Türk siyasetinin fötr şapkalı “baba”sı Süleyman Demirel, 17 Haziran 2015’te 91 yaşında hayata gözlerini yumdu.
Türkiye Cumhuriyeti’nin 9. Cumhurbaşkanı, 40 yılı aşkın siyasi hayatında kendi tabiriyle “altı defa gittiği başbakanlığa yedi defa gelen” parti başkanı, Devlet Su İşlerinin “Barajlar Kralı” lakaplı inşaat mühendisi Genel Müdürü, Türk siyasetinin fötr şapkalı “baba”sı Süleyman Demirel, 17 Haziran 2015’te, teneffüs yolu enfeksiyonu ve kalp yetmezliği nedeniyle 91 yaşında Ankara’da hayatını kaybetti.
Demirel, Isparta’nın Atabey ilçesine bağlı İslamköy’de “Paşa Dayı” lakaplı Yahya Beyefendi ile Ümmühan Hanım’ın ikinci çocuğu olarak 1 Kasım 1924’te doğdu. İlköğrenimini doğduğu köyde, ortaokul ve liseyi Isparta ve Afyon’da bitiren Demirel, İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesinden 1949’da mezun oldu, birebir yıl Elektrik İşleri Etüd Yönetiminde vazifeye başladı.
1955’te Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne getirilen Demirel, bu misyonu sırasında “Barajlar Kralı” olarak anılmasını sağlayacak çok sayıda baraj ve sulama projesini hayata geçirdi.
Siyasete 1962’de girdi
Adalet Partisi (AP) Yönetim Şurası üyesi olarak 1962’de siyasete giren Demirel, 28 Kasım 1964’te genel başkanlığa seçildi. Kurulmasını sağladığı ve Şubat-Ekim 1965’te misyon yapan koalisyon hükümetinde Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı olarak misyon alan Demirel, 10 Ekim 1965’teki seçimlerde birinci kere milletvekili oldu.
Seçimlerden birinci çıkan partinin önderi, Isparta milletvekili Süleyman Demirel, Türkiye Cumhuriyeti’nin 12. Başbakanı olarak hükümeti oluşturdu. Demirel 1969, 1970, 1975, 1977 ve 1979 yıllarında beş sefer daha hükümet kurdu. 12 Mart muhtırasından sonra “şapkasını alıp giden” Demirel, Adalet Partisi 1973 seçimlerinden ikinci parti çıkınca ana muhalefet önderi olarak siyasi hayatına devam etti.
Milli Selamet Partisi (MSP) önderi Necmettin Erbakan ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) başkanı Alparslan Türkeş ile 1975’te birinci Milliyetçi Cephe hükümetini kuran Demirel, 1977 yılında Erbakan ve Türkeş ile ikinci Milliyetçi Cephe hükümetini oluşturdu. 1979 seçimlerinden sonra MSP ve MHP’nin desteklediği azınlık hükümetinin başında olan Demirel, 12 Eylül darbesiyle siyaset sahnesinden çekilmek zorunda kaldı. Partisi, faaliyetten men edilen Demirel, 13 Eylül-11 Ekim tarihlerinde Hamzakoy’da mecburî ikamete gitti.
İkinci mecburî ikamet Zincirbozan’da
1982 Anayasası ile siyaset yapması 10 yıl yasaklanan Demirel, kapatılan Adalet Partisinin (AP) eski yöneticileriyle bağlarını koparmadı.
Siyasi partilerin kurulmasına verilen müsaadenin akabinde Demirel ile yakınlığı bilinen siyasetçiler ve birtakım eski AP yöneticilerince kurulan Büyük Türkiye Partisi, Ulusal Güvenlik Şurası kararıyla “AP’nin devamı olduğu” gerekçesiyle kapatıldı. Demirel, siyaset yasağını çiğnediği gerekçesiyle Çanakkale Zincirbozan’da yeniden zarurî ikamete alındı.
Demirel’in siyasi yasağı, 1987 yılında yapılan referandumla kaldırıldı. Hakikat Yol Partisinin (DYP) genel başkanlığını 24 Eylül 1987’de Hüsamettin Cindoruk’tan devralan Demirel, 29 Kasım 1987’deki genel seçimlerde tekrar Isparta milletvekili oldu. DYP, 1991’de yapılan genel seçimlerden birinci parti olarak çıkınca, kendi başkanlığında DYP-SHP koalisyonu kuruldu. Yedinci defa hükümet kuran Demirel, 49. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’nin başbakanı olarak 20 Kasım 1991’den 16 Mayıs1993’e kadar misyon yaptı.
