Merhaba, Diyetisyen Büşra Boyacı. Bugün sizlerle bir makale incelemesini paylaşacağım. Son yıllarda yapılan araştırmalar beslenmenin yalnızca beslenme boyutunu incelemiyor. Aslında daha çok duygusal yanına dikkat çekiyor. İnsan bedeni robottan değildir. His durumu değişiklikleri günlük hayatımıza istikamet verdiği üzere beslenme halimize de istikamet vermektedir.
“Eating and Weight Disorders” mecmuasının 2019 Mart ayınında yayınlanan makalesinde, duygusal yemeyi olumsuz hislere verilen bir reaksiyon olarak nitelendirmiştir. Duygusal yeme, fizikî ve ruhsal sıkıntılarla ilişkilidir;
*vücut tartısı dalgalanması,
*kilo verme uğraşının bozulması,
*çok fazla yemek,
*düşük ruh hali ve depresyon.
Aslında duygusal yemedeki azalma, başarılı bir ruh halini öngörmektedir. Obezite bağlamında duygusal yeme, kilo verme müdahalelerinde makûs sonuçları öngördüğü için müdahale yoluyla çalışmanın değerli olduğu vurgulanmaktadır.
Farkındalık temelli yaklaşımlar, his düzenlemesini de temel almaktadır. Kişinin kendine şefkatle yaklaşması, yani kendini kabulle ilerleyişi sağlıklı beslenme sürecinin en temeli olmakla birlikte aslında kişinin kendisine olan öz hürmetini da kaybetmemesini sağlamaktadır.
Bugün farkındalık temelli eğitimler dünyada yaygındır. Bu araştırma çalışmasında dünyadaki bu temel eğitimleri de baz alarak bir eğitim programı belirlenmiştir: “Dikkatli Yeme Programı”. Bu programın maksadı ise: çok yemenin habercisi olarak hislere yönelik alışılmış iştah açıcı reaksiyonları ele almaktır.
Burada temel öğretilen dersler: işaret-reaktivite, dürtü denetimi, gerilim ve hislerin yemedeki rolüne dair ispata dayalı içeriktir. 41 iştirakçi ile 6 haftalık bir kurs programı düzenlenmiştir. Bireylere farkındalık eğitimlerinde temel olan meditasyon marifetleri öğretilmiştir. Bilhassa bireylerin yeme davranışına yönelik günlük tecrübelerine nazaran uyarlanmıştır. Çalışmanın sonucunda iştirakçiler açlık-tokluk sinyallerine karşılık verme eğilimlerinin daha güçlü olduğunu ve yemek yemeye yönelik duygusal ipuçlarından çok fizikî duyumlara cevap verme eğilimlerinin arttığını bilmişlerdir. Algılanan gerilimde orta derecede bir azalma ve açlık/tokluk sinyallerine artan bir itimat olduğu gözlenmiştir.
Bu çalışmaya nazaran duygusal açlığın aslında denetim edilebilir olduğunu, değerli olanın kişinin kendisine olan şefkatli yaklaşması ve sağlıklı beslenme sürecinde duygusal açlık sorunu yaşayan şahısların bu süreci konusunda uzman diyetisyen ve psikologla yürütmesi gerektiğidir.
Unutmayın sağlıklı beslenme bir süreçtir yani sürdürülebilir olduğu takdirde başarılı sayılırsınız. Kıymetli olan tartıdaki sayılar değil hayatınızdaki sürdürülebilir ve sağlıklı değişimlerdir.
KAYNAK:
Lattimore P. Mindfulness-based emotional eating awareness training: taking the emotional out of eating. Eat Weight Disord. 2020;25(3):649-657. doi:10.1007/s40519-019-00667-y