Bakan Nebati: “Bu periyodu de atlatacağız”
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, ‘Adana İş Dünyası Buluşması’na katıldı
“Nasıl ki 2008 Global Finans Krizi’nden, 2011 Avrupa Borç Krizi’nden büyüyerek çıktıysak, nasıl ki Seyahat kışkırtmasını, hain darbe teşebbüsünü ve önümüze çıkartılan birçok mahzurları birer birer aşıp yolumuza güçlenerek devam ettiysek, bu periyodu de Cumhurbaşkanımızın liderliğinde tıpkı ruhla aşmasını biliriz”
“Allah bize ‘işimi kaybettim’ korkusu yaşatmasın”
ADANA – Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Nasıl ki 2008 Global Finans Krizi’nden, 2011 Avrupa Borç Krizi’nden büyüyerek çıktıysak, nasıl ki Seyahat kışkırtmasını, hain darbe teşebbüsünü ve önümüze çıkartılan kaç manileri birer birer aşıp yolumuza güçlenerek devam ettiysek, bu devri de Cumhurbaşkanımızın liderliğinde birebir ruhla aşmasını biliriz. Biz sabrı da sebatı da uğraşı de düzgün biliriz, kimsenin hiçbir kuşkusu, kuşkusu olmasın” dedi.
Bakan Nebati, Adana’daki bir otelde düzenlenen ‘Adana İş Dünyası Buluşması’na katıldı.
Burada konuşan Bakan Nebati, Adana’nın Türkiye’nin toplam gayrisafi yurt içi hasılası içindeki hissesinin yüzde 2 olduğunu söyleyerek, “2002’den bugüne ülkemizin yakaladığı güçlü ve istikrarlı büyüme sonucunda birçok ilimiz üzere Adana’mız da mevcut potansiyelini geliştirerek atılım yapma fırsatı yakaladı. Anadolu’da endüstrileşmenin lokomotifi olmuş bereketli toprakları, teşebbüsçü ve dinamik insan kaynağıyla Adana, bu devri en uygun kıymetlendiren vilayetlerimizden biri olmayı başardı. Hakikaten 2004 yılında 11,8 milyar lira üretim yapan kentimiz, 2020 yılında 99 milyar lirayı aşan üretim performansına ulaştı ve Türkiye’nin toplam gayrisafi yurt içi hasılası içindeki hissesi yüzde 2 düzeyinde gerçekleşti” tabirlerini kullandı.
“Adana’nın gerçek potansiyeli sayıların çok üstünde”
Bakan Nebati, Adana’nın Türkiye büyümesine en fazla katkı sunan 6. vilayet olduğunu vurgulayarak, “2020 yılı üzere, global salgının gölgesinde tüm dünya için kuvvetli geçen bir periyotta ülkemiz, büyüme kaydeden az ekonomilerden biri olmuş ve Adana bu büyümeye en fazla katkı sunan 6. vilayet olmayı başarmıştır. Adana’nın Mersin’le birlikte dahil olduğu bölgede, istihdam sayısı 2021 prestijiyle yaklaşık 1,4 milyona ulaşmıştır. Adana, 2002 yılındaki 842 milyon dolarlık ihracatını yaklaşık 3,5 kat artırarak 2022 yılı Nisan ayında yıllık bazda 2,8 milyar dolara yükseltmiştir. Bu performansıyla Adana, 2021 yılında Türkiye genelinde en çok ihracat yapan 16’ıncı ilimiz olmuştur. 2022 yılı Ocak-Nisan devrinde ilimiz yüzde 40,7’lik ihracat artışıyla yüzde 21,6 olan ülke geneli toplam ihracat artışımızın epey üzerinde kalmayı başarmıştır. Öte yandan, ihracat ölçüsünü her geçen gün artırsa da Adana’nın gerçek potansiyelinin bunun çok üzerinde olduğuna inanıyorum” dedi.
