Yemek borusu (özofagus) kanseri nedir?
Yemek borusu, yiyecekleri ağızdan mideye taşıyan 35-40 cm kadar uzunlukta kaslardan yapılma bir boru biçimindedir. Yemek borusu kanseri ise yemek borusundaki olağan hücreler olağandışı hücrelere dönüştüğünde ve denetimden çıktığında meydana gelen bir hastalıktır. Birbirinden büsbütün farklı sebepleri olan iki başka tipi vardır. Yassı hücreli (skuamöz) denilen tipi, sigara, isli besinler ve sıcak yemek-içmekle alakalıdır ve dünyada kimi bölgelerde daha fazla görülmeye meyillidir. Adeno denilen ikinci tipi ise, daha çok obezite, reflü hastalığı ile bağlantılı görülmektedir.
Yemek borusu kanserinin belirtileri nelerdir?
Erken periyotta birçok hastanın maalesef bir şikâyeti yoktur. Hastaların bir kısmında öteki bir sebeple yapılan endoskopide tesadüfen teşhis konulur.
Gene de bir kısım hastada aşağıdaki bulgular OLABİLİR:
●Yutma zahmeti (özellikle katı, kuru gıdalar) yeni başlayan yahut vakitle artan.
●Kilo kaybı
●Göğüste ağrı yahut yanma hissi
●Ses değişiklikleri (Boğuk ses, kısık ses)
Tüm bu belirtiler kanser olmayan şartlardan da kaynaklanabilir.
Yemek borusu kanseri için bir test var mı?
Evet. Hekiminiz özofagus kanseriniz olduğundan şüphelenirse, aşağıdaki testlerden bir yahut daha fazlasını yapacaktır:
●Üst endoskopi (özofagogastroskopi) endoskop ismi verilen ucunda kamera ve ışık bulunan ince bir tüpü ağzınız yoluyla yemek borunuzun mide-oniki parmak barsağına kadar incelendiği bir süreçtir. Bu, yemek borunuzun içini onlarca kat büyüterek incelememizi sağlar.
●Göğüs boşluğu ve üst batın tomografisi: ilgili organların durumunu gösterir.
●Baryumlu özofagus grafisi: eskisi kadar yapılmasa da yemek borusu hareketlerini, darlıklarını, kaçaklarını ve karışan hastalıkları ayırt edici bir görüntüleme formülüdür. Burada hastaya sinemada gözüken bir unsur yutturulup birebir anda sinemalar çekilir.
●Biyopsi – üst endoskopi sırasında yemek borusunda kuşkulu görülen yerlerden alınan küçük doku modülleri mikroskopta özel boyalarla incelenip hastalıklar hakkında en yanlışsız kararı vermemizi sağlayan süreçtir.
Biyopsi gerekli midir?
Özofagus kanseriniz olup olmadığını kesin olarak bilmenin tek yolu biyopsidir. Ayrıyeten yemek borusu kanseri, birbiriyle sebepleri, gidişatı ve tedavisi epeyce farklılık gösteren en önemli iki başka türe ayrılır (yassı hücreli ve adenokarsinom). Bu cinsleri tedavi şemasının oluşturulması için mutlaka gereklidir.
Kanser evrelemesi nedir?
Tüm diğerKanserlerde olduğu üzere evreleme, hastalığın yaygınlığının ortaya konularak tedavinin yollarına karar verebilmek için elzemdir.
Evreleme için çeşitli görüntüleme metotları (ultrason, EUS, PET BT, MR vb) yahut ek biyopsiler (lenf bezi biyopsisi, mide biyopsisi vb) istenebilir.
Yemek borusu kanseri nasıl tedavi edilir?
Özofagus kanseri olan birden fazla insan aşağıdaki tedavilerden bir yahut daha fazla seçeneğe sahiptir:
●Ameliyat – Yemek borusu kanseri, kanserli kısmı etrafıyla bir arada çıkarmak için ameliyatla tedavi edilebilir. Çıkarılan kısmın yerine çoklukla mide uzatılarak yutmanın devamı sağlanabilir.
●Radyasyon tedavisi – Kimi hücre tiplerinde ve yemek borusunun kimi bölgelerinde tek başına yahut öbür tedavilerle kombine olarak epeyce yararlıdır.
●Kemoterapi –Hücre tiplemesi, kullanılacak ilaçların seçiminde belirleyicidir. Ekseriyetle aşikâr aralıklarla birkaç saat süren serumlar formunda verilir. Damar yolu sorunu olan hastalara tedavi öncesi port takılması önerilir.
●İmmünoterapi – kanser büyümesini durdurmak için bedenin bağışıklık sistemini uyaran kimi ilaçlar kullanılabilmektedir.
● Rahatlatıcı tedaviler: hastanın şikâyetlerini güzelleştirmeye yardımcı olan, tedavi boyunca aç kalmaması için yapılan müdahalelerdir. Daralan yahut tıkanan yemek borusunu açık tutmaya yarayan kafes halinde aygıtlar (Stent), mideye yahut barsağa direkt yemek ulaştırma boruları (gastrostomi, jejunostomi) üzere süreçler sayılabilir.
Tedaviden sonra ne yapılmalıdır?
Tedavi bittikten sonra, kanserin geri gelip gelmediğini görmek için denetim altında tutulması gereklidir. Evvelce daha sık, giderek seyrekleşen takiplerde ayrıntılı muayene, kan testleri, görüntüleme testleri ve bazen de üst endoskopi istenebilir. Ameliyat yapılan hastalarda cerrahi branşlar da ayrıyeten denetim yapmalıdır. Hastalar, rastgele bir şikâyet tekrarlarsa bunun kesinlikle hekimiyle paylaşmalıdır.