Süleyman Demirel, 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın Nisan 1993’teki vefatının akabinde 16 Mayıs 1993’te, TBMM tarafından Türkiye’nin 9. Cumhurbaşkanı seçildi.
Cumhurbaşkanlığı dönemi
Türk siyasi tarihine “post modern” darbe olarak geçen 28 Şubat sürecinde cumhurbaşkanı olan Süleyman Demirel, başkanlık ettiği Ulusal Güvenlik Konseyi toplantısıyla da siyasi hafızada yer etti. 28 Şubat Davası kapsamında beyanının alınması için Ağustos 2014’te davetiye çıkarılan Demirel, Ekim 2014’te avukatı aracılığıyla tanıklık yapmayacağını mahkemeye bildirmişti.
Nazmiye Demirel ile 12 Mart 1948’de evlenen Süleyman Demirel, eşinin 27 Mayıs 2013’teki vefatına kadar yanından hiç ayrılmadı. Nazmiye Demirel’in geçirdiği ateşli hastalığın yanlış tedavisi sonucu çocuk sahibi olamayan Demirel çifti, 65 yılı paylaştı.
Türk siyasetinde “Binaenaleyh” denildiğinde akla gelen tek isim Süleyman Demirel oldu. Kimseye kaptırmadığı şapkası ve fotoğraf karelerine de yansıyan “şapkasını kaptırmama mücadelesi” ile Demirel, Türk siyasi tarihine unutulmaz bir simgeyle kazındı.
Süleyman Demirel, “Birtakım yürüyüşler oluyor diye asabınız bozulmasın, yürümekle sokaklar eskimez”, “Memlekette akaryakıt vardı da biz mi içtik”, “Bana sağcılar adam öldürüyor dedirtemezsiniz”, “GAP’ı gaptırmam”, “Elektriğin komünisti olur mu”, “Ege bir Yunan gölü değildir, Ege bir Türk gölü de değildir, binaenaleyh Ege bir göl değildir”, “Dün dündür, bugün bugündür” kelamlarıyla de hafızalarda yer etti.
9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in, 1949 yılında başladığı memurluk misyonundan cumhurbaşkanlığının sona erdiği periyoda kadar geçen müddette okuduğu kitaplar, fotoğrafları ve kullandığı eşyalar, İslamköy’de açılan Süleyman Demirel Demokrasi ve Kalkınma Müzesi’nde sergileniyor.
Magna Carta’nın 39. hususu, günümüz hukuk sisteminin temellerini oluşturdu
“Özgür hiç kimse kendi benzerleri tarafından ülke kanunlarına nazaran yasal bir halde muhakeme edilip karar giymeden tutuklanmayacak, hapsedilmeyecek, mal ve mülkünden mahrum bırakılmayacak, kanun dışı ilan edilmeyecek, sürgün edilmeyecek yahut hangi biçimde olursa olsun ziyana uğratılmayacaktır.”
Mursi, duruşma salonunda hayatını kaybetti
Mısır’da Temmuz 2013’te askeri darbeyle misyondan uzaklaştırılan ve kamuoyunda “Hamas ismine casusluk” olarak bilinen davada hakim karşısına çıkan eski Cumhurbaşkanı 67 yaşındaki Muhammed Mursi, baygınlık geçirdiği mahkeme salonunda 17 Haziran 2019’da vefat etti. Muhammed Mursi, eski Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek’i istifaya zorlayan 2011’deki halk ihtilalinin akabinde, 2012’de ülke tarihinde demokratik yollarla misyona gelen birinci Cumhurbaşkanı olmuştu. Mursi, 3 Temmuz 2013’te periyodun Savunma Bakanı ve akabinde Cumhurbaşkanı olan Abdulfettah es-Sisi tarafından gerçekleştirilen askeri darbeyle vazifesinden uzaklaştırılmıştı.
Haftanın belirli başlı öteki olayları şöyle:
13 Haziran
1381- Wat Tyler öncülüğündeki köylü isyancılar, Londra’yı basarak hükümet binalarını ateşe verdi, hapishaneleri boşalttı ve zenginlerle yargıçların başlarını uçurdu.