“2023 maksatlarına doğru”
Adana’da üretimi devam eden projelerden de bahseden Bakan Nebati, daha sonra şunları söyledi:
“Şu anda imal evresinde olan kimi projelerin tamamlanmasıyla hiç kuşkusuz Adana’mız ülkemizin sanayi üretimi ve ihracat maksatlarına en çok katkı yapan vilayetlerin başında gelecektir. Bu projelerden biri temelleri geçtiğimiz yılın sonlarında Cumhurbaşkanımız tarafından atılan ve yatırım bedeli yaklaşık 1,7 milyar dolar olan Ceyhan polipropilen üretim tesisidir. Ülkemizin kimya üssü olma amacına de büyük katkı sağlayacak bu tesisin, dış ticaret istikrarına her yıl yaklaşık 250 milyon dolar olumlu katkı vermesini bekliyoruz. Öbür taraftan, tamamlandığında yalnızca Adana’nın değil ülkemizin kalkınmasına, cari açığın azaltılmasına ve 2023 yılı maksatlarına ulaşılmasına kıymetli katkılar sağlayacak olan Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgesi, Besin İhtisas Organize Sanayi Bölgesi, Su Eserleri Organize Sanayi Bölgesi ve Ceyhan Güç İhtisas Sanayi Bölgesi üzere büyük ölçekli projelerde çalışmalar süratle devam ediyor. Bildiğiniz üzere, Çukurova’nın kalbinde yer alan Adana, Türkiye’de tarımın da öncüsü pozisyonda.”
“Birçok esnaf ve çiftçiye dayanak kullandırdık”
Adana’daki esnaf ve çiftçilere sağlanan dayanaklardan de bahseden Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Adana vilayetimizin kalkınmasına katkı sağlamak için hükümet olarak birçok işletmemizi destekliyoruz. Adana vilayetimizde 2021 yılında, başta dokuma ve kağıt imalatı dallarına sağladığımız 356 teşvik dokümanıyla 10 milyar lira sabit yatırım yapılarak 7 bin şahsa istihdam oluşturulmasını destekledik. 2021 yılı içinde Adana’da faaliyet gösteren 7 bin 964 esnaf ve sanatkara yaklaşık 1,2 milyar liraya ulaşan Hazine faiz dayanaklı kredi kullandırdık. Böylece 2021 yılsonunda, Halk Bankası’ndan Adana vilayetinde Hazine faiz dayanaklı kredi kullanan esnaf ve sanatkar sayısı 31 bin 549 şahsa, toplam kredi bakiyesi de 2,4 milyar liraya yükseldi. 2022 yılı Ocak-Mayıs devrinde tekrar bu dayanaklarımızı devam ettirdik. Geçtiğimiz 5 aylık periyotta 4 bin 255 esnaf ve sanatkarımıza 777 milyon liralık Hazine faiz dayanaklı kredisi kullandırdık. Ziraat Bankası aracılığıyla, 2021 yılı içinde Adana’da faaliyet gösteren 8 bin 935 ziraî üreticimize yaklaşık 3,2 milyar TL’lik Hazine faiz takviyeli kredi sağladık. Böylece, 2021 yıl sonunda, Ziraat Bankasından Adana vilayetinde kredi kullanan üretici sayısı 11 bin 919 bireye, toplam Hazine faiz takviyeli kredi bakiyesi de 3,9 milyar liraya yükseldi. Bu kapsamda, 2022 yılı Ocak-Mayıs devrinde toplam 5 bin 512 üreticiye 2,3 milyar liralık kredi kullandırdık” diye konuştu.
“Son 20 yılda ülkemiz dünya ortalamasının 2 katı süratli yol aldı”
Türkiye’nin iktisadı hakkında da iştirakçilere bilgiler veren Bakan Nebati, “Türkiye, üretim, ihracat, yatırımlar ve istihdam bakımından son periyotta kıymetli başarılara imza attı. 2021 yılında salgın şartlarına karşın yüzde 11 oranında büyüyerek son on yılın en yüksek performansına ulaştık ve G20 ülkeleri ortasında en süratli büyüyen ekonomi olduk. Ekonomimiz, 2022 yılının birinci çeyreğinde de yıllık bazda gerçek olarak yüzde 7,3 büyüyerek güçlü performansını devam ettirdi. Bu periyotta iç talebin büyümeye katkısı 3,9 puan, net dış talebin katkısıysa 3,5 puan halinde gerçekleşti. Böylelikle, 2021 yılı birinci çeyreğinden itibaren elde ettiğimiz istikrarlı büyüme kompozisyonunu, 2022 yılının birinci çeyreğinde de devam ettirdik. Türkiye, pandemi sonrası periyotta global tedarik zincirinde yaşanan kırılmaları en düzgün formda kıymetlendirerek kıymetli ihracat fırsatları yakaladı. 2002 yılında Türkiye’nin dünya ihracatından aldığı hisse yüzde 0,55’ken, 2021 yılında yüzde 1 eşiğini aşmış durumda. Bu sayılar, son 20 yılda ülkemizin, dünya ortalamasının neredeyse 2 katı bir süratle yol aldığını da net bir formda gösteriyor. Gerçekten ihracatımız 2021 yıl sonunda 225,3 milyar dolara, 2022 Mayıs ayında da 242,6 milyar dolara ulaşarak tarihi rekorlar kırmaya devam etti” dedi.
