DAVİT KACHKACHİSHVİLİ/DMİTRİ CHİRCİU – Rusya ile Ukrayna ortasında 24 Şubat’tan itibaren devam eden ve 100 günü geride bırakan savaşın şahidi Ukraynalı çocuklar artık çatışmaların sona ermesini ve huzurlu bir ortamda büyümeyi istiyor.
Ukrayna Başsavcılığına nazaran, Rusya’nın 24 Şubat’ta savaş başlattığı Ukrayna’da, Rus ordusu tarafından düzenlenen akınlar sonucu 3 Haziran’a kadar 261 çocuk hayatını kaybetti, 724 çocuk yaralandı.
Savaşta en çok ülkenin Donetsk, Kiev, Hakiv, Çernigiv, Lugansk, Herson, Zaporijya, Sumi ve Mıkolayiv bölgelerinde çocuk hayatını kaybetti.
Ukrayna Devlet Başkanlığı Çocuk Hakları ve Rehabilitasyondan Sorumlu Komiseri Dariya Herasimçuk, 1 Haziran’da yaptığı açıklamada, savaşta yaralanan 190’a yakın çocuğun ülkenin çeşitli hastanelerinde tedavi gördüğünü belirtti.
Ukrayna’da devam eden savaşta hayatını kaybeden yahut yaralanan çocuk sayısının aslında daha yüksek olabileceğine dikkat çeken Herasimçuk “İşgal altındaki bölgelerdeki durum hakkında bilgimiz yok. Askerlerimiz bu bölgelere girdiğinde, kelam konusu sayının yükseleceğinden eminim.” dedi.
Birleşmiş Milletler (BM) raporuna nazaran ise Ukrayna’da yaşayan 7,5 milyon çocuktan yaklaşık üçte ikisi meskenlerini terk etmek zorunda kaldı.
Bir yandan, Rusya-Ukrayna savaşı bilhassa Donbas bölgesinde devam ederken Ukrayna ordusunun mart sonundan beri denetimi sağladığı başşehir Kiev bölgesinde yaşayan çocuklar savaşın yarattığı travmaları hala unutamıyor.
Çatışmaların ağır izlerini taşıyan Borodyanka’dan tahliye edilene kadar bölgede kalarak günleri meskenlerin altında sığınak haline getirilen bodrum katlarında geçiren çocuklar artık okul ve kreşlere gitmeyi hayal ediyor.
Borodyanka’da merkezinde yaşıtlarıyla birlikte oynayan 6 yaşındaki Milana Bevza, AA muhabirine, gittiği kreş savaş nedeniyle kapalı olduğu için artık yalnızca dışarda oynayarak vakit geçirdiğini söyledi.
“Artık uzun bir müddettir kreşe gidemiyorum ve kreşi çok özledim. Orada artık paklık çalışmaları sürüyor.” diyen Bevza kısa bir müddet içinde kreşin açılacağını ve arkadaşlarına kavuşabileceğini belirtti.
Savaşın başladığı birinci haftada kaldıkları konutun deposuna sığındıklarını aktaran Bevza, “Uçak ve çatışma sesleri duyuyordum, füze fırlatma sesleri geliyordu.” dedi.
Artık siren sesleri duymak istemiyorum
Borodyanka merkezinde annesi ile birlikte çocuk parkında oynayan 5 yaşındaki Erika Yuşçenko bölgeye yönelik hücumların başladığı günlerde kentte olduklarını belirterek “O günler çok müthişti. Patlamalar nedeni ile konutun duvarları çatladı, pencereler yıkıldı. Kapı bile açılmıyordu.” dedi.
Savaşın kendisine bıraktığı travma nedeniyle siren seslerini duyunca hala korktuğunu belirten Yuşçenko, “Bugün kentte siren sesler tekrar duyuldu ve ben tekrar korkmaya başladım. Artık siren sesleri duymak istemiyorum zira savaşın birinci günlerinde uyumak mümkün değildi.” diye konuştu.
Savaşın birinci 5 gününü konutun altındaki sığınakta geçirdikleri, tank ve uçak sesleri duyduğunu anlatan Yuşçenko, “Ben huzur içinde büyümek istiyorum. Ben eğitim almak, okuma ve yazmayı öğrenmek istiyorum.” diye konuştu.
Rus ataklarında babasını kaybedince içine kapanan 13 yaşındaki Didenko
Rus akınlarında babasını kaybeden 13 yaşındaki Roman Didenko, çatışmaların yaşandığı İrpin’den 4 Mart’ta annesi ile çıkabildiklerini belirterek, “Hızlıca hazırlanarak yola çıktık. Pek çok aracın yandığını gördüm. Çok müthişti.” dedi.
Babasının sivillerin tahliye sürecinde yardımcı olduğunu anlatan Didenko, “Babamı ataklarda kaybettim. Hislerimi aktarmak çok sıkıntı. İçimde büyük bir boşluk var. Babamı örnek alacağım. İleride yapacağım her şey ülkem için olur.” halinde konuştu.
Didenko, savaşı yaşayan çocuklara barış dileyerek, “Ülkemin özgür olmasını istiyorum. Dünyanın rastgele bir yerinde savaşın yaşanmasını istemiyorum.” tabirlerini kullandı.
Oğlum içine kapandı
Didenko’nun annesi Lyudmila Didenko da savaşın başladığına birinci başta inanamadıklarını söyleyerek, “Eşim hücumlarda ağır yaralandı. Hastaneye kaldırılsa da kurtarılamadı.” dedi.
Çocuğunun ruhsal travma yaşadığını belirten Didenko, “Oğlum, olanlardan sonra içine kapandı ve onunla irtibat kurmakta zorlanıyorum. Bu sorunu çözmek için psikoloğa gereksinimimiz var.” sözlerini kullandı.
Didenko, Ukrayna halkının güçlü olması ve savaşta zaferin kazanılacağı umudunu kaybetmemesi gerektiğini vurguladı.