarıyla denetimsiz ve çok geç saatlerde yemek yenilebilir yahut kalorili içecekler tüketilebilir. Maalesef, akşam yemeğinin geç saatlere kalması üstüne de yüksek kalorili yiyecek ve içecek tüketmek adeta fazla kiloya davetiye çıkarır. Hatırlatmak gerekirse fazladan alınan her 7 bin kalori, bize 1 kilo olarak döner.
ÇÖZÜMÜ
Vücudun gönderilen besinleri toplaması ve ilgili noktalara dağıtıma çıkması makul bir mesai saati üzere düşünülmeli. Bu saat geçtikten sonra bedene gönderilen besinleri karşılayacak yahut onları yakmak için sabah saatlerindeki üzere güç sahibi olabilecek bir sistem çalışmamaktadır. Beden bu saat geçtikten sonra tembellik yapmak isteyerek bu besinleri en uygun depo noktasına gönderir. O depo noktası da çoğunlukla alt karın olarak isimlendirilir. Fazla kiloların oluşumunu engellemek yahut kilo vermek isteniyorsa uykuya geçmeden 4 saat öncesinde yemek faslı kapatılmalıdır. Gün içinde öğünlerinizi tertibe sokmak için ahenge ve uyanma saatlerinize nazaran bir saat sistemi oluşturulup uyku saatinin de 23.30’dan sonra olmamasına itina gösterilmelidir. 3 ana 3 orta öğün formunda beslenme alışkanlığınız varsa öğünler ortasında en az 2.5 saat bulunacak biçimde planlama yapabilirsiniz. 2 ana öğünlü beslenme alışkanlığınız varsa 11.00’i geçmeyen bir kahvaltı, 15.00 üzere 2-3 çeşitli (meyve, çiğ kuruyemiş, süt ve süt ürünleri) ve son olarak 19.30’u geçmeyen bir akşam yemeği ile kilo denetimi sağlayabilirsiniz.
2- Fazla meyve tüketimi
Yaz aylarında çeşitliliği artan meyveleri tüketmek; sıvı gereksinimimizin karşılanması, vitamin ve mineral istikrarlarının sağlanması açısından değerlidir. Lakin her besinde olduğu üzere meyvede de çok tüketim fazla kilo olarak geri döner. Günlük ömürde kaloriyi karbonhidrat, protein ve yağdan alıyoruz. Bu üç kümeye dahil olan besinlerin istikrarlı tüketilmesiyle sağlıklı bir beslenme mümkün olabiliyor. Lakin meyvede karbonhidrat ve meyve şekeri olarak bilinen fruktoz bulunur. Fruktoz hücre içine kan sirkülasyonundaki şekerin hücreler tarafından alınmasını ve güç üretimi emeliyle kullanılmasını sağlayan insülin hormonuna ihtiyaç duymaz. Kanda insülin seviyemizin artması bize tokluk hissi verir. İnsülin seviyesi artmadığında da tokluk hissi duyulmaz. Bu nedenle sağlıklı beslenmenin olmazsa olmazı meyve tüketimini önerilse de belirli porsiyonlarda tüketilmesi gerekir.
ÇÖZÜMÜ
– Çeşitli meyveleri birebir anda tüketmek istediğinizde seçmiş olduğunuz çeşitlerin porsiyonlarını küçülterek ölçüsünü dengeleyebilirsiniz
Örneğin; 1 porsiyon meyve hakkınızda sırf 1 elma yemek yerine, 4 meyve çeşidini birebir anda kullanabilirsiniz: 2-3 yeşil erik + 4-5 adet çilek + 1-2 adet kayısı+ çeyrek elma
– Meyvenin daha fazla tokluk hissi vermesi, kan şekerini birdenbire yükseltmemesi, süratli acıkmaya sebep olmaması için yanında kesinlikle süt ya da yağlı tohumlar kümesinden biri yer almalıdır.
Örneğin; Süt kümesi: 1 bardak süt/kefir/ayran yahut 4 yemek kaşığı yoğurt
Yağlı tohumlar kümesi: 2 tam ceviz içi yahut 1 kapalı avuç çiğ dilenen kuruyemiş
3 – Tek tip beslenme modeli
Sıcak havaların gelmesiyle başlayan miskinlik ve mutfakta az vakit geçirme isteğiyle meydana gelen tek tip beslenmede; tıpkı cins yemek hazırlama ya da öğüne yemek yerine atıştırmalık besinler koyarak geçiştirme en sık yapılan yanlışlardandır. Bilhassa de seçeneği çok fazla olan meyve kümesi ile öğünler geçiştirilir. Fakat bir bireyin gün içinde yaptığı öğünlerden hiçbiri tek bir çeşit olarak seçilmemelidir. Sırf bir küme besini tüketmek hem sıhhatsiz hem de tehlikelidir. Tek tip beslenmede seçilen karbonhidrat grubuysa, kan şekerinin süratlice yükselmesine ve süratlice acıkmaya sebep olur. Sık sık yeme atağı yaşanır, sofradan kalktıktan 1 saat sonra midede kazınmaları başlar. Sık yemek yeme sonucu artan kilolar bireyde gerilime sebep olur.
ÇÖZÜMÜ
Gün içinde bedenin muhtaçlığı olan güç alınırken istikrarlı dağılımlar yaparak tüm besin kümelerinden yararlanılmalıdır. Bilhassa ana öğün seçimlerinde aşağıdaki kümelerden en az 3 tanesi tabağınızda yer almalıdır; Et ve et eserleri, süt ve süt eserleri, tahıl ve tahıl eserleri, meyve ve zerzevat kümeleri ve yağ/yağlı tohumlar.