“Tüm datalar Türkiye’nin lehine”
Türkiye’nin son 21 ayın 19’unda ihracat rekoru kırdığından bahseden Bakan Nureddin Nebati, “Son 21 ayın 19’unda ihracat rekoru kırdık. İhracatçılarımızın devam eden çabalarıyla de 2022 yılında 250 milyar dolar ihracat gayemize ulaşacağımıza yürekten inanıyorum. Cumhurbaşkanlığımızın liderliğiyle Cumhuriyetin 100. yılındaki gayemiz de inşallah 300 milyar dolarlık ihracat yapmak, yeni rekorlara yanlışsız beraberce ilerlemek. Ülkemiz iktisadında kat ettiğimiz aralıklar işgücü piyasasına da olumlu yansıyarak hem istihdamın hem de iş gücü verimliliğinin artmasını sağladı. Böylelikle toplam istihdamımız 2022 Nisan prestijiyle 30,4 milyon bireye ulaşmış bulunuyor. Salgının derinden hissedildiği 2020 yılı Nisan ayına nazaran oluşturduğumuz ek istihdam da 5 milyonu aşmış durumda. Böylelikle salgın öncesi periyoda nazaran OECD ülkeleri ortasında istihdamını en çok artıran ülke Türkiye oldu. Tüm bilgiler, Türkiye’nin üretimde, ihracatta ve en kıymetlisi istihdamda atılımlar yaptığını açıkça gösteriyor” sözlerini kullandı.
“Türkiye, liberal bir ekonomidir”
Türkiye’nin global iktisatta yaşanan zorlukları büyük ölçüde atlattığını anlatan Bakan Nebati, daha sonra şunları söyledi:
“Küresel iktisattaki zorlukların değerli ölçüde arttığı bu devirde elde ettiğimiz muvaffakiyetlerde kuşkusuz Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde uyguladığımız makro siyaset seti tesirli oldu. Ayrıyeten kamu maliyesi ve bankacılık dalımızdaki güçlü görünümle ülkemizin düşük borçluluk düzeyleri bu tabloyu daha da umut verici hale getiriyor. Ocak-Mayıs 2022 devrinde bütçe 124,6 milyar lira fazla vermiş olup bu durum, mali disiplinin devam ettiğini teyit ediyor. Önümüzdeki süreçte de kamu maliyesindeki sağlam duruşumuzu kararlılıkla sürdüreceğiz. Global ölçekte yaşanan büyük çalkantılara karşın, ekonomimizdeki tüm bu muvaffakiyet ve kazanımlar ortadayken, bir kısım çevreler ne yazık ki ülkemiz özelinde karamsar senaryolar üretmekte ısrar ediyorlar. Satın alma gücü paritesine nazaran 18. sıradan 2021 yılı prestijiyle 11. sıraya yükselen Türkiye iktisadının muvaffakiyetini, konjonktürel birkaç bilgiyi kullanarak gölgede bırakmaya çalışıyorlar. Hatta hatta, Türkiye iktisadının bir özgür piyasa iktisadı olduğunu sorgulatmak için çeşitli mecralarda olmadık spekülasyonlara girişiyorlar. Türkiye, hür piyasa şartları altında istikrarlı ve istikrarlı bir formda büyümeye devam eden liberal bir iktisattır.”