1550- Mimar Sinan’ın yapıtı Süleymaniye Mescidi’nin temeli atıldı.
1859- Erzurum’daki şiddetli sarsıntıda, kentin yarısından fazlası hasar gördü ve 3 bin kişi öldü.
1872- Namık Kemal, İbret gazetesini yayımladı. Bu fikir gazetesi, 27 gün sonra kapatıldı.
1878- Berlin Kongresi toplandı.
1928- Türkiye Cumhuriyeti ile Düyunu Genele (Osmanlı Borçları) alacaklıları ortasında mukavele imzalandı.
1952- Fikir Çalışanları Kanunu kabul edildi.
1961- Federal Almanya’ya emekçi gönderilmesinin asıllarını düzenleyen protokol imzalandı. Birinci personel kafilesi, 24 Haziran’da trenle yola çıktı.
1971- Kültür Bakanlığı kuruldu. Edebiyatçı, müellif Talat Halman, Türkiye’nin birinci kültür bakanı olarak atandı.
1987- Muharrir ve tercüman Cemil Meriç, 77 yaşında İstanbul’da hayatını kaybetti.
1991- Türkiye ile KKTC ortasında pasaport uygulaması kaldırıldı.
1993- Süleyman Demirel’in Cumhurbaşkanı seçilmesiyle boşalan DYP Genel Başkanlığı’na Tansu Çiller getirildi.
1993- Kim Campell, Kanada’nın birinci bayan başbakanı seçildi.
2000- Papa II. Jean Paul’e suikast teşebbüsünden İtalya’da cezaevinde yatan Mehmet Ali Ağca, Türkiye’ye iade edildi.
2002- Afganistan’da klasik meclis Loya Jirga toplandı, süreksiz hükümet lideri olarak Hamid Karzai’yi seçti.
2012- Devlet Denetleme Konseyinin 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın vefatına ait raporunda, misyonu başında ve ani biçimde ölen bir cumhurbaşkanının vefatının her vakit “şüpheli” olduğu belirtildi.
2016- Terör örgütü DEAŞ’ın elinde tuttuğu Irak’ın Felluce kasabasının geri alınması için yapılan operasyona katılan Şii milisler, 49 sivili öldürdü, 643 sivili kaçırdı.
2018- Rize’nin İkizdere ilçesi ile Erzurum’un İspir ilçesi ortasında bulunan ve 14,3 kilometreyle Türkiye’nin en uzun kara yolu tüneli olma özelliğini taşıyan Ovit Tüneli açıldı.
2019- Türkiye’de birinci sefer Tunceli’nin konut sahipliğinde Munzur Çayı’nda R4 Dünya Rafting Şampiyonası 8-13 Haziran tarihlerinde düzenlendi.
14 Haziran
1839- Jandarma Teşkilatı kuruldu. Teşkilatın birinci nizamnamesi olan Asakir-i Zaptiye Nizamnamesi yürürlüğe konuldu.
1909- Dernek kurma özgürlüğüne ait birinci yasa olan “İçtimaatı Genele Kanunu” kabul edildi.
1923- Bayanlar Halk Fırkası kuruldu.
1926- Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa’ya İzmir’de suikastta bulunulacağı haber alındı. Suikast teşebbüsünü, Giritli Şevki, Vali Kazım Dirik’e ihbar etti. Suikast teşebbüsünün failleri Ziya Hurşit ve arkadaşları tutuklandı.
1935- Lisan ve Tarih Coğrafya Fakültesi kurulmasına ait yasa TBMM’de kabul edildi.
1936- Rus müellif Maksim Gorki öldü.
1937- Hatay’ın bağımsızlığı TBMM’de onaylandı.
1940- II. Dünya Savaşı’nda Alman birlikleri Paris’e girdi.
1982- Falkland Adaları’nı işgal eden Arjantin birlikleri teslim oldu.
2000- İtalya’da affedilen ve Abdi İpekçi suikastı ile gasptan Türkiye’ye iadesi kararlaştırılan terörist Mehmet Ali Ağca, Türkiye’ye getirildi.
2017- İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu’nun, MİT tırlarının durdurulması olayına ait “devletin güvenliği yahut iç yahut dış siyasal faydaları bakımından niteliği prestijiyle zımnî kalması gereken bilgileri siyasal yahut askeri casusluk gayesiyle açıklamak” kabahatinden 25 yıl mahpus cezasına çarptırılarak tutuklanmasına karar verdi.
2017- İngiltere’nin başşehri Londra’da 24 katlı 127 daireli toplumsal konutta çıkan yangında 79 kişi hayatını kaybetti.
2018- Şanlıurfa’nın Suruç ilçesinde seçim çalışmalarını yürüten AK Parti Milletvekili İbrahim Halil Yıldız’ın da ortalarında bulunduğu kümeye hücumda bulunuldu. Milletvekilinin ağabeyi Mehmet Ali Yıldız’ın da ortasında olduğu 4 kişi hayatını kaybetti.
15 Haziran
1215 – Hukuk sisteminin temeli, İngiltere’de imzalanan Magna Carta mukavelesiyle atıldı.
1826 – Sultan II. Mahmud, Yeniçeri Ocağını kaldırdı, yerine “Asakir-i Mansure-i Muhammediye” ismiyle yeni bir askeri teşkilat kuruldu. Bu olay Osmanlı tarihinde “Vaka-i Hayriye” (Hayırlı Olay) olarak anıldı.
1873 – Darüşşafaka kuruldu.
1922 – Hollanda’nın Lahey kentinde Adalet Divanının birinci celsesi açıldı.
1927 – İstanbul Emraz-ı Akliye ve Asabiye Hastanesi (Bakırköy Ruh ve Hudut Hastalıkları Hastanesi) hizmete girdi.
1942 – Atatürk’ün Şişli’de oturduğu konut müze yapıldı.
1970 – Sendikalar Kanunu’nda değişiklik öngören kanun tasarısını protesto eden personeller, İstanbul ve Kocaeli’de yürüyüş düzenledi. “15-16 Haziran olayları”nda 5 kişi öldü, 200’e yakın kişi yaralandı.
1992 – Türkiye’de birinci AIDS hastası Murteza Elgin öldü.
1994 – Bosna-Hersek’te vazife yapacak Türk Barış Gücü’nün birinci birliği Split’e gitti.
2004 – İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Ahmet Piriştina, kalp krizi sonucu 52 yaşında vefat etti.
2007 – Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesini de öngören anayasa değişikliğine ait maddeyi “halkoyuna sunulmak üzere Resmi Gazete’de yayımlanması için” Başbakanlığa gönderdi. Sezer, ayrıyeten Anayasa Mahkemesinde dava açacağını bildirdi.
2012 – Kamuoyunda “ombudsmanlık” olarak bilinen Kamu Denetçiliği Kurumu kurulmasına ait tasarı TBMM Genel Konseyinde maddeleşti.
2016 – Gazeteci Hakkı İhtilal, 87 yaşında vefat etti.
2017 – CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun, partisinin İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu’nun tutuklanmasına reaksiyon olarak Ankara’dan İstanbul’a yapacağı yürüyüş Güvenpark’tan başladı.
2018 – Afganistan, ülkenin kuzeydoğusundaki Kunar vilayetinde, ABD’nin insansız hava aracıyla düzenlediği akında, Pakistan Talibanı başkanı Molla Fazlullah’ın öldürüldüğünü bildirdi.
2018 – ABD Lideri Donald Trump, Çin’den ithal edilen teknolojik eserlere 50 milyar dolarlık gümrük vergisi uygulanması kararını onayladı.
2021- Kırmızı kategoride aranan DEAŞ’ın kelamda “Türkiye vilayeti sorumlusu” Kasım Güler, MİT’in Suriye’deki operasyonuyla yakalanarak Türkiye’ye getirildi.
16 Haziran
1535- Barbaros Hayrettin Paşa, Haçlı donanmasına karşı zafer kazandı.
1903 – Henry Ford, “Ford Motor” fabrikasını kurdu.
1934 – İran Şahı İstek Pehlevi’nin Türkiye ziyareti başladı.
1950 – Türkçeleştirilmiş ezanın, daha evvelden olduğu üzere Arapça okunmasına dair kanun kabul edildi.
1952 – Osmanlı hanedanının bayan üyelerinin Türkiye’ye girebilmelerini öngören kanun kabul edildi.
