Günümüzde evliliklerin yaklaşık 1/3’i boşanma ile sona ermektedir. Evliliklerin maksadında boşanma yoktur lakin bazen uyuşmazlıklar o denli bir hal alır ki eşler devayı boşanmakta bulurlar. Bilhassa huzursuzluk, şiddet üzere hususlar boşanmalara yol açmaktadır. Evlenmek üzere boşanmak da çok olağan bir durumdur.
Boşanma, eşlerden sonra kuşkusuz en çok çocuğu etkilemektedir. Ebeveynleri boşanan çocuk, mutsuzluk, isteksizlik, karamsarlık, suçluluk duygusu, uyumsuzluk, tasa üzere olumsuz reaksiyonlar vermektedir.
Peki ebeveynler olarak boşanma kararı haberini çocuğa nasıl vermeliyiz?
Her çocuğun bilişsel gelişimi farklıdır. O yüzden çocuğun gelişimine nazaran bir açıklama yapılmalıdır. Bilhassa 8 yaş altı çocuklarda boşanma kararı somutlaştırılarak anlatılmalıdır. Zira bu söz soyut bir sözdür ve çocuğa çok karmaşık gelecektir. 12 yaş altındaki çocuklara bu karar oyuncaklarla anlatılabilir ancak çocuk 8 yaşından büyükse ve soyut kavram mahareti gelişmişse oyuncaklara gerek kalmadan da açıklanabilir.
Çocuk, ebeveynlerinin boşanmalarından kendisini sorumlu meblağ. Boşanma nedeninin kendisi olmadığı çocuğa açık bir biçimde anlatılmalıdır. Ayrıyeten boşanma kararını anne-baba birlikte vermelidir. Bu karar anlatılırken suçlayıcı konuşmalar yapmaktan kaçınılmalıdır. Kararı açıklarken dürüst davranmak kıymetlidir.
Yaşananlar eşler ortasındadır, olumsuz hisler çocuğa yüklenmemelidir. Ayrıyeten biten ilgi eşler ortasındaki münasebettir. Eşlik vazifeleri bitse de anne-babalık vazifeleri devam etmektedir.
Bu süreçte çocuğun his ve niyetleri kabul edilmelidir. Belirsizlik yaratan tüm bahisler konuşulmalı, çocuğun soruları cevaplandırılmalıdır.
Boşanma sürecinden olumsuz etkilenen çocuk anlayışla karşılanmalı, kendisiyle empati kurulmalıdır.
Ebeveynler, boşansalar da çocuğa karşı sorumluluklarını yerine getireceklerini, bu boşanma durumundan kendisinin etkilenmeyeceğini, hayatında bir şey değişmeyeceğini, anne-baba rollerinin sorumluklarını üstlenmeye devam edeceklerini çocuğa anlatmalıdır.
Boşanan ebeveynler çocuğun aklını karıştıracak biçimde davranmamalıdır. Buna iki farklı örnek verilebilir:
1) Boşanan ebeveynlerinin birbirlerine karşı çok öfkeli olmaları, birbirlerinin ve birbirlerinin aileleri hakkında berbat konuşmalar yapmaları çocuğun onlar hakkında makus hisler beslemesine ve hayata karşı inançsız olmasına neden olur.
2) Boşanma sonrası ebeveynlerin çok samimi olmaları, sık sık görüşmeleri çocukta barışmalarına yönelik bir umut yaratır, bunun gerçekleşmediğini gören çocuk her keresinde hayal kırıklığına uğrar.
Boşanan ebeveynlerin çocuğa yaklaşımları dengeli olmalıdır. Yani yasaklar ve hayırlar net olmalıdır.
Unutulmamalıdır ki ‘çocuğum ziyan görmesin’ diye göz gerisi edilen huzursuzluklar ve şiddet durumları ya da çocuk için sürdürülen evlilikler yeniden en çok çocuğa ziyan verir.