“Gerekli adımları atıyoruz”
Artan emtia fiyatları nedeniyle yüksek enflasyon yaşandığını kaydeden Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Tüm dünyada Rusya-Ukrayna savaşı ve kuraklık nedeniyle artan besin fiyatları, yükselen güç fiyatları, arz-talep uyumsuzlukları, tedarik zincirlerindeki bozulmalar ve artan navlun maliyetleri sebebiyle bugün gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler dahil yüksek enflasyon sorunu yaşıyor. İçinde bulunduğumuz 2022 yılında brent petrolün ortalama varil fiyatı yüzde 50’nin üzerinde artışla 200 dolar düzeylerine kadar yükseldi. Doğalgaz fiyatlarıysa 2020 yılından bu yana yaklaşık 10 kat artış gösterdi. Girdi maliyetlerimizdeki bu olağan dışı artışlar doğal olarak ülkemizdeki fiyatlamaları da etkiliyor hayat pahalılığına sebep oluyor. Bununla birlikte, fiyatlardaki yükselişte arz istikametli ve maliyet artışı kaynaklı faktörlerin belirleyici olması fiyatlardaki bu bozulmanın süreksiz nitelikte olduğuna işaret ediyor. Büyük ölçüde dışsal faktörlerden ve beklentilerdeki kötüleşmeden kaynaklanan fiyat artışlarının, vatandaşlarımıza minimum seviyede yansıması için azami uğraş gösteriyor ve gerekli adımları sürat kesmeden atmaya devam ediyoruz” dedi.
“2022 yılında 241,3 milyar lira vergi gelirinden vazgeçiyoruz”
Birçok kalemde KDV indirimi yapıldığını vurgulayan Bakan Nebati, “Hanehalkının tüketim sepetinde değerli yer tutan besin, paklık ve hijyen gereçleri üzere muhakkak eserlerde ve meskenlerde kullanılan elektrikte KDV indirimi yaptık. Ayrıyeten kamunun kıymetli bir oyuncu olduğu bölümlerde yönlendirilen fiyatlar vasıtasıyla enflasyonist baskıları azaltıcı önlemler aldık. Elektrik ve doğalgaz üzere stratejik alanlarda yüksek oranlı sübvansiyonlarla vatandaşlarımızı, KOBİ ve sanayicilerimizi destekledik. Yakın vakitte da kira artışlarını yüzde 25’le sınırladık. Böylelikle vatandaşlarımızı fahiş artışlardan muhafaza tarafında kıymetli bir adım attık. Ayrıyeten kimi stratejik eserlere yönelik dış ticaret önlemlerini devreye aldık. Saydığım tüm bu adımlar kapsamında, enflasyonla çabayı desteklemek üzere devlet olarak 2022 yılında 241,3 milyar lira vergi gelirinden vazgeçiyoruz. Önümüzdeki periyotta de Besin Komitesi ve Fiyat İstikrarı Komitelerimizde aldığımız kararlarla arz güvenliğini ve istikrarını güçlendirmeye ve enflasyonla uğraşa kararlılıkla devam edeceğiz. Öbür yandan, makroekonomik ve finansal istikrarı kuvvetlendirmeye yönelik ek önlemlerle enflasyonla gayret sürecimizi destekliyoruz” diye konuştu.
“3 ila 10 yıl ortası vadelerle kredi veriyoruz”
Kredi Garanti Fonu aracılığıyla 2022 yılının başından bu yana 60 milyar lira kefalet limitiyle 3 farklı KGF paketini yürürlüğe koyduklarını söyleyen Bakan Nebati, “Yakın vakitte selektif kredi siyasetimize yeni bir enstrüman daha ekleyerek ihracatçılara ve turizm kesiminde faaliyet gösteren girişimcilere uygun faizli ve uzun vadeli TL cinsinden kredi imkanı sunuyoruz. Bu kapsamda toplam büyüklüğü 150 milyar liraya ulaşan, 2 yıla kadar geri ödemesiz olmak üzere 3 ila 10 yıl ortası vadelerde krediler veriyoruz. Kredinin maliyeti yıllık yüzde 9’lara kadar inebiliyor. Gelinen etapta, bu kredi için müracaatlar Kalkınma ve Yatırım Bankası tarafından alınıyor. Ayrıyeten, Türk Eximbank, dış ticaret faaliyetlerine katkıda bulunacak yatırım projelerinin ve katma bedeli yüksek firmaların ihracata yönelik finansman gereksinimlerini karşılamaya devam ediyor” tabirlerini kullandı.