1963 – Birinci bayan Sovyet kozmonotu Valentina Tereşkova, “Vostok VI” ile uzaya gönderildi. Tereşkova, 19 Haziran’da dünyaya döndü.
1979 – Türk sinemasının ünlü jönü Ayhan Işık, beyin kanaması sonucu 50 yaşında vefat etti.
1994 – Anayasa Mahkemesi, Demokrasi Partisinin (DEP) kapatılmasına ve bu partinin üyesi olan 5’i cezaevindeki 13 milletvekilinin üyeliğinin sona ermesine karar verdi.
2007 – Hint asıllı ABD’li astronot Sunita Williams, uzayda en uzun müddet kalan bayan astronot unvanının sahibi oldu.
2012 – Mısır’da 30 yıllık Mübarek rejiminin akabinde yapılan birinci şeffaf ve demokratik cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci çeşidi gerçekleştirildi.
2015 – Çad’ın başşehri Encemine’de, Boko Haram militanlarının intihar akınında 34 kişi öldü, 105 kişi yaralandı.
2015 – Mısır mahkemesi, “Büyük Casusluk” olarak bilinen davada, darbeyle misyonundan uzaklaştırılan seçilmiş cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’ye müebbet mahpus cezası ve “Hapishaneler Baskını” davasında da idam cezası verdi.
2015 – Filipinler’de hükümet güçleriyle Moro İslami Kurtuluş Cephesi ortasında yaklaşık 40 yıldır devam eden çatışmaları sona erdiren tarihi muahede kapsamında silahlar sembolik olarak bırakıldı.
2016 – İsviçre Parlamentosu, Avrupa Birliği‘ne 1992’de yapılan üyelik müracaatının geri çekilmesi istikametindeki tasarıyı kabul etti.
2017 – ABD Lideri Donald Trump, eski Lider Barack Obama’nın Küba’yla başlattığı olağanlaşma sürecini iptal etti.
17 Haziran
656 – III. Halife Hazreti Osman vefat etti.
1924 – Türk Ulusal Futbol Kadrosu, Helsinki’de Finlandiya ile yaptığı maçı 4-1 kazandı.
1926 – Amelia Earhart, Atlantik Okyanusu’nu uçakla aşan birinci Amerikalı bayan oldu.
1932 – Türkiye Turing ve Araba Kulübü ile Milliyet gazetesince birinci sefer düzenlenen araba yarışı, İstinye-Zincirlikuyu ortasında yapıldı.
1950 – ABD’de birinci böbrek nakli ameliyatı yapıldı.
1951 – Nazım Hikmet Türkiye’den ayrıldı.
1951 – Türk Ulusal Futbol Ekibi, Federal Almanya’yı Berlin Olimpiyat Stadı’nda 2-1 yendi. Başarılı kurtarışlar yapan kaleci Turgay Şeren’e “Berlin Panteri” denilmeye başlandı.
1964 – Başbakan İsmet İnönü’ye suikast teşebbüsü argümanıyla yargılanan Mesut Suna, 20 yıl 6 ay mahpusla cezalandırıldı.
1967 – Çin, birinci hidrojen bombasını patlattı.
1972 – ABD’de Watergate skandalıyla ilgili birinci haber yayımlandı.
1974 – Eski Meclis Liderlerinden Refik Koraltan 85 yaşında İstanbul’da öldü.
1992 – Yeni Galata Köprüsü merasimle hizmete açıldı.
1993 – BM Barış Gücü, Somali’de Mogadişu’ya operasyon düzenledi.
2008 – Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, “Kayıp Trilyon” davasında, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül hakkında, “mevcut anayasal sistem yeterince, sav olunan aksiyonların delil ve ögeleri tartışılmaksızın, yasal imkansızlık nedeniyle soruşturma yapılmasına gerek olmadığına” karar verdi.
2012 – İrlandalı 111 müellif, 28 saatlik kesintisiz okuma maratonuyla Guinness Dünya Rekoru’nu kırdı.
2013 – İngiltere’de, hükümete bağlı irtibat ve istihbarat ünitesi GCHQ’nun, 2009’da Londra’da yapılan G20 doruğu sırasında Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’i dinlediği ortaya çıktı.
2013 – İngiltere’nin periyot başkanlığını yürüttüğü G8 Tepesi, Kuzey İrlanda’da yapıldı. Suriye krizinin damgasını vurduğu tepede, dünyanın önde gelen ülkelerinin önderleri, Rusya Devlet Lideri Putin’i, Esed’in gitmesi konusunda ikna edemedi.
2015 – Türkiye Cumhuriyeti’nin 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, 91 yaşında hayatını kaybetti.
2015 – RBC Wealth Management ve Capgemini şirketleri tarafından hazırlanan 2015 Dünya Servet Raporu’na nazaran, 2014’te mal varlığı 1 milyon doları aşan kişi sayısı 920 bin kişi arttı. Dünyadaki milyoner sayısı böylelikle 14,6 milyona ulaşarak rekor kırdı.
2016 – A Ulusal Bayan Basketbol Ekibi, Fransa’nın Nantes kentindeki 2016 Rio Olimpiyat Oyunları Elemeleri’nde yarı finale yükselerek üst üste ikinci defa olimpiyat oyunlarına gitmeye hak kazandı.
2017 – Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR) tarafından, Beşşar Esed rejiminin çatışmasızlık bölgeleri muhtırasını 68 defa ihlal ettiği, muhtıranın yürürlüğe girmesinden sonraki bir ay içinde 106 sivili öldürdüğü bildirildi.
2018 – Yunanistan ve Makedonya ortasında çeyrek asrı aşkın müddettir devam eden “isim sorunu”nun tahliline yönelik tarihi mutabakat imzalandı. Mutabakat, Makedonya’nın isminin “Kuzey Makedonya Cumhuriyeti” manasına gelen “Republika Severna Makedonija” olarak değiştirilmesini ve ülkenin, AB ve NATO üyeliklerine yönelik Yunanistan’ın vetosunun kaldırılmasını öngörüyor.
2019 – Adıyaman Üniversitesi Kahta Meslek Yüksekokulunun, Gölbaşı ilçesinde yürüttüğü çalışmalarda sucul böcek faunasına ilişkin yeni bir çeşit keşfedildi. Böceğe “hyrochus adiyamanensis” ismi konuldu.
2019 – Mısır’ın demokratik yollarla seçilmiş birinci Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi, “Hamas ismine casusluk” suçlamasıyla yargılandığı davanın duruşması sırasında baygınlık geçirdi, akabinde hayatını kaybetti. Mısır İçişleri Bakanlığınca ülkede alarm durumu ilan edildi.
2020 – Birleşmiş Milletler (BM) 75. Genel Konsey Başkanlığına, Türkiye’nin adayı eski Avrupa Birliği (AB) Bakanı ve Başmüzakereci, TBMM Dışişleri Kurulu Lideri Büyükelçi Volkan Bozkır seçildi.
18 Haziran
1815 – Napolyon Bonapart, Waterloo Savaşı’nda İngiliz ve Prusya ordularına yenildi. Hezimet, Fransa ile Avrupa devletleri ortasında 23 yıl süren savaşa son verdi. Napolyon, 22 Haziran’da ikinci kere tahttan çekildi.
1847 – Macar bestekar ve piyanist Franz Liszt, Padişah Abdülmecit’e sarayda konser verdi.
1922 – Ziya Gökalp, Diyarbakır’da “Küçük Mecmua”yı çıkarmaya başladı.
1941 – Türk-Alman Dostluk ve Saldırmazlık Antlaşması imzalandı.
1948 – BM, Memleketler arası İnsan Hakları Deklarasyonu’nu kabul etti.
1953 – Mısır’da 74 yıllık İngiliz egemenliğinin sona ermesiyle cumhuriyet ilan edildi.
1974 – Türkiye’de iş adamları birinci defa İzmir’de yürüyüş yaptı.
1979 – Sovyetler Birliği Devlet Lideri Leonid Brejnev ve ABD Lideri Jimmy Carter, Viyana’da Stratejik Silahların Sonlandırılması bahisli SALT II muahedesini imzaladı.
1988 – Başbakan Turgut Özal, Ankara Atatürk Spor Salonu’nda yapılan ANAP Büyük Kongresi’nde, Kartal Demirağ’ın silahlı taarruzunda elinden yaralandı.