“Enflasyon düzeltmesini 2023 sonuna erteledik”
İş dünyası için yapılan vergi düzenlemelerinden de bahseden Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, daha sonra şunları söyledi:
“Vergi Kanunlarında yatırımı, üretimi, istihdamı, ihracatı teşvik edecek pek çok düzenleme yaptık. İhracat yapan şirketlerin kurumlar vergisi oranını 1 puan indirdik. Taban fiyatı vergi dışı bıraktık. Yeni jenerasyon teknolojilerin gelişmesini teşvik etmek emeliyle Türkiye’de gerçekleştirilen AR-GE faaliyetleri kapsamında üretilen elektrikli motorlu taşıt araçlarının geliştirilmesi için alınan mühendislik hizmetlerine 2023 sonuna kadar KDV istisnası getirdik. KDV’de İsteğe Bağlı Tam Tevkifat uygulamasını hayata geçirdik. Ticarette, mal alım-satım işlerinde düzmece evrak nedeniyle KDV’den sorumlu tutulacağı telaşı yaşayan tüm mükelleflerimize değerli bir kolaylık getirdik. Tarafların mutabakatına bağlı olarak satıcıya ödenecek KDV’nin tamamının devlete ödenmesi durumunda bu alışverişteki evraklardan hiçbir formda sorumlu olunmamasını sağladık. İmal ettikleri malları direkt ihraç eden imalatçıların, ihracat bedelinin yüzde 10’una kadar devreden KDV fiyatıyla sonlu olarak iade talep etme imkanı getirdik. Böylece bu kapsamdaki ihracatçılarımızın iadelerini çok daha kolay bir halde almalarının önünü açtık. Enflasyon düzeltmesini 2023 yılı sonuna erteledik. 2023 yıl sonunda yapılacak enflasyon düzeltmesi nedeniyle oluşan geçmiş yıl karlarının da vergiye tabi tutulmamasını sağladık.”
“Yepyeni başarılara imza atacağız”
Pandeminin tüm dünyayı etkilediğini söyleyen Bakan Nebati, “Biz bu süreci güçlü sıhhat sistemimiz, sağlam makroekonomik temellerimiz, dinamik ve donanımlı beşeri sermayemizle hamd olsun aşmayı başardık. Şekillenmekte olan yeni global istikrarlar elbette sırf aksilikler ve zorluklar değil, birebir vakitte yeni fırsatları da getiriyor. Birçok rekabetçi avantajımız, üretim gücümüz ve keskin teşebbüsçü zekasına sahip iş insanlarımızla bu süreçten en karlı çıkan ülkelerden biri olmamız çok mümkündür. Bu doğrultuda, Adana’nın azimli, mücadeleci ve teşebbüsçü ruha sahip iş insanları olarak sizlere çok iş düşüyor. Bu yeni periyotta oluşan bölgesel ve global fırsatları en yeterli biçimde değerlendireceğinize ve orijinal başarılara imza atacağınıza eminim” dedi.
“Bu periyodu de tıpkı ruhla aşacağız”
Türkiye’nin yoluna devam edeceğini anlatan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Nasıl ki 2008 Global Finans Krizi’nden, 2011 Avrupa Borç Krizi’nden büyüyerek çıktıysak, nasıl ki Seyahat kışkırtmasını, hain darbe teşebbüsünü ve önümüze çıkartılan kaç manileri birer birer aşıp yolumuza güçlenerek devam ettiysek, bu periyodu de Cumhurbaşkanımızın liderliğinde birebir ruhla aşmasını biliriz. Biz sabrı da sebatı da çabası de yeterli biliriz, kimsenin hiçbir kuşkusu, kuşkusu olmasın. Sizlerin basiretinize, ferasetinize, azminize sonuna kadar güveniyor, ülkemiz ve insanımız için göstereceğiniz tüm uğraşlarda bundan sonra da yanınızda olacağımızı bir defa daha vurgulamak istiyorum” tabirlerini kullandı.
“Bizim 2023 vizyon maksadımız var”
İş adamlarına da seslenen Bakan Nebati, “Şöyle diyeyim 2002’de neredeydiniz, artık neredesiniz. Kendi işinize bakın. Yalnızca ve yalnızca şunu yapın. Büronuzdaki masanın üzerindeki evraklara, faturalara bakın. Biz bu ülkede hiçbir fabrika, hiçbir imalathane, hiçbir esnaf işini kaybetmesin diye elimizden geleni yapıyoruz. Allah bize ‘işimi kaybettim’ korkusu yaşatmasın. Bizim 2023 vizyon maksadımız var. 2023’ü aşacağız ve 21. yüzyılı Türkiye’nin yüzyılı olduğu damgasını vura vura, meselelerin üstesinden gele gele bu milletle birlikte yürümeye devam edeceğiz” diye konuştu.
Konuşmaların akabinde toplantı basına kapalı devam etti.