1992 – Sıhhat hizmetlerinden fiyatsız yararlanmaları için dar gelirlilere verilecek “Yeşil Kart” uygulamasına ait düzenleme TBMM’de kabul edildi.
1993 – Azerbaycan Cumhurbaşkanı Ebulfeyz Elçibey, Bakü’yü terk etti. Haydar Aliyev, Azerbaycan Cumhurbaşkanı oldu.
2000 – Eski Başbakan yardımcılarından ve Yeni Türkiye Partisi’nin Kurucu Genel Lideri Ekrem Alican öldü.
2009 – Eski AA Genel Müdürlerinden, gazeteci ve senatör Hüsamettin Çelebi, Alanya’da geçirdiği kalp krizi sonucu vefat etti.
2013 – NATO, Afganistan’daki son 95 ilçenin sorumluluğunu Afgan güvenlik güçlerine devretti. Ülkedeki tüm emniyetin tesisi direkt Afgan güçlerine geçmiş oldu.
2016 – Mısır’da Kahire Ceza Mahkemesi, darbeyle vazifesinden uzaklaştırılan Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’ye, “Katar ismine casusluk” davasında, farklı suçlamalardan biri müebbet, oburu 15 yıl olmak üzere toplam 40 yıl mahpus cezası verdi.
2016 – Çin’de tesirli olan şiddetli yağışlara bağlı sel ve toprak kayması nedeniyle 25 kişi öldü.
2018 – Türk Silahlı Kuvvetlerince, Fırat Kalkanı Harekat alanı ile Münbiç ortasında kalan hatta TSK ve ABD Silahlı Kuvvetleri ögeleri tarafından bağımsız devriye faaliyetlerine başlandığı bildirildi.
19 Haziran
1862 – ABD’de kölelik yasaklandı.
1868 – Mithat Paşa Emniyet Sandığı’nı kurdu.
1885 – Hürriyet Heykeli, Fransa’dan New York’a getirildi.
1910 – Dünya Babalar Günü, birinci defa ABD’de kutlandı.
1910 – Almanya’da “Deutschland” isimli birinci Zeplin balonu muvaffakiyetle havalandı.
1926 – Mustafa Kemal, İzmir gezisini izleyen Anadolu Ajansına hafızalardan silinmeyecek şu kelamlarının yer aldığı demecini verdi: “Benim naçiz bedenim bir gün şüphesiz toprak olacaktır. Ama Türkiye Cumhuriyeti ebediyen payidar kalacaktır.”
1934 – İran Şahı İstek Pehlevi ve Atatürk, birinci Türk operası “Özsoy”u izledi.
1973 – Dünya Sevgi Birliği Madalyası, “Sev Kardeşim” ve “Hayat Bayram Olsa” müziklerinin kelamlarını yazan ve seslendiren Şenay’a verildi.
1978 – Çizgi bant “Garfield”, 21 gazetede birden yayımlanmaya başlandı.
1981 – Eski Gümrük ve Monopol Bakanı Tuncay Mataracı ile birebir davada yargılanan 13 sanık, Büyük Divan’ın aldığı karar gereği tutuklandı.
2005 – Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde üç günde sekiz bebek öldü. Ölümlere “Serratia Marcescens” isimli bakterinin yol açtığı açıklandı.
2011 – NATO savaş uçakları, Libya’nın başşehri Trablus’u bombaladı.
2012 – Hakkari’nin Yüksekova ilçesindeki Yeşiltaş Karakolu’na teröristlerce yapılan atak sonrası çıkan çatışmada 8 asker şehit oldu, 16 asker yaralandı.
2012 – Wikileaks’in kurucusu Julian Assange, Güney Amerika ülkelerinden Ekvador’un Londra büyükelçiliğine sığınarak siyasi iltica talebinde bulundu.
2016 – Endonezya’nın Orta Cava bölgesinde birkaç gün süren şiddetli yağışlar nedeniyle meydana gelen toprak kaymasında 56 kişi hayatını kaybetti.
2017- Londra’nın kuzeyindeki Finsbury Park Mescidi yakınlarında 47 yaşındaki İngiliz vatandaşı Darren Osborne “Müslüman Refah Evi”ndeki teravih namazından çıkan cemaatin üzerine aracını sürdü. 51 yaşındaki Makram Ali olay yerinde hayatını kaybetti, 10 kişi yaralandı